NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Voorstelling: Lara and Friends. Dansgroep Krisztina de Châtel. Choreografie: Krisztina de Châtel. Gezien: 16/9, Theater Bellevue, Amsterdam. Herh. t/m 22/9, daar na tournee. Inl.(020) 530 53 01.

Door MIRJAM VAN DER LINDEN
In Lara and Friends, het vervolg van choreograaf Krisztina de Châtel op haar Lara uit 1998, is cyberheldin Lara Croft een halt toegeroepen. Voor deze cultfiguur uit het computerspel Tomb Raider II geen atletische heldendaden meer die de sprong- en spierkracht van de dansers doen verbleken. Op het toneelbrede, halfronde projectiescherm verschijnt tussen abstracte beelden slechts haar roerloze portret, naast dat van haar friends Maria, Pipi Langkous en Marilyn Monroe, drie andere vrouwelijke rolmodellen. Ook graaft haar gezicht zich een weg door het virtuele beeld en laat een spoor achter dat lijkt op een vette worm. Het is sneu: zonder haar gelijkmatige tred, hoge sprongen en pistool is Lara niets meer. De dansers daarentegen zijn erop vooruit gegaan. In Lara, dat de avond opent, reageren zij op de projecties, wat inhoudt dat zij hoofdzakelijk proberen de staccato-achtige motoriek van Lara te imiteren. In het daarna vertoonde Lara and Friends, dat onlangs in Bern in première ging, sturen de vijf dansers het verloop van de animaties via sensoren, die door zenders op hun rug en hoofd worden geactiveerd. De dansbewegingen zijn meer op zichzelf komen te staan.

Deze onafhankelijkheid heeft bijzondere momenten tot gevolg. Langzaam achterwaarts lopend, met alle spieren gespannen, overtroeft Suzan Tunca de ideaal geproportioneerde Lara. Ook het afsluitende, synchroon gedanste kwartet tegen een kaal achterdoek creëert - heel even - de vertrouwde De Châtel-hypnose. Over het algemeen domineert echter een probleem dat ook al in Lara speelde: de oneigenlijke focus. Waarnaar wil de choreograaf dat het publiek kijkt? Naar de voorstelling als totaliteit of naar enkele bouwstenen?

Co-producent Raymond le Gué, een pionier op het gebied van interactieve televisie, en Willem van den Hoed, architect van virtuele werelden, hebben een serie mooie, ogenschijnlijk dynamische toneelbeelden ontworpen. Maar vaak ligt de verbazing (van De Châtel?) over de wonderen der techniek er zo dik bovenop, dat de technologie doel lijkt te zijn geworden in plaats van instrument. In de openingsscène bij voorbeeld schuiven vlakken over het scherm op en neer. Dat lijkt nooit te gebeuren wanneer de dansers buiten een bepaalde afstand van het scherm staan, maar alleen wanneer hun bovenlijf in de gevoelige zone komt.De virtuele beelden eisen alle aandacht op in plaats van een tegenhanger te zijn van de dansers en de choreografie. Met elke volgende danser komt er een nieuwe 'worm' bij. Dat door de sensoren beïnvloede gekronkel en gestulp fascineert wel, maar het blijft een technisch trucje dat ten onrechte een hoofdrol krijgt toebedeeld. Het is de cadans van een technologische fictie, waarnaar Lara and friends ons dwingt te kijken ten koste van de cadans van een veel belangwekkender lichamelijke werkelijkheid.