NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Geiten hebben nooit speciale aantrekkingskracht op mij uitgeoefend, laat staan dat ze achter de decoder moeten. Maar afgelopen zaterdagavond zag ik een marmeren beeld, dat het gebruikelijke begrip van de geit geheel op zijn kop zette.

Het was een ontdekking bij de opgravingen in het in het jaar 79 onder vulkaanas bedolven Pompeji: Pan die geslachtsgemeenschap had met een geit die op de rug lag, de tong uit de bek, de vulva uitnodigend als een bloem opengekruld, de hals bijna menselijk. Alle details van het beeld kwamen aan bod in een hooggeleerde Britse documentaire die op RTL5 werd uitgezonden. Het schijnt dat het beeld indertijd onder de categorie humor viel en dat de Pompejanen erom moesten lachen. Maar de ontdekkers waren zwaar geschokt en plaatsten het standbeeld achter slot en grendel in het Britse Museum. Er ontstond een geheime collectie waar alleen nette heren na uitgebreide ballotage naar mochten kijken. In de collectie werden ook de vele opgewonden fallussen ondergebracht die de Romeinen uit marmer hieuwen. Rond de tijd dat Pan werd ontdekt verscheen ook voor het eerst het woord pornography in Webster's woordenboek in de moderne betekenis, in 1857. De suggestie was dat voor die tijd alles zo'n beetje openlijk en vrij werd vertoond. Het kwaad begon bij de Victorianen. Als een soort bewijs werd het symbool van het Engelse Dorset getoond, een reus met trots geheven fallus in stroken van kale grond op een groot grasveld afgebeeld. Die fallus werd in de Victoriaanse tijd verwijderd maar begin deze eeuw weer in ere hersteld. Volgens een Amerikaanse hooggeleerde, die tijdens het spreken veelbetekenend koket met de ogen draaide, was er in de tijd van Pompeji geen seksuele privacy maar golden er alleen regels over wie het met wie mocht doen. Zo mocht een man alleen penetreren en hij mocht niet gepenetreerd worden. Bij een muurschildering van een man die een vrouw befte, werd gezegd dat de bedoeling was dat de hoger geplaatste vrouw de sociaal lagere man met haar vagina penetreerde. Afbeeldingen van copulerende slaven moesten laten zien dat ze het goed hadden. Of werden juist slaven als modellen gebruikt voor de schilderingen? Hier werd de tip gelicht van de sluier voor vernuftige sociale schema's waar ik graag meer van zou willen weten. Zulke afbeeldingen lijken vrijer en blijer dan de werkelijkheid. Alleen al de geslachtsziekten, waar veel mensen aan overleden, de onvolmaakte geboorteregeling en mogelijk ongewenste geslachtsgemeenschappen. Allerlei verschijnselen die je aan zo'n muurschildering niet kunt aflezen. Seksuele vrijheid is een kwestie van schijn, want er zijn altijd regels. De seksuele revolutie van de jaren zestig was prachtig voor de man. De pil beroofde de vrouw van de mogelijkheid om nee te zeggen, maar in de jaren tachtig ontstond de discussie over seksueel misbruik en date rape, vermeende of echte verkrachting tijdens een afspraakje. Met de geschoolde, allochtone moslimvrouwen met hoofddoekje is een nieuwe generatie Victorianen opgestaan die mannen zo min mogelijk aanleiding willen geven.

Ik bedoel maar, de veronderstelling dat seks in tegenstelling tot geweld alleen mooi en onschuldig is, klopt niet. Er blijven altijd machtsverschillen, ongelijkheid van beleving en dus ook regels voor seks en pornografie. Seks met een kind mag niet worden afgebeeld. Op de ongedecodeerde televisie is soft porno toegestaan maar zonder het vertonen van rechtopstaande fallussen. Die grenzen schuiven. Is het moreel verantwoord van SBS6 om in een zogenoemde documentaireserie uit de VS het beroep van porno-acteur te verheerlijken, terwijl er regelmatig mensen aan onderdoor gaan? Ze mogen zelden een condoom aan van de regisseur. Om dergelijke redenen zal pornografie nooit volledig vrij worden. Victorianen hebben de heimelijkheid niet uitgevonden en ik zou wel meer historische docu's over het onderwerp willen zien om de gedachten te bepalen.