NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Het zorgverlof heeft een 'kinderloze variant': jonge, hoogopgeleide werknemers die een wereldreis willen maken. Op de krappe arbeidsmarkt kunnen ze zo weer terecht. Maar wat krijgt de werkgever terug?

Door onze redacteur JOKE MAT

BODEGRAVEN, 16 OKT. Vóór zijn dertigste wilde hij weg zijn. Dat is gelukt. Alex Stolk, 31, reisde vorig jaar in zijn eentje door India, Nepal, Thailand, Maleisië en Vietnam. Eerst wilde zijn werkgever KPN Telecom hem ontslaan, maar uiteindelijk kreeg hij onbetaald verlof. Na zijn reis keerde hij terug bij KPN in een andere, maar even goede functie. Alleen, hij was veranderd. Een paar maanden later nam hij ontslag, hij werkt nu bij een driemansbedrijfje van een vriend in Bodegraven.

Het lijkt de 'kinderloze variant' van zorgverlof: jonge, hoogopgeleide werknemers met een glansrijke carrière die plotseling hun horizon willen verbreden en om reisverlof vragen. Bedrijven als KPN, Cap Gemini, Twynstra Gudde zeggen niet te beschikken over cijfers, maar het fenomeen is alom bekend. "Wij leiden aan de dertigersziekte", zegt Kees de Jeu (31), vijf maanden terug van een reis van bijna negen maanden. "Je hebt een hoge opleiding, een vrouw, je ligt goed in de groep, je hebt alles waar iedereen jaloers op zou kunnen zijn. En dan denk je: wat nu?"

Met de huidige krappe arbeidsmarkt hebben reislustige werknemers een goede kans op onbetaald verlof. 'Alles is bespreekbaar', klinkt het her en der. "We bekijken het iedere keer individueel", zegt een woordvoerder van Twynstra Gudde. Cap Gemini: "Als we iemand kunnen behouden door hem op reis te laten gaan, dan doen we dat. Het is zonde om iemand te laten gaan in wie je net tien-, twintigduizend gulden hebt geïnvesteerd." Zo vertrok Cap Gemini's marketing manager euro- project, een vrouw van begin dertig, onlangs op wereldreis. Ze is "in principe" in dienst gebleven, aldus de woordvoerder; over een jaar kan ze zich weer melden.

Daarnaast maakt een bepaling over langdurig onbetaald verlof steeds vaker deel uit van collectieve arbeidsovereenkomsten. Het aantal CAO's met zo'n regeling steeg tussen 1990 en 1997 van 2 naar 10 procent, zo bleek in maart uit een rapport van de Arbeidsinspectie. Zeventien procent van de onderzochte CAO's bevatte een tijd-voor-tijd-regeling, waarbij vrije dagen kunnen worden opgespaard voor een langer verlof. Ook de nieuwe bedrijfs-CAO van KPN biedt die mogelijkheid: werknemers kunnen hun 25 vakantiedagen en 12 atv-dagen opsparen voor een sabbatical na vijf jaar. Alex Stolk bepaalde de duur van zijn Azië-reis in overleg met zijn manager bij KPN. "Ik wilde graag zes maanden op reis en dan nog wat tijd eromheen. Het waren uiteindelijk in totaal acht maanden." Kort na de middelbare school was zijn interesse in reizen nog niet zo ontwikkeld. "Mijn vakanties waren Benidorm, strand en disco." Na de HBO Informatica ging hij een maand naar Amerika met een vriend. Zijn reislust werd verder gewekt door zijn moeder, die onder meer Jemen en Jordanië had bezocht, en een kennis die negen maanden naar India was geweest. "Ik wilde even los zijn van het haastige, jachtige leven en kijken hoe het leven eraan toe gaat in hele andere delen van de wereld. Ik ben ook bewust niet naar de VS of Australië gegaan."

Kees de Jeu nam voor zijn reis ontslag. Als productiemanager bij een snelgroeiende sofwareleverancier gaf hij leiding aan zo'n twintig mensen. "Ik had het voor elkaar. Dik salaris, auto van de zaak." Toen nam de groei af. " Mijn job werd meer 'beheren' dan het avontuurlijke opbouwen van een nieuwe afdeling en dergelijke." Dat lag hem minder. Vervolgens liet zijn jongere broer alles achter zich en vertrok naar Australië. Plots waren daar wild enthousiaste verhalen van iemand met een heel ander leven. "Barbara en ik waren in die tijd keihard aan het werk. In het weekend een beetje socializen, uitslapen en dan weer van voren af aan." Met zijn vriendin, die ook ontslag nam, reisde De Jeu zijn broer achterna.

Het moeilijkst is de terugkeer, daar zijn beiden het over eens. Alex Stolk noemt die "een nog grotere cultuurshock dan toen ik in Bombay aankwam". "Ik werd me er extra van bewust van waar mensen zich hier druk over maken. De kleur van je mobiele telefoon, dat soort dingen." Binnen een paar maanden deelde hij zijn baas mee dat hij opnieuw vertrok, en dit keer voorgoed. "Bij KPN vond ik de afstand, de hiërarchie, de bureaucratie zo groot dat ik bewust heb besloten naar een kleiner bedrijf te gaan." De reactie was gelaten, zegt hij. "Teleurstelling, maar ook wel begrip." Hij sluit niet uit dat hij nog eens weggaat, en dan langer. Zijn nieuwe werkgever is op de hoogte. Terwijl zijn vriendin weer aan de slag ging bij haar oude baas, hield Kees de Jeu zich na zijn terugkeer eerst twee maanden bezig met het inplakken van de foto's. Daarna ging hij met tegenzin op zoek naar nieuw werk. De banen lagen voor het oprapen, merkte hij. "Op elke brief kreeg ik een uitnodiging, behalve bij de landmacht en bij Heineken." Toch had hij niet een-twee-drie een baan gevonden. "Het probleem is dat ik sinds Australië andere dingen belangrijk vind. Op het moment dat ze bij zo'n gesprek in driedelig grijs voor me zitten hoeft het voor mij al niet meer. Reizen is tijdloos. Tijdloos leven is iets waar ik me erg prettig bij voel."

Uiteindelijk ging hij aan de slag als logistiek manager bij een groothandel in gordijnstoffen. Maar vorige week, een dag voor het verstrijken van zijn proeftijd, hield hij dat weer voor gezien. Nu overweegt hij serieus om ijscoman te worden, de hoon van zijn vrienden ten spijt. "Lekker een beetje rondfietsen met een bakfiets." Of toch weer manager? Hij is er nog niet uit. , ,Vorige week belde een uitzendbureau met een interim-functie bij een verzekeringsboer. Ik begin steeds meer te neigen naar dat 'interim'. Losvast hè, dat is onderdeel van dat tijdloos leven."

( a d v e r t e n t i e s )