NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De vakantie is voorbij en Nederland staat weer massaal in de file. En dus rijst opnieuw de vraag: wat te doen aan het dichtgeslipte wegennet? Kan telewerken uitkomst bieden?

Door KEES KRAAIJEVELD

ROTTERDAM, 3 SEPT. Nederland is Europees kampioen telewerken. Van alle werknemers brengt 9,1 procent zijn werktijd deels thuis door. Per computer houdt men contact met kantoor. Marktonderzoekbureau Heliview telde vorig jaar ongeveer 200.000 thuis- en telewerkers. Om het fileprobleem op te lossen is dat niet genoeg. Directeur K. de Bruin van het Nederlands Telewerk Forum heeft een 'fileverdunningsplan' bij het Ministerie van Verkeer en Waterstaat liggen. Volgens haar kan 65 procent van de files worden voorkomen als nog eens 40.000 mensen besluiten om thuis te gaan werken.

Als telewerken zo'n goed concept is, waarom wordt er dan niet meer gebruik van gemaakt? Naast bezwaren van werkgevers die bang zijn om de controle over hun personeel kwijt te raken, lijken vooral psychologische factoren de vernieuwing in de weg te staan.

"Mensen gaan niet voor niets in de file staan", zegt H. de Jonge, hoogleraar Vastgoedbeheer in Delft. "Bij de keuze tussen thuiswerken en naar de zaak gaan slaat de balans door naar de file. De mens is een gewoontedier en vooral een territoriaal beest", aldus de Jonge. Mensen willen een eigen veilige werkplek. Daarnaast willen ze vooral bij een groep horen. Sociale omgang en gezelligheid zijn de belangrijkste redenen om naar kantoor te gaan.

H. Rijnveld, vastgoedspecialist bij PriceWaterhouseCoopers, begeleidde voor een klant een telewerkproject waarbij het personeel thuis zou gaan werken, in plaats van op het hoofdkantoor. Op het laatste moment staken de werknemers daar een stokje voor omdat ze de status van het hoofdkantoor niet wilde missen.

Gebrek aan zelfdiscipline is een ander psychologisch probleem dat telewerken moeilijk maakt. "Nu begint het om een uur of zeven 's avonds wel te jeuken en gaat men naar huis. Maar telewerkers zijn geneigd om na het eten nog even aan de slag te gaan. Dat is goed voor de productiviteit maar slecht voor het hart", zegt Rijnveld.

Ook de wet staat telewerken in de weg. De Bruin wil al enige tijd een uitzendbureau voor telewerkers oprichten. "De wet gebiedt echter dat er toezicht wordt gehouden op uitzendkrachten. Dat kan niet thuis en daardoor wordt ons initiatief onmogelijk, terwijl er veel vraag naar is", aldus de telewerklobbyiste.

Toch experimenteren bedrijven met telewerken. "Ruimtegebrek en kostenbesparingen waren voor ons de belangrijkste reden om met telewerken te beginnen", zegt N. van der Linden van IT-bedrijf Oracle. Om telewerken mogelijk te maken heeft Oracle in netwerken geïnvesteerd waardoor thuiswerken niet veel meer verschilt van werken op de zaak. "Op het hoofdkantoor hebben we verder meer ruimte gecreëerd voor gezelligheid, zodat onze telewerkers kunnen bijpraten."

Het telewerkende Oraclepersoneel kan bovendien voor besprekingen of gezamenlijke projecten terecht in de kantoren van de Britse verhuurder van kant-en-klare werkplekken Regus. Regus verhuurt in Nederland ruim 1500 luxe werkplekken op zestien locaties. Het bedrijf biedt een oplossing tussen thuiswerk en werken op de zaak. "Ons netwerk van kantoren biedt klanten de mogelijkheid om altijd ergens voor de file neer te strijken", zegt directeur S. Feenstra van Regus Benelux.

Net als De Bruine is hij een voorvechter van telewerken. "de overheid heeft een opvoedende taak en zou meer moeten doen om telewerken te vergemakkelijken", zegt Feenstra. Maar volgens De Jonge is de benodigde mentaliteitsverandering niet af te dwingen. "De meeste mensen gaan niet fitnessen voordat ze een hartinfarct hebben gekregen. Zo zal men ook niet gaan telewerken voordat het wegennet volledig verstopt zit."