NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Excuses Japan slachtoffers WO II

Door onze correspondent HANS VAN DER LUGT
TOKIO, 21 FEBR. Japan biedt zijn "oprechte excuses" aan de Nederlandse oorlogsslachtoffers aan voor het lijden dat hun tijdens de Tweede Wereldoorlog is toegebracht. Dit heeft de Japanse premier Keizo Obuchi vandaag verklaard.

Het is voor het eerst dat een Japanse premier expliciet Nederlandse oorlogsslachtoffers (uit Nederlands-Indië, red.) noemt bij het maken van excuses. Eerder gebeurde dit in meer algemene termen. Premier Keizo Obuchi bood de excuses aan in een verklaring aan premier Kok, momenteel op bezoek in Tokio. In zijn antwoord spreekt Kok zijn "welgemeende waardering" uit voor "de zienswijze die u hebt verwoord aangaande Nederlandse slachtoffers". Obuchi "bevestigt" in zijn verklaring de excuses die reeds in 1995 zijn uitgesproken door de toenmalige premier Murayama. Obuchi herhaalt "andermaal de gevoelens van diepe spijt en oprechte excuses voor de enorme schade en het lijden dat door Japan aan velen, onder wie Nederlandse oorlogsslachtoffers, is berokkend".

Kok meent dat door de excuses "wij in staat moeten zijn het betreurenswaardige verleden te overwinnen en nog nauwere, op de toekomst gerichte betrekkingen tussen Nederland en Japan tot stand te brengen".

Premier Kok en minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) zijn momenteel in Tokio in het kader van de viering van 400 jaar Nederlands-Japanse betrekkingen dit jaar. Gedurende de Tweede Wereldoorlog hebben deze betrekkingen "ernstig te lijden gehad", zegt Kok vandaag in zijn antwoord aan Obuchi. Deze geschiedenis kan "niet ongedaan worden gemaakt, maar evenmin willen wij er de gevangene van zijn".

In dit herdenkingsjaar staat ook een staatsbezoek van de Japanse keizer Akihito op het programma, zij het dat dit bezoek nog nimmer officieel is aangekondigd. De vandaag tot stand gekomen verklaring over de oorlog lijkt een obstakel voor het doorgaan van dat bezoek uit de weg te hebben geruimd. Voor de ontmoeting met Obuchi bracht Kok een beleefdheidsbezoek aan keizer Akihito. In april reist kroonprins Willem-Alexander naar Japan. Overeenstemming over de tekst kwam tot stand na maanden van koortsachtig overleg tussen beide landen. Omdat het resultaat van deze onderhandelingen lang onduidelijk was, werd het Nederlandse bezoek aan Japan pas afgelopen week definitief.

Excuses aanvaard

Uit de verklaring van Obuchi:

"In de loop van 400 jaar betrekkingen tussen beide landen was er, gedurende de Tweede Wereldoorlog, een periode waarin onze betrekkingen ernstig te lijden hadden. Als minister-president bevestig ik het standpunt van de Japanse regering dat al in 1995 werd uitgesproken door toenmalig minister-president Murayama toen deze, namens de Japanse regering, andermaal de gevoelens e spijt en oprechte excuses tot uitdrukking bracht voor de enorme schade en het lijden dat door Japan aan velen, waaronder Nederlandse oorlogsslachtoffers is berokkend." Uit de verklaring van Kok:

"Het is waar dat onze betrekkingen ernstig te lijden hebben gehad gedurende de Tweede Wereldoorlog. Natuurlijk kan de geschiedenis niet ongedaan worden gemaakt, maar evenmin willen wij er de gevangene van zijn."

"Ook geef ik uitdrukking aan mijn welgemeende waardering voor de zienswijze die u hebt verwoord aangaande Nederlandse oorlogsslachtoffers. Tevens hebben wij waardering voor de inspanningen die de Japanse regering zich in dit verband tot dusver heeft getroost.

( a d v e r t e n t i e s )