NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De VARA zich bezint op mogelijk uittreden uit het publieke bestel. " De VARA is nu al een hartstikke commercieel bedrijf."

Door onze redacteur JAPKE-D. BOUMA

ROTTERDAM, 6 DEC. De VARA heeft haar publieke partners bij de onderhandelingen over de nieuwe netprofilering tegen zich in het harnas gejaagd. Vrijdag werd bekend dat de omroep zich oriënteert op een eventuele uittreding uit het publieke bestel. VARA-voorzitter en directeur Vera Keur heeft al drie "oriënterende gesprekken" gevoerd met concurrent SBS, zo heeft SBS-directeur Fons van Westerloo bevestigd.

Volgens KRO-voorzitter Frans Slangen is een vertrouwensbreuk ontstaan. Hij vindt de houding van de VARA 'ongelofelijk'. "We hadden net overeenstemming bereikt over de nieuwe profilering van de drie publieke zenders. Ik vraag me nu echt af met wat voor partner we al die tijd aan tafel zaten."

Slangen eist opheldering. Hij wil op korte termijn van Vera Keur en de VARA horen wat de status is van de voornemens. "Als ze zeggen dat het verder geen consequenties heeft, en dat ze de komende vijf jaar loyaal aan het bestel zijn is er niets aan de hand. Als dat niet gebeurt, ontstaat een onwerkbare situatie. Ik heb geen zin in een partner die op twee borden schaakt. Partijen die de onderhandelingen over de profilering frustreren, horen niet aan tafel te zitten."

Slangen denkt dat de VARA niet werkelijk voornemens is het bestel te verlaten, maar dat de omroep de oriënterende gesprekken als een middel gebruikt om de publieke omroeppartners onder druk te zetten. "Nou, deze methode werkt bij ons averechts. Er is geen enkele bereidheid meer om de VARA op wat voor manier dan ook tegemoet te komen", aldus Slangen Het blijft gissen naar de motieven van de VARA, omdat de omroep formeel geen commentaar wenst te geven. Een woordvoerder van de VARA meldt dat de plannen zich daarvoor in een veel te prematuur stadium bevinden. Vermoed wordt dat de VARA bang is onder de nieuwe netprofilering haar identiteit kwijt te raken. Onder dat nieuwe systeem, dat volgend jaar september begint, mogen programma's van de omroepen over alle zenders verdeeld worden. In de oude situatie hadden de omroepen allemaal een vaste zender waarop hun programma's werden uitgezonden. De raad van bestuur van de NOS wil echter dat de zenders zich duidelijker profileren. Populaire programma's zouden daardoor naar Nederland 2 verhuizen. Nederland 1 zou een verdiepend net voor de behoudender kijker moeten worden waarop NCRV, EO, AVRO en KRO uitzenden. Nederland 3 zou een cultureel verdiepend net moeten worden voor de progressieve kijker. Vera Keur liet al eerder weten dat deze plannen haar tegen de borst stuiten. Zij is bang dat als publiekstrekkers als Lingo en Kassa naar Nederland 2 verhuizen er op Nederland 3 weinig kijkers meer overblijven voor 'zwaardere' programma's als Het Lagerhuis en Zembla. Volgens haar kan de VARA haar missie, namelijk een zo breed mogelijk publiek in aanraking brengen met cultuur en informatie, niet meer waarmaken. "Dat identiteitsverhaal klopt dus niet", zegt KRO-voorzitter Frans Slangen, , ,als je vervolgens met een partij als SBS gaat praten over mogelijke samenwerking." Hij wijst op het plattere profiel van SBS6.

Volgens Fons van Westerloo gaan de huidige bespiegelingen over samenwerking met SBS6 of Net5 veel te ver. "Het is echt alleen nog maar een oriëntatie." Dat hij met Vera Keur al drie maal gesproken heeft, doet daar niets aan af. Hij vindt het juist heel logisch dat de VARA nadenkt over haar toekomst. "Als je het idee hebt dat je klem raakt in het publieke bestel, is het niet vreemd dat je dan eens gaat kijken of je buiten het bestel ook bestaansrecht hebt." Hij ziet wel mogelijkheden voor een commerciële VARA. "Met hun huidige programma's, aangevuld met buitenlandse series en speelfilms, moeten ze toch al gauw op 12 tot 13 procent martkaandeel kunnen komen en een omzet van 200 miljoen gulden."

Van Westerloo heeft nog geen idee waar de gesprekken toe zullen leiden. "Ik hou het lekker open. Ik ben te veel ondernemer om te zeggen dat het niet kan. Maar als er een omroep in het bestel is die het zou kunnen, dan is het de VARA wel. Ik heb laatst weer eens op een rijtje gezet wat de VARA allemaal zelf produceert dat succes heeft. Dat is indrukwekkend. Bovendien is de VARA in een aantal opzichten nu al een hartstikke commercieel bedrijf. Kijk naar Paul de Leeuw, die heeft een bedrijf, MARAT TV, dat ook producties voor andere omroepen maakt."