NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

EDO DIJKSTERHUIS
Volgens Terry Gilliams versie van de geschiedenis zou de meerderheid van ons het derde millennium niet gehaald hebben. In Twelve Monkeys heeft een dodelijk virus al vier jaar voor Y2K de bevolking drastisch gereduceerd. Het handjevol overlevenden hokt in stalen kooien onder de grond; wilde beesten bevolken de straten.

Gevangene James Cole (Bruce Willis) wordt door de wetenschappers uit 2035 als 'vrijwilliger' teruggestuurd naar 1996 om de oorsprong van het virus te achterhalen. Hij belandt echter per ongeluk in 1990, waar hij meteen in een gekkenhuis belandt zodra hij zijn missie onder woorden probeert te brengen. Voordat zijn opdrachtgevers hun fout inzien en Cole terughalen maakt hij kennis met psychiater Kathryn Railly en mede- patiënt Jeffrey Goines, de door Brad Pitt gespeelde schizofrene zoon van een Nobelprijs winnende viroloog. Bij de tweede en succesvollere poging tot tijdreizen ontmoet Cole hen weer. Goines blijkt dan de leider van de 'army of the twelve monkeys', het revolutionaire clubje dierenvrienden dat door latere generaties gezien wordt als aanstichters van de vernietigende epidemie.

Ex-Monty Pythonlid Terry Gilliam brengt in Twelve Monkeys wederom het apocalyptisch universum tot leven dat we al kenden van zijn eerdere films Brazil en The Fisher King. Maar Twelve Monkeys mist de humor van die beide films. De bijna sobere dialogen dragen duidelijk de sporen van scenarist David Peoples, de man die onder andere medeverantwoordelijk was voor het script van de sf- klassieker Blade Runner. Voerde in Brazil nog absurditeit de boventoon, Twelve Monkeys ademt een sfeer van grimmige gekte. En dan niet de gekte van theatrale tics en zigzaggende monologen die een overacterende Brad Pitt aan zijn personage meegeeft, maar een tot diep in de ziel tastende existentiële angst. Die ontwrichting van tijd en realiteit komt beeldend tot uiting in de over elkaar buitelende flashbacks en Gilliams bijna claustrofobische manier van filmen. Maar ze is vooral af te lezen van het gezicht van Willis, die naarmate de film vordert steeds verder in elkaar kruipt tot een zielig kwijlend en bloedend hoopje mens dat onherroepelijk gedoemd is ten onder te gaan. Daar helpt zelfs de liefde van psy chiater Railly niets aan.

Twelve Monkeys (Terry Gilliam, VS, 1995), SBS6, 20.30-22.30u.