NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Had Prins Claus het nou aardig bedoeld of was het sarcasme? Het nieuws wist niet goed wat het ermee aan moest. Claus "heeft net als vorig jaar iets gedaan wat niemand van hem had verwacht", zei Philip Freriks van het Staatsnieuws. Het is traditie geworden dat Prins Claus zijn prijs "op ludieke wijze uitreikt", vond Loretta Schrijver van RTL4. Maar de stem van de commerciële reportage was al wat kritischer en sprak over "de speech waar hij mee worstelt". RTL4 vertelde ook het complete verhaal: bij elke passage vroeg Claus om een stemming of hij wel of niet door mocht gaan. Het publiek wilde wel lachen maar niemand stak zijn vinger op. Uiteindelijk maakte hij zijn toespraak niet af: "U kunt het allemaal lezen in het boek".

De ontremming van Prins Claus levert momenten van helderheid op. "The majority of this audience has no meaning", zei hij in het Engels. "Het heeft geen idee wat het wil. Is dit een spiegel van de werkelijkheid?". En weer gelach en dan die pijnlijke stilte. Juist hij moet betekenis geven aan zijn publiek. Hij kreeg alleen zijn eigen galm terug. Hij had een lied van een uur kunnen aanheffen en dan was de hele zaal verlamd blijven zitten. Ik heb lang geleden als productie- assistentje wel eens een dag in de omgeving van Claus doorgebracht tijdens televisie-opnamen in de Wereldbank. En uit alle hoeken en gaten van het enorme kantoor kwamen Nederlanders hem vertellen over hun interessante werk aan het bureau. Het waren lastige onderbrekingen maar geduldig hoorde hij hen aan. Als hij hen had gevraagd om hun stropdas en overhemd uit te trekken om op hun hoofd te gaan staan, hadden ze het ongetwijfeld allemaal gedaan. "Zo goed, Hoogheid?". "Ja, en nu hoor ik u niet meer". Men had het gewaardeerd. Zo onverwoestbaar is de erfelijke monarchie. Koninklijke familieleden zijn sterfelijke Griekse goden, gebrekkige opperwezens die ons als natie volgen, de Ouders van het land. Juist door hun menselijkheid vertegenwoordigen ze het ganse volk. Nederlands nationalisme moet een beetje oneerbiedig zijn, want niemand wil het bestaan ervan erkennen. Prins Claus ontmoet niets dan lof als hij een beetje uit zijn rol valt, gebeurt met echte ouders ook. Gisteren, weer bij Barend en Van Dorp, kreeg hij algemene bijval. Nee, nationalisten zijn ze heus niet bij dat programma dat zo graag de eigen sport aanvuurt, maar die Hoge Mensen zijn zo leuk. Televisie werkt niet ontluisterend maar vergroot de empathie. Het paleis is de oudste Big Brother-keet. De beelden spreken voor zich, commentaar schept meer afstand, brengt geruchten op gang. Even verplaatste ik me in de Koningin. Ze had hem in het paleis nog zo gevraagd om een stropdas aan te doen voor de gelegenheid en nu stond hij daar met een scheef boord te improviseren. Hij kreeg haar ergernis in de gaten: "ik weet het als de ogen die horizontaal en verticaal heen en weer bewegen" en begon aan een liefdesverklaring. "Dank je, Beatrix." Je zag haar lachend door de grond gaan, uiteindelijk begroef ze het gezicht in de handen. Heel herkenbaar, die echtelijke schaamte. De onderdanen vol begrip, omdat ze weten wat ze het koninklijke paar met hun kinderlijke verwachtingen aandoen. Het was goede televisie en ik had het graag integraal gezien. Zo zijn er meer van die populaire, spontane Ouderlijke Momenten die op televisie meer tot hun recht komen dan in de krant. Juliana die met haar hand op de tafel slaat om nadruk te leggen, terwijl Prins Bernhard verlegen glimlachend toekijkt. Beatrix die - buiten beeld - kritiek levert op de pers, zoals gevoeld door de onderdanen. Beatrix met wapperend haar in de branding van de Antillen. Beatrix en Claus gearmd in de zonneschijn voor de zee. Beatrix schrikt als haar hand te hard door een Antilliaanse visser wordt aangepakt, maar haar bezoek betekende meer dan miljoenen staatssubsidie. Zoals de pastoor die rondgaat met de wijwaterkwast en dankzij de televisie kan heel het land Haar volgen.