NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

YASHA LANGE
Een medewerker van de Immigratie- en Naturalisatiedienst slaat een balletje op de golfbaan. Opstuivend zand, soft-focus. Vervolgens zit hij in zijn tuin, rustig, op zijn praatstoel. Hij vertelt over zijn werk in vertrekcentrum Ter Apel. Dat is dat centrum voor uitgeprocedeerde asielzoekers. De Immigratiedienst probeert hen vanuit Ter Apel terug te sturen naar hun land van herkomst.

Edy Takkenberg, de man van de Immigratiedienst: "De competitie zit 'm hierin: de asielzoeker wil niet weg en ik wil dat-ie vertrekt. Dan heb je die wedstrijd. Als ie vertrekt, dan voel ik dat als een overwinning. Als 't mislukt, dan heb ik daar de pest in."

Een wedstrijd? Zou Takkenberg nou echt thuiskomen, enthousiast zijn dochtertje optillen en zeggen: 'weet je wat papa vandaag weer voor elkaar heeft gebokst...?' Waarschijnlijk niet. Takkenberg zal vooral erg vaak last hebben van een slecht humeur, want het vertrekcentrum Ter Apel slaagt er totaal niet in om asielzoekers daadwerkelijk te laten vertrekken: 53 van de 1.299 uitgeprocedeerden werden in 1998 uitgezet. Het gevolg: kritiek.

De EO kreeg ondanks de kritiek toestemming om te filmen in Ter Apel. Vanavond is het eerste deel van de zesdelige serie. Een mooie kans om te onderzoeken of Ter Apel inderdaad zo inefficiënt is. Toegegeven, ik heb alleen de eerste aflevering gezien. Maar mijn eerste indruk is: beetje slappe hap, deze documentaire. De eerste aflevering gaat over het vaststellen van de nationaliteit en identiteit van asielzoekers. Dat is met kop en schouders het grootste probleem voor de Immigratiedienst. Komt iemand wel echt uit Liberia? En zonder papieren lukt het nauwelijks om iemand terug te sturen. Maar wat zien we, in die eerste aflevering? Een paar Srilankezen komen aan in Ter Apel. Hun bagage wordt onderzocht ('misschien zit er wel een paspoort tussen', hoopt de mijnheer van de Koninklijke Marechaussee), hun vingerafdrukken worden genomen. Gek, want ze hebben al vijf jaar in een asielzoekerscentrum gezeten en je zou dus verwachten dat hun bagage allang is onderzocht en hun vingerafdrukken allang zijn genomen. Het wordt niet gevraagd.

We volgen een gesprek tussen Takkenberg en een Algerijnse jongen die niet meewerkt (Takkenberg: "Het adres dat u heeft opgegeven bestaat niet. U kunt maar beter meewerken."). Takkenberg voert dertien gesprekken met de jongen. Ik zou toch van Takkenberg willen weten of hij dertien gesprekken niet wat veel vindt. En of dat soort gegevens niet boven water konden komen in al die jaren dat de jongen in een asielzoekerscentrum zat. Ook dat wordt helaas niet gevraagd.

Verder komt er nog een Afrikaanse man in voor die in de cel heeft gezeten, terugkomt en er door de opvang op wordt gewezen dat hij zich nu wel moet gedragen. Waarom we dat zien in een aflevering over het vaststellen van de nationaliteit is mij onduidelijk.

Het is een trieste bedoeling, daar in Ter Apel. Dat blijkt wel. Maar waar het beleid knelt, waar de immigratiedienst faalt en waar de asielzoekers frustreren wordt voor mijn gevoel niet duidelijk genoeg blootgelegd. Maar misschien komt dat nog.

Ter Apel, Ned.2, 21.35-22.05u.