U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
   B I N N E N L A N D
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s
"Geen roze wolk"

Ouders Online


Moeder zijn is eenzame baan


Een pas verschenen interviewboek maakt korte metten met moedergeluk. Volgens auteur Dorothé Duijves is het een tegenwicht tegen het moederbeeld van de tv- commercials en de tijdschriften. "Moeder zijn is toch een rare, eenzame job."

Door onze redacteur JOKE MAT

AMSTERDAM, 27 NOV. Harde buiken, rugweeën, aambeien, geen zin in seks, schaamte over een slappe buik, irritatie over een man die niet vadert en vooral een allesoverheersende moeheid. Dat, en meer, is moederschap volgens het pas verschenen boek Het moedergevoel, waarin vijftien zeer uiteenlopende moeders (van tienermoeder tot carrièrevrouw, van huisvrouw tot kunstenares) onopgesmukt hun verhaal vertellen. "Een kind?", zegt een van de vrouwen. "Wat krijg je ervoor terug, behalve een onbevredigde man die naar de hoeren moet en pijn in je kut?"

Zeker, in de verhalen komen ook de zonniger kanten aan bod, maar auteur Dorothé Duijves ziet haar boek wel als tegenwicht voor het moederbeeld uit tv-commercials en tijdschriften, waar de olijke baby's en gelukkige moeders vanaf drijven. Duijves, zelf moeder van een zoon van drie, vindt dat vrouwen ondanks overvloedig beschikbare informatie eigenlijk onvoorbereid aan het moederschap beginnen. "Toen ik ging zoeken naar boeken viel me op dat de moeder zelf nergens te bekennen was. Je had bijvoorbeeld in de bibliotheek wel de kopjes 'zwangerschap', 'bevalling' en 'opvoeding', maar niet 'moeder'. Over moeders kwam ik maar twee boeken tegen. Eén ging over één moeder, dat vond ik wat weinig. En de ander was zo theoretisch dat ik er niet doorheen kwam."

Mede omdat geluk de norm is, kan het zwaar tegenvallen om een kind te krijgen. Vorig jaar belden zesduizend vrouwen de Utrechtse stichting Selene, voor vrouwen met een zogenoemde post partum-depressie of - psychose. Volgens Josée van der Veer (42), vrijwilligster bij de stichting, zijn veel vrouwen niet zozeer zwaar depressief, als wel diep teleurgesteld. Het moederschap is niet wat ze verwachtten. "Ik denk dat je verkeerde verwachtingen krijgt voorgespiegeld in de reclame. Pampers bijvoorbeeld. Dan zie je weer die stralende moeders, helemaal uitgeslapen, strak in de plooi."

Van der Veer kan zich maar één reclame herinneren waar ze zichzelf in herkende. "Van Douwe Egbertskoffie. Je ziet een stel dat de hele nacht door het huis loopt met een huilend kind. Dan weer de moeder, dan weer de vader. Dat heeft me heel erg gesteund." De andere kant komt natuurlijk wel aan bod in praatprogramma's en human interest- verhalen, geeft Van der Veer toe. "Maar dat is dan vaak meteen weer dat hele erge, dat hele depressieve. Daar herken je jezelf ook niet in."

Ook in vrouwenbladen zijn de ontberingen die regel zijn in Het Moedergevoel nog altijd uitzondering. Deze week in Kinderen naast 'de vijf ontroerendste geboorteverhalen van dit jaar': 'Lilly (30) kreeg pas tien maanden na de geboorte van haar dochter moedergevoelens.' Viva Baby's heeft een interview met een 'ontaarde moeder', die de zorg voor haar kinderen aan hun vaders overlaat. Verder zet het blad op de voorkant: Je lijf na de bevalling. 'Ik heb me nog nooit zo sexy gevoeld'. Maar in het artikel binnenin klagen vrouwen breeduit over zwangerschapsstriemen en overgewicht.

Opzij, doorgaans weinig kindgericht, brengt een coverstory over hoe een kind de vriendschap tussen vrouwen kan verpesten.

Zelfs in gesprekken tussen moeders onderling komt de alledaagse werkelijkheid niet snel aan de orde. Volgens Duijves overheersen daarin vaak de one liners, als 'Geniet er maar van, ze zijn zo snel groot'. "Veel moeders vinden het not done om ook de mindere kanten te zeggen. Ze zijn bang om een slechte moeder te zijn." Van der Veer bijvoorbeeld heeft er soms grote moeite mee als haar kind, inmiddels zeven jaar, blíjft dreinen. "Dan pak je het, zet je het op bed. En nu is het afgelopen. Terwijl je dat eigenlijk niet wil." En eigenlijk mag het ook niet, denkt Van der Veer. "Je voelt je geen goede moeder meer als je niet geduldig blijft. Je ként die kant niet. Daar heb je het nooit over op school, in de crèche."

Mies Monster (61), docent vrouwenrecht aan de universiteit van Nijmegen en moeder van drie zoons, signaleert in het voorwoord van Duijves' boek dat de informele 'vrouwencultuur' verdwenen is. 'Kletsen met de buurvrouw, terwijl je samen op de kindertjes let, is niet alleen ouderwets, het kan niet eens. De buurvrouw is niet thuis, want ze werkt.' Grote gezinnen, waarin de oudste dochter de jongste hielp opvoeden en zo het moederen leerde, zijn vrijwel uitgestorven. "Ik persoonlijk heb veel steun gehad aan dat vrouwengekwek", zegt Monster. "Moeder zijn is toch een rare eenzame job. Als ik eens ging koffiedrinken bij een buurvrouw kwam ik opgelucht terug. Het is erg fijn om met 'collega's' over je kinderen te praten."

Nu hoor je zelfs van je eigen moeder niet hoe zwaar het moederschap kan zijn, zegt Van der Veer. "Dat heb ik wel ervaren als gemeen." Aan de andere kant, peinst zij, als je zwanger bent, wil je dat ook niet horen. Maar toch zou ze het goed vinden als er meer aandacht voor was. "Dan valt het kwartje wel als je bevallen bent en je voelt je opeens erg slecht. Het is gewoon een hele klus. Je weet niet wat je overkomt."

Monique Wijtkamp (28), tijdelijk huisvrouw, hoort de ware verhalen via de mailing list 'Geen Roze Wolk' op haar website. Ook haar bevalling en de tijd erna waren weinig feestelijk. Eerst was er angst dat het kind te vroeg geboren zou worden. Toen een keizersnede en een doodziek kind. Toen werd ze zelf ziek en lag weken in het ziekenhuis.

Toen uiteindelijk alles goed ging, stortte ze in en ging naar de huisarts om te zeggen dat ze niet meer wilde leven. "Familie, vrienden, kennissen, zelfs hulpverleners zeggen: Je hebt toch een gezond kind, wat zeur je nou. Dan hou je dus je mond dicht. Maar het vreet wel van binnen." Wijtkamp ging via Internet op zoek naar andere "pechvogels" en begon een mailing list. "Maar daar wordt ook weleens gezellig gepraat hoor. Af en toe is het net een koffiekransje."

NRC Webpagina's
27 NOVEMBER 1999


( a d v e r t e n t i e s )

    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)