NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Het is officieel: de biograaf die door Ronald Reagan zelf is aangewezen, concludeert in een zeer omstreden biografie dat de veertigste president van de Verenigde Staten een leeghoofd was.

Door onze correspondent JUURD EIJSVOOGEL

WASHINGTON, 22 SEPT. Als een groot en diep denker heeft Ronald Reagan nooit bekend gestaan, maar nu blijkt dat zelfs zijn officiële biograaf hem beschouwde als een leeghoofd. De biograaf, Edmund Morris, heeft Reagan tijdens zijn presidentschap intensief van nabij meegemaakt.

Volgende week verschijnt in Amerika Dutch: A Memoir of Ronald Reagan, de biografie waar Morris aan gewerkt heeft sinds hij in de jaren tachtig door Reagan en zijn vrouw als officiële biograaf werd aangezocht. Nu al heeft het boek ophef veroorzaakt - niet vanwege de visie van Morris op de geestelijke vermogens van de voormalige president, maar door de ongebruikelijke methode waar de biograaf voor heeft gekozen.

Morris, die met een Pulitzer-prijs bekroond is voor zijn boek over een eerdere president (The Rise of Theodore Roosevelt), blijkt zichzelf als fictief personage in de levensbeschrijving van Reagan op te voeren. De biograaf is in werkelijkheid geboren in 1940, maar dat weerhoudt hem er niet van om bijvoorbeeld te beschrijven hoe hij Dutch (zoals Reagans bijnaam luidde) in de jaren twintig aan de universiteit leerde kennen. Morris is zo tegelijk geschiedschrijver en fictief tijdgenoot van Reagan. In de woorden van uitgever Random House "een literaire projectie van de auteur terug in de tijd".

Hoewel het boek voorlopig alleen onder een beperkt aantal Amerikaanse recensenten verspreid is, hebben sommige historici de aanpak van Morris al veroordeeld. Morris, die zijn loopbaan begon als tekstschrijver voor een reclamebureau, is geen academisch historicus. In een interview heeft hij gezegd dat hij in 1992 "een openbaring" kreeg. "Ik besefte dat ik, na jaren van intensief onderzoek, op een bijna occulte manier aanwezig was tijdens Reagans jonge jaren." Morris zegt dat zijn fictieve personage het enige in het boek is dat hij verzonnen heeft.

Er bestaan al verscheidene biografieën over Reagan, maar naar dit boek werd speciaal uitgekeken omdat Morris als geautoriseerd biograaf sinds 1985 een ongekende toegang had tot Reagan. Hij sprak hem maandelijks, woonde kabinetszittingen bij en had bovendien de welwillende medewerking van ministers en medewerkers van de president. Maar nu staat de betrouwbaarheid van de 864 pagina's dikke biografie voor de verschijning al ter discussie.

Volgens The Washington Post, die als een van de weinige kranten inzage in het boek heeft gehad, beschouwt Morris Ronald Reagan als een van de meest raadselachtige figuren in de Amerikaanse geschiedenis. Nadat hij zeven maanden met de president had meegelopen en banden had aangeknoopt met insiders als Caspar Weinberger, George Shultz en Donald Regan, was de man hem nog steeds een raadsel. "Dutch bleef een mysterie voor me, en erger nog - durf ik deze ketterij wel te overdenken, binnen de muren van zijn stille en eerbiedwaardige werkkamer? - een leeghoofd." In een interview met het blad American Enterprise, dat begin oktober uitkomt, schrijft Morris Reagan echter "meer filosofische ernst toe dan men ooit van hem heeft willen aannemen".

Al sinds het begin van zijn presidentschap (1981-1989) is er openlijk getwijfeld aan de intellectuele diepgang en de verstandelijke vermogens van Reagan. Tijdens belangrijke onderhandelingen met Sovjet-leider Gorbatsjov vertelde hij bijvoorbeeld liever anekdotes die hij in Het Beste had gelezen, dan dat hij over de bijzonderheden van ontwapeningsverdragen sprak. Meer dan eens vertelde hij gebeurtenissen die hij op film had gezien (zoals de bevrijding van de Duitse concentratiekampen aan het eind van de Tweede Wereldoorlog) alsof hij ze zelf had meegemaakt (tijdens de oorlog is Reagan de VS niet uitgeweest).

Toen Reagan in 1990 verhoord werd over zijn rol in het Iran-contra- schandaal antwoordde hij 130 keer: dat herinner ik me niet meer. In 1995 maakte hij bekend dat hij lijdt aan de ziekte van Alzheimer. Sindsdien treedt hij niet meer in de openbaarheid.