NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door Adriaan Hiele
Met 'gratis', 'aandelen' en 'internet' krijg je zelfs de luiste Nederlander uit zijn stoel. Internet-verkopers wéten dat. Daarom ontvangen de redacties van dagbladen en tijdschriften emailberichten van Nederlanders die wijzen op Amerikaanse bedrijfjes die gratis aandelen uitgeven. Die tipgevers hopen dat de pers er aandacht aan besteedt en vooral daarbij hun naam vermeldt.

Omdat de Amerikaanse toezichthouder in de effectenwereld (SEC) jaagt op bedrijven die zich niet aan de voorschriften houden, haasten die zich om op hun pagina's te bezweren dat het beslist niet gaat om een officiële uitgifte die valt onder de strenge SEC-regels. Juridisch gezien stelt het dus eigenlijk niks voor.

Wat is het dan wel? Een optie op de eventuele uitgifte van de echte, gratis aandelen, vermeldt de aanbieder. Hoewel die garantie zijn juridische voorbehoud tegenspreekt. Met zo'n optie zit je als slimme belegger op de eerste rij wanneer het feest losbarst, want internetbedrijven zijn toch de goudmijnen van onze tijd, suggereren internetbedrijven. En wie wil er niet op zijn zolderkamertje achter zijn computer graven zonder vuile handen te maken?

Wie biedt die aandelen aan? Een serieus bedrijf vermeldt zijn naam, adres, officiële inschrijving, namen van bestuurders en andere feiten om relaties te overtuigen. Bij twee recente aanbiedingen is dat niet het geval. Het bedrijf hoeft dus niet meer te zijn dan een man of vrouw die vanuit een Amerikaans zolderkamertje zijn netgenoten voor de gek houdt.

De Nederlandse tipgevers weten dat ook wel en daarom melden ze: 'Helemaal niet louche hoor, want het kost niets en je hoeft alleen maar je emailadres, land en naam op te geven, in ruil voor een registratienummer en een of meer aandelen, die je even zelf af moet drukken. En vergeet niet om mijn registratienummer er bij op te geven!' Door die vermelding ontvangt de informant wat extra gratis aandelen als vergoeding voor zijn inspanningen. Daardoor lijkt de actie op een kettingbrief.

Wellicht zijn deze tussenpersonen formeel strafbaar volgens de regels van de Nederlandse toezichthouder (STE). Zij treden immers tegen vergoeding (gratis aandelen) op (in het openbaar en in Nederland) als remisier tussen aanbieders en beleggers. Moet je beleggers zó strikt beschermen? Nee. Wie gelooft dat een bedrijf zijn aandelen zonder een tegenprestatie aanbiedt, moet eerst maar een boekje over beleggen lezen.

Bedrijven, vooral jonge computer- en internetbedrijven, en hun aandeelhouders geven aandelen uit (gaan naar de beurs) om er financieel beter van te worden, een eigen vermogen op te bouwen, en zo de eventuele bedrijfsrisico's deels af te wentelen op de nieuwe aandeelhouders. De bestaande aandeelhouders -financiers, oprichters, directieleden en medewerkers- verkopen hun aandelen bij die beursgang tegen de hoogst mogelijke prijs (koers) en incasseren in een klap een boel geld. Daarom zal geen enkel bedrijf aandelen voor niets aanbieden.

Wat zit er dan achter dit aanbod? Mogelijk een oude truc van direct mailers. Je moet een bonnetje invullen of via de telefoon een computerbandje inspreken om gratis inlichtingen of een brochure te ontvangen. En passant vragen ze andere gegevens die zijdelings met jouw verzoek te maken hebben. En mensen zijn gewillig en behulpzaam: ze geven braaf overal antwoord op.

Doordat veel mensen graag inschrijven op gratis aandelen, bouwt het internetbedrijf een kwalitatief goede (commercieel interessante), verzameling van internationale namen en emailadressen op. Zo'n bestand kan je bijvoorbeeld onder meer verkopen aan bedrijven die echte aandelen willen verkopen en het niet zo nauw nemen met de regels.

Komen er dan nooit echte, gratis aandelen? Ja vast wel, maar je weet nog niet welke rechten en (ook) verplichtingen die geven, of die op een of andere beurs genoteerd worden, hoe jouw rechten beschermd worden, of je kosten moet betalen bij de aanschaf, enzovoort. Misschien geeft jouw aandeel alleen recht op het bezoeken van de jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders ergens in de VS, op eigen kosten vanzelfsprekend. Hoewel: die vergadering wordt natuurlijk live via internet uitgezonden. En jij mag mee stemmen via je muis en je pincode. Joepie.

Tot slot nog iets over internet en de handel in aandelen: het nieuwe fenomeen day trading of daghandel komt eraan. In theorie mag een particulier na het storten van een borgsom een dag lang onbeperkt via een pc handelen op de beurs en aandelen kopen en verkopen. Aan het eind van de dag mag hij geen stukken meer bezitten of verschuldigd zijn. Dus begint hij de volgende dag weer met een schone lei, en winst of verlies van de vorige dag.

Sommigen juichen deze handelswijze toe en stellen dat daardoor de achterstand op professionele handelaren is verdwijnen.

Onzin. Je handelt als particulier nooit rechtstreeks op een beurs, maar altijd via (de computers van) een bank of commissionair. Een beurs kent geen particulieren als cliënt, maar alleen financiële bedrijven. Bovendien lijkt het op een casino aan huis, door die vrijheid van handelen. Dus: niet aan meedoen.