NIEUWSSELECTIE
KORT NIEUWS
RADIO & TELEVISIE
MEDIA
S e l e c t i e
Televisie
Radio
|
B E E L D :
Sprekende ezel
Maarten Huygen
Hoe goed Manon Uphoff kan
schrijven of hoe prachtig ('vernieuwend' zegt het departement) Peter
Klashorst kan schilderen doet er niet toe. Ze moesten een
televisieprogramma maken van 25 minuten, De Sprekende Ezel.
Uphoff als model en Klashorst als schilder. En onderwijl praten, dat
was dan een interview.
Uphoff had een lezinkje over haarzelf voorbereid. Ze houdt van spannend
dus ze had door de grimeur een diepe nepwond op haar sleutelbeen laten
aanbrengen. Dat was haar pijn. Met dat conversatiestuk stak ze van wal
in een nauwelijks onderbroken monoloog die pas ophield toen Klashorst
aan signeren toe was. Ze begon met een definitie van de wond. Een wond
was 'een opening in de huid om aan te geven dat het contact niet zonder
slag of stoot was verlopen', zei ze. Nooit bij stilgestaan. En zo ging
het verder, over slachtoffer en dader. Ze was er zelf nog niet uit wat
ze was. Zoveel in de wereld waar ze nog niet uit was en dat moest ze
allemaal in dat kleine halve uurtje vertellen. Toen ze volwassen werd,
was de wereld niet zo duidelijk als ze had gedacht. Is mij ook
overkomen. Ze wil niet dood maar is er wel nieuwsgierig naar. Heb ik
ook. Schuldbesef was best nuttig (mee eens) maar zij was de schaamte
voorbij. Dat was inderdaad te merken. Ik kreeg alles te horen over haar
overgaves, prikkelingen en orgasmes, haar vaste vriend (onpraktisch om
alsmaar opnieuw verliefd te worden). Peter Klashorst hoefde er alleen
zo nu en dan een paar woorden tussen te gooien als 'wel lekker om
verleid te worden', 'Heb je een doodsverlangen?', 'hier spreekt een
schuldbesef' en dan ratelde het weer door. Dat is nu eenmaal de
conventie van een interview: gooi het eruit. Maar Uphoff kon beter
vermomd blijven in haar verhalen, want in het interview zag ik steeds
duidelijker de uniforme fantasiedaken en gevelgrime opdoemen van
Nieuwegein, waar ze vandaan komt en Begeerte, opvlammend tegen
de lage Vinex-plafonnetjes en gelucht tijdens de koffie met de
begripvol knikkende buurvrouw. Sex als ochtendgymnastiek. En telkens een
nieuwe oefening en verleidingstechniek bedenken voor de afwisseling. Ze
had ook een legging aan onder een kort rokje, handig voor tochtige
parkeergarages en toch sensueel. Maar van cultuur verwacht je dat
details met een lantaarntje worden uitgelicht in plaats dat in
één keer de tl-buis aan gaat die naakt narcisme exposeert.
Het is wel aardig bedacht, interviews met bekende vrouwen tijdens het
schilderen. Vrouwen die zo bekeken zijn door een schilder worden wat
ijdel en gaan vanzelf praten. Maar als je er als interviewer niet je
aandacht bij kunt houden omdat je tegelijkertijd moet schilderen,
begint het lelijk te tochten van al die open deuren die je niet kunt
sluiten. Is dat de zelf- openbaring die de wereld van jonge vrouwen
verwacht? Interviewen is eigenlijk best moeilijk. De oudere vrouwen
hadden meer verhalen te vertellen. Staatsvrouw Hanny van Leeuwen had
veel om op terug te kijken. Sylvia Kristel was een belevenis, alleen al
de manier waarop ze bij de bewonderende schilder stond.
Interessant vond ik dat de sessie met het Amsterdamse gemeenteraadslid
Fatima Elatik leek op die met Uphoff. Ze droeg een hoofddoekje, want
gelovig moslim, maar haar taaltje was eigentijds. Of dat een
geruststellende gedachte is, weet ik niet. "Je hebt de leer en wat de
mensen ervan maken", zei ze over haar godsdienst. "Ik geloof in de
hoofddoek als symbool, als eindpunt van een lange ontwikkelingsfase.
Wat past wel bij mij en wat past niet bij mij in de religie? Wat vind
ik belangrijk van mezelf? Hoe ga ik ermee om en hoe sta ik erin?", zei
ze. Ik hoorde de gevoelens aan en ik herkende ze, want ik had ze ook.
Een orgasme is best wel lekker, je moet het meemaken om het te beleven
en er zit toch wat in godsdienst en schuldgevoel, als je maar jezelf
blijft.
|
NRC Webpagina's
29 SEPTEMBER 1999
|