NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Vandaag kiest Taiwan een nieuwe president. Veel jongeren kiezen voor Taiwan en zullen hun stem geven aan oppositiekandidaat Chen Shui-bian.

Door onze correspondent FLORIS-JAN VAN LUYN

TAIPEI, 18 MAART. Als het groepje scheikundestudenten van Taiwans belangrijkste universiteit het ooit voor het zeggen krijgt, dan verklaren ze hun land onafhankelijk en moet het afgelopen zijn met China's "intimiderende tactieken". Hun afkeer van de gevestigde orde is groot en in hun keuze voor de nieuwe president van het land zijn ze eensluidend: Ah-bian.

Chen Shui-bian, de kandidaat van de oppositionele Democratische Progressieve Partij (DPP), die door zijn vooral jonge aanhang liefkozend Ah-bian wordt genoemd, is meer dan populair. "Ah-bian is een fenomeen", zeggen veel jonge Taiwanezen. Zij verwachten dat de man, die door Peking wordt gewantrouwd als geen ander, de machtsbasis van de regerende Kwomintang (KMT) voor eens en voor altijd kan doorbreken. "De Kwomintang is al vijftig jaar aan de macht. Het is tijd voor verandering", zegt de 20-jarige scheikundestudent Jerry Yan. Het is de eerste keer dat hij mag stemmen, maar lang heeft hij over zijn keuze niet hoeven nadenken. "De Kwomintang is verziekt door misbruik van geld en macht, en is door en door corrupt." Lien Chan, nu nog vice-president van Taiwan en de kandidaat voor de Kwomintang, en James Soong, de onafhankelijke kandidaat dievorig met ruzie uit KMT stapte, zijn de laatsten die Yan en zijn vrienden aan het hoofd van het land willen zien.

Op het hoofdkwartier van de KMT in Taipei schudt men bezorgd het hoofd. "Ah-bian is een modeverschijnsel", zegt Jen Su-fei. Ze werkt voor het campagnebureau van Lien en is niet onder de indruk van de steun die Chen krijgt. "Vraag maar eens aan die mensen waarom ze op hem stemmen. Dan vertellen ze je wat er allemaal mis is met Lien of de KMT. Maar wat ze nu precies goed vinden aan Chen is niet duidelijk." Volgens Jen speelt de kandidaat van de DPP handig in op het sentiment van jonge mensen. "Hij is met 49 jaar nog betrekkelijk jong (vice-president Lien is 63) en hij geeft de jongeren waar zij om vragen." Wang Yi-chuan, campagneleider bij de DPP, is het opmerkelijk genoeg eens met Jen. "Voor een percentage jonge kiezers is Chen als Michael Jackson. Ze vinden hem gaaf, zonder dat ze hem echt begrijpen. Maar het zegt ook iets over Chens vermogen zich te verdiepen in wat jonge mensen aantrekt." De Bian mao, de grijze hip-hop mutsen die het handelsmerk zijn van Chen, gaan als broodjes over de toonbank. En om de jojo's, sleutelhangers, T-shirts en stickers, allemaal met een afbeelding van het mannetje met muts dat Chen voorstelt, wordt bijna gevochten op het partijbureau. "De KMT staat volgens veel van Chens kiezers voor stilstand. Bovendien hebben jonge kiezers vooral interesse voor lokale vraagstukken. Ze willen rechtvaardigheid en aanpak van de corruptie. Dat is wat Chen hen belooft. De betrekkingen met China, het belangrijkste programmapunt van de KMT, interesseert hen niet"

Maar het is precies dat laatste waarop de kandidaat van de Kwomintang zijn campagne heeft geconcentreerd. Volgens vice-president Lien spelen de kiezers met vuur wanneer zij voor Chen kiezen. "We riskeren oorlog!", zegt Lien op een van zijn campagneposters, waarop soldaten met gasmaskers in een zee van vuur staan. Hij verwoordt daarmee ironisch genoeg precies de dreiging die China al maanden doet uitgaan: een voorkeur voor de kandidaat die onafhankelijkheid voorstaat, is vragen om moeilijkheden. Veel kiezers zijn gevoelig voor die dreigementen, maar de 25 procent kiesgerechtigden die jonger is dan dertig kan daar hoe langer hoe minder wakker van liggen. "Ik heb helemaal niets met China", zegt Wang Shao-ju (27). De computerprogrammeur is nog nooit in China geweest, maar van vrienden heeft ze gehoord dat het er vies is. "Bovendien worden Chinezen onderdrukt. Waarom zou ik mij in zo'n land moeten verdiepen." Daarmee is de kous af. Haar keuze voor een nieuwe president wordt ook op geen enkele manier beinvloed door de betrekkingen met China. Daarin is zij niet de enige. Opiniepeilingen hebben uitgewezen dat de meeste kiezers tussen de twintig en dertig de invloed van China van marginaal belang vinden.

Een organisatie die zich zorgen maakt over het gebrek aan politieke betrokkenheid onder jonge Taiwanezen, is de anti-communistische jeugdbeweging Red de Natie (jiuguotuan). De organisatie stamt uit de tijd dat Taiwan nog rekening hield met een invasie vanuit China, en scholieren en studenten militaire training kregen. Maar inmiddels richt Red de Natie zich op educatieve uitwisselingen met China. "We moeten de jonge generatie bekend maken met China", zegt Hsiung Tzy-ching. "Anders blijven we elkaar wantrouwen. En we willen nu juist dat de jeugd het beter doet dan onze ouders." Hsiung, die werkzaam is bij de beweging, vindt de geringe politieke betrokkenheid van de Taiwanese jeugd "gevaarlijk". "Er is te veel aandacht voor het eigen welzijn, en vrijwel geen aandacht meer voor het belang van de natie. Daarom is de stem op Chen, die velen zo bijzonder vinden, verklaarbaar."

Volgens politicoloog Ger Yeong-kuang, werkzaam aan de Universiteit van Taiwan, is de regerende Kwomintang zelf schuldig aan, wat hij noemt, de 'ont-Chinezing' van Taiwan. "Vroeger leerden we alles over China en niets over Taiwan. Nu is het andersom. De jeugd wordt verteld dat zij Nieuw Taiwanezen zijn, en dus anders dan hun bloedbroeders aan de overkant. Dat drijft China en Taiwan uit elkaar. Natuurlijk geven jonge kiezers dan de voorkeur aan een president die hun Taiwan-zijn benadrukt. Zo'n iemand is Chen Shui-bian." Maar de betrekkingen met China zullen er niet beter op worden, denkt Ger. "Of we het nu willen of niet, we zullen nooit kunnen vluchten voor China. We hebben met dat land te maken, daar kan geen president wat aan veranderen. Daarom moeten iedereen zich met China bezighouden."

Zie ook:

Verkiezingen Taiwan baren China zorgen (16 maart 2000)

( a d v e r t e n t i e s )