NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

EasyJet baas Stelios Haji- Ioannou breidt zijn imperium uit. Na goedkoop vliegen volgden Internet- café's, straks komen er autoverhuurbedrijven en banken. Hij wil nu Air Holland kopen.

Door onze correspondent HANS STEKETEE

LONDEN, 22 SEPT. Wie in de lucht in de watten gelegd wil worden, hoeft niet aan te kloppen bij Stelios Haji-Ioannou, zeg maar gewoon Stelios. Goedkoop vliegen heeft de toekomst, zegt de 32-jarige voorzitter van het Brits-Zwitserse luchtvaartmaatschappijtje EasyJet, dat daarmee - en daarmee vooral - dit jaar vier miljoen passagiers trekt, bijna drie keer zoveel als vorig jaar en tien keer zoveel als in '95, toen hij begon met het vliegveld Luton bij Londen als uitvalsbasis. "De reis is minder belangrijk dan de bestemming. Wat zeg je liever als je 's maandags op kantoor komt: ik ben een weekeind wezen skiën in Zwitserland, of ik heb lekker gegeten bij de KLM?", aldus Stelios aan een tafeltje tegenover het Londense Victoria Station in easyEverything, het eerste van een door hem kortgeleden begonnen keten Internet- café's volgens dezelfde goedkope formule. De welgedane maar energieke EasyJet-baas houdt van aanpoten, maar voor zijn jongste project gaat hij achterover leunen. Hij heeft opnieuw een bod gedaan op de Nederlandse chartermaatschappij Air Holland, nadat hij vorig jaar al eens twaalf miljoen dollar (25 miljoen gulden) had geboden voor een 70- procentsbelang in dat bedrijf. Hoeveel het nu is, wil Stelios niet zeggen. " Ze hebben sindsdien alleen verlies geleden, dus méér dan twaalf miljoen is het zeker niet." Air Holland heeft zijn bod als "belachelijk" van tafel geveegd en schermt met een andere geïnteresseerde: de Nederlandse luchtvaartmaatschappij Schreiner. Stelios moet daar om grijnzen. "We zullen zien hoe lang ze met chartervluchten verlies willen blijven maken", zegt hij. Waarom wil hij Air Holland hebben? Om de zeven vliegtuigen, om de nieuwe uitvalsbasis die Schiphol hem in Europa zou bieden, of om de landingsrechten van Air Holland, de zogeheten slots, die steeds dunner gezaaid zijn? "Om alledrie, plus de piloten", zegt Stelios. "Als het Air Zimbabwe was zou ik niet hoeven, maar dit is een bestaande organisatie met een gedegen, veilige reputatie en zo'n negentig gekwalificeerde piloten - die liggen niet op straat. "

Zeker, Stelios zou de chartervluchten afschaffen en de 737's van Air Holland in zijn eigen lijnvluchtenschema inpassen, maar voor de piloten blijft het werk volgens hem hetzelfde en ontslagen op het hoofdkantoor zouden er niet hoeven te vallen, zegt hij. Easyjet heeft het tij mee. Dat tonen niet alleen zijn eigen statistieken aan, maar ook de paniek bij de concurrentie. British Airways, de Britse nationale luchtvaartmaatschappij, is óók een goedkope- vluchtenmaatschappij begonnen: GO, die vanaf Stanstead vliegt op dezelfde middelgrote Europese steden en vakantievliegvelden als EasyJet. En KLM UK, de opvolger van het door KLM gekochte Air UK, is nu ook aan het stunten en richt daarnaast een eigen goedkoop label op, dat Buzz gaat heten.

Zulke initiatiteven zullen het op termijn afleggen, gelooft Stelios heilig. Bij hem boek je via het Internet, je krijgt geen ticket en aan boord van zijn achttien gloednieuwe 737's betaal je voor je glaasje tomatensap. De nationale flag carriers hebben daarentegen veel teveel kosten - tussenpersonen, boekingssystemen vol papier, onkosten op de grond - om lage prijzen te rechtvaardigen. Om hun huidige quasi- monopolie te handhaven subsidiëren ze heimelijk hun goedkope poten. Tegen BA sleept daarover een rechtszaak. Tegen Swiss Air, dat zijn landingsrechten aanvocht, heeft hij die al gewonnen. Stelios is de zoon van een Griekse scheepsreder, maar na een experiment met de tankervloot koos hij voor de luchtvaart. Voor het geld hoeft hij het niet te doen, het is eerder het robbertje vechten dat hem elke keer drijft. Een vliegtuig laten rondvliegen met in koeieletters op de romp 'Stop BA, Stop GO' is geen gentleman-gedrag, maar zijn merk vestigde hij er wel mee. De goedkope formule pioniert hij nu ook in andere markten. In zijn Internet-café EasyEverything, zitten jonge mensen 24 uur per dag aan de 400 beeldschermen te e-mailen, te chatten en te surfen. Binnenkort opent hij in Londen nog twee filialen; eind dit jaar heeft hij 2000 schermen en voor begin volgend jaar staan twee vestigingen in Amsterdam en op het programma, met 800 schermen. Als 2000 terminals tegen twee pond per uur in 24 uur gemiddeld 60 procent van de tijd bezet zijn, speelt hij quitte, rekent hij voor. Lage prijzen plus veel schermen zijn zowel voorwaarde als een gevolg van zijn strategie, zegt hij. Het ontbreken van aandeelhouders en geld op de bank - easyEverything kostte tien miljoen pond - helpen wel. "Daarna is het alleen een kwestie van het risico durven nemen."

Stelios houdt van risico's nemen. De volgende twee zijn een autoverhuurbedrijf (EasyRentaCar) en een bank. Een huurauto hoeft niet meer dan dertig gulden per dag te kosten, zegt hij, omdat hij maar één type wil leveren, dat alleen via het Internet is te boeken. Met een vloot oranje wagentjes hoopt hij grote jongens Hertz en Avis vanaf volgend jaar een lesje te leren. De bank is "meer iets voor de langere termijn", maar het potentieel voor direct banking is er. Telefonisch bankieren en bankierende supermarktketens eroderen nu al de gevestigde Britse 'loket-banken'. Een partiële beursgang, die voor volgende zomer is gepland, moet zijn armslag verlengen. Potentiële investeerders zijn onder de indruk van zijn prestaties bij het "managen van de groei", maar zien de komst van de geplande dertig extra vliegtuigen als "de echte test." En dan is er nog een risico. Het Easy- imperium is vooral het werk van één man. Stel dat Stelios voor de deur van zijn café door een dubbeldekker wordt platgereden? "Tja", lacht Stelios, "Ik weet niet of het bedrijf nu zou overleven. Ik moet het merk Easy zien los te koppelen van mijn persoon. En waarschijnlijk willen de aandeelhouders ook dat ik een dieet ga volgen."

( a d v e r t e n t i e s )