U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    R A D I O  &   T E L E V I S I E  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e


Televisie

Radio

B E E L D :
Generaliseren

Maarten Huygen
Ik begon zowaar een beetje terug te verlangen naar de oude politieke correctheid toen ik gisteren iemand zag zitten die verschillen in "werklust" tussen etnische groepen heeft vastgesteld.

Bij Sonja Barend in B&W. Wat zijn werkmethode was, werd mij niet duidelijk maar hij vond dat vrijuit over etnische verschillen in werklust gesproken moest worden en dat deed hij. De emeritus psychologie Dolph Kohnstamm kreeg ruim de kans van Sonja. Een jaar geleden zou hij nog met veel verontwaardiging en zonder discussie zijn tentoongesteld als curieuze fascist, hetgeen me ook weer te ver gaat. Waarschijnlijk had hij niet eens in dat programma gezeten want als hoogleraar zei hij het toen nog niet. Nu is dus kennelijk de tijd aangebroken om ferm etnische verschillen te constateren.

Laat ik zelf wat doorgeneraliseren: Hollanders zijn conformistisch en trendy en hebben de neiging snel door te slaan van het absolute, collectieve taboe op een onderwerp naar de wildste uitspraken. Dat zie je ook op andere terreinen. We gaan van een starre, gemengde economie naar uitverkoop van overheidsbedrijven met kabels, pijpen en al. Kohnstamm zei dat uit wetenschappelijk onderzoek zou blijken dat "kinderen uit Afrika" een geringere werkhouding zouden vertonen en het slechter zouden doen in het onderwijs. Mij lijkt Afrika een wat al te groot, te divers en te multicultureel continent om een dergelijke uitspraak over te doen. Ik geef weinig voor zo'n "onderzoek". Ik begreep de redenering niet. Volgens Kohnstamm zou er altijd verschil in prestatie blijven tussen etnische groepen en dat zou de overheid maar eens moeten erkennen. Sommige groepen waren onverbeterlijk. In Amerika worden al heel lang gemiddelde intelligentieverschillen gemeten tussen etnische groepen. Aziaten staan bovenaan, dan komt blank, dan komt zwart. Maar ik vraag me af wat het in de praktijk uitmaakt. Kohnstamm erkende namelijk dat zijn inzichten niets zeiden over individuen. Hij wilde de werklustige kinderen motiveren in aparte groepen en dan zal nog steeds elk individu apart moeten worden bekeken op zijn kennis en capaciteiten, ongeacht zijn etnische herkomst. Er zullen ook Marokkaanse wiskundigen en diplomaten opstaan, ook al zijn ze misschien wat minder in aantal dan hindoestanen. Een theoretische kwestie, want zo groot als de achterstand van Marokkanen nu is, kan ze nooit blijven. Er is niemand die bepleit dat alle etnische groepen overal in identieke percentages vertegenwoordigd zijn. Over de vraag of de statistische verschillen ook erfelijk zijn, wordt nog steeds getwist. In Amerika wordt het gemeten gemiddelde intelligentieverschil tussen zwart en blank wat kleiner. Tegenover Kohnstamm zat Arthur Kibbelaar, werkzaam bij Buitenlandse Zaken en tevens vertegenwoordiger van het "Antilliaans Netwerk" en ik kon me zijn morele verontwaardiging goed indenken. Ik stelde me zelf als blanke voor in Japan als daar werd geconstateerd dat mijn reeds van grote afstand herkenbare etnische groep een slechtere werkhouding zou hebben maar wel goed zou kunnen hardlopen. Allemaal gemiddelden, hoor, en het zegt niets over mij als individu. Ik vrees dat de meeste mensen het statistische voorbehoud snel vergeten en de borrelpraat onthouden. Om die reden alleen al vind ik dat we met uitspraken over etnische groepen voorzichtiger moeten zijn dan met uitspraken over soorten chimpansees. Kibbelaar bleef afgemeten beleefd, maar noemde Kohnstamms werkwijze "racistisch", een term die door overmatig gebruik in het verleden niet meer overtuigend overkomt. Nu is het politiek correct om vaak "integratie" en "zij moeten er ook zelf wat voor doen" te zeggen. Ik vond het jammer dat er geen sociale wetenschapper bij zat die Kohnstamm meteen vanuit zijn eigen vak van repliek kon dienen. In verscheidene tv-uitzendingen sprak hij erg uit de losse pols, dus ik zou dat graag in een stevig debat ontmaskerd willen zien. Wie nodigt hem nog eens uit?

NRC Webpagina's
13 APRIL 2000


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)