NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze correspondent
PEKING, 21 SEPT. Een krachtige aardbeving op Taiwan, van 7.6 op de schaal van Richter, heeft vanmorgen vroeg het leven geëist van ten minste 1. 450 mensen. Meer dan 3.000 mensen zouden zijn gewond en zeker 2.000 worden vermist. De beving, met het epicentrum in de oude provinciehoofdstad Nantou, in centraal Taiwan, is de krachtigste die Taiwan deze eeuw heeft getroffen. De aardschok was ongeveer even zwaar als de beving die in Turkije op 17 augustus het leven eiste van ten minste 15.000 mensen.

De meeste slachtoffers zijn gevallen in Taichung en Nantou, 220 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Taipei. Vele dorpen rond het epicentrum zijn onbereikbaar. De beving trof Taiwan op het moment dat de meeste mensen sliepen. De Taiwanese televisie toonde beelden van mensen in ondergoed op straat naast ingestorte flatgebouwen. Brandweermannen haalden op lange ladders gillende mensen van overhellende balkons.

In de hoofdstad Taipei was de schade beperkt. Volgens de burgemeester zijn meer dan 80 huizen en gebouwen beschadigd. De beving van vandaag was sterker dan die in 1935 waarbij 3.276 mensen omkwamen. In de afgelopen jaren echter heeft Taiwan een strikte bouwstandaard ingevoerd die - anders dan in Turkije - ook wordt afgedwongen. Het eiland, dat evenals Japan op de scheiding van twee belangrijke aardschollen ligt, wordt met grote regelmaat door aardbevingen getroffen. Het epicentrum van die bevingen ligt doorgaans in de Stille Oceaan, waardoor de gevolgen op het eiland beperkt blijven. De Chinese president Jiang Zemin heeft de slachtoffers van de ramp hulp aangeboden. Jiang zei dat de aardschok de mensen op het vasteland van China " hartzeer" heeft bezorgd, "omdat het Chinese volk aan beide zijden van de Straat van Taiwan in vlees en in bloed is verbonden". Jiang onderstreepte daarmee in één adem het Chinese ideaal van hereniging met het eiland.

'Frontale botsing van stukken aardkorst'

Met de recente aardbeving in Turkije en Griekenland heeft die in Taiwan niets te maken. Het gaat hier om de Pacifische plaat.

Door onze redactie wetenschappen

ROTTERDAM, 21 SEPT. De kracht van de aardbeving van vanochtend in Taiwan is in eerste instantie vastgesteld op 7.6 op de schaal van Richter. De seismometers van het KNMI in De Bilt gaven 7.9 aan. Werd voor de diepte aanvankelijk 30 kilometer aangehouden, inmiddels is dat bijgesteld tot 5 kilometer. Een krachtige aardbeving zo dicht onder het oppervlak leidt vooral in de directe omgeving van het epicentrum tot grote versnellingen en daarmee schade.

Aardbevingen ontstaan op die plaatsen waar stukken aardkorst op elkaar botsen (door zogeheten tektonische bewegingen). Taiwan maakt deel uit van de zogeheten 'ring van vuur' die de Grote Oceaan omsluit. De motor van de tektonische bewegingen van de Pacifische plaat, die de bodem van de Grote Oceaan bedekt, is een proces van opwelling waarbij vers materiaal halverwege de oceaan uit de hete diepte van de aarde omhoog rijst. Aan weerskanten van die zone wordt de aardkorst opzij gedrukt terwijl aan de uiteinden, waar de afgekoelde korst dikker is dan in het midden, door het grotere gewicht een trekkracht ontstaat. Het resultaat ter hoogte van Japan is dat de Pacifische plaat met een snelheid van ongeveer 7 centimeter per jaar onder de Euraziatische plaat schuift. De beving in Kobe (1995) staat hiermee in direct verband. Bij de Filippijnen schuift de Pacifische plaat juist over een andere plaat heen. In het tussengelegen Taiwan is sprake van een tektonisch gecompliceerde situatie, aldus dr. H.W. Haak, hoofd van de seismologische afdeling van het KNMI. "Het lijkt erop dat we een frontale botsing van stukken aardkorst zien. Dat zou tegelijk het ondiepe karakter van de beving verklaren."

Met de recente bevingen in Turkije en Griekenland heeft de aardschok in Taiwan niets te maken: daar ging het om een samenspel van de Afrikaanse, Arabische en Euraziatische plaat. De aardkorst is een lappendeken van afzonderlijke platen, van verschillend formaat en gemiddeld 80 kilometer dik. Ze drijven alle op het vloeibare inwendige en door processen als opwelling ontstaat een dynamiek die de platen ten opzichte van elkaar in beweging zet. Waar ze botsen vormen zich vulkanen en ontlaadt de opgehoopte spanning zich via abrupte aardbevingen.

( a d v e r t e n t i e s )