NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Hendrik Spiering
Wat zijn ze emotioneel! Kapitein Jean-Luc Picard snauwt zelfs! De eerste aflevering van Star Trek The Next Generation, die vanaf vanavond weer helemaal vanaf het begin wordt uitgezonden, levert voor de casual Star Trek-kijker veel verrassingen op.

Op grond van de latere afleveringen van The Next Generation zou ik bijvoorbeeld onmiddellijk vermoeden dat Picard, de dappere en gelijkmoedige gezagvoerder van de Enterprise, bezeten zou zijn door een vreemde levensvorm, of in iedere geval dat er iets héél ergs aan de hand is. Maar nee, in de eerste aflevering, anno 1987, van deze tweede serie van Star Trek blijkt dit 'primitieve' chagrijnige gedrag allemaal nog heel normaal. Tijdens de quasi-berechting door de almachtige Q gedragen de Starfleet- officieren zich zelfs huilerig! 'Fascinating', zou de zogenaamd emotieloze Vulcaniër Spock hebben gezegd. (Die Spock is dus weer uit de eerste Star Trek-serie.)Ik heb altijd gedacht dat beheerste emotionaliteit een van de grote verschillen vormde met de oorspronkelijke serie (uit eind jaren zestig). Want in de latere afleveringen van de Next Generation zijn de bemanningsleden van de Enterprise veel evenwichtiger en vriendelijker dan hun voorgangers onder bevel van de macho James T. Kirk. Er zijn wel emoties in Next Generation - het blijft natuurlijk televisie - maar de rede overheerst vrijwel altijd. Leden van starfleet die hun emoties de vrije loop laten, blijken altijd slappelingen of zelfs bad guys. Alleen de Klingon Whorf mag in uitzonderingsgevallen zijn eergevoel volgen (maar ja, vreemde culturen moeten zo veel mogelijk hun vreemde gewoonten kunnen uitleven, aldus een van de basisgedachten van de beschaving uit de vijfentwintigste eeuw). De bijna-menselijke robot (of liever: androïde) Data, de tweede stuurman in de Next Generation heeft zelfs helemaal geen emoties, maar erg veel hinder heeft hij er niet van. Sterker nog, in de afleveringen dat Data een 'emotiechip' krijgt ingeplant, leiden die zo vurig door hem gewenste gevoelens alleen maar tot ellende.

De omslag naar de heerschappij van rationaliteit moet dus ergens in het begin van de serie zijn gekomen. Waarschijnlijk heeft het iets te maken met het langzaam opzij werken van de bedenker, Gene Roddenberry, die in de eerste afleveringen nog prominent aanwezig is als producent en scenarist. Zelfs de extreem korte rokjes voor de vrouwelijke acteurs - naar men zegt ooit een idee van Roddenberry - zijn in de eerste afleveringen nog niet helemaal verdwenen.

De Star Trek-series vormen werkelijk een teken van onze tijd. De vreemde combinatie van macho-cultuur met oprechte nieuwsgierigheid in de eerste serie, de zelfbeheersing èn onaantastbaarheid in The Next Generation - en zo gaat het verder. De derde serie, Star Trek Deep Space Nine (onder bevel van een zwarte commandant) speelt op een nogal rommelig ruimtestation in een uithoek van de federatie van planeten en doet vooral denken aan een vredesmissie van de Verenigde Naties, met alle machteloosheid en wanhoop van dien. Maar wat de vierde serie Star Trek Voyager nu eigenlijk te betekenen heeft is niet helemaal duidelijk. Deze speelt (met een vrouwelijke kapitein) ergens ver buiten de federatie: op een verloren gewaand schip aan de andere kant van ons Melkwegstelsel. Eindelijk vrijheid?

Startrek The Next Generation, deel 1, Net5, 17.20-18.10u.