NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MICHEL KRIELAARS
Het verhaal is op het eerste gezicht simpel: twee rijkeluiszoontjes wurgen met een keukentouw een vroegere schoolkameraad, omdat ze bij wijze van experiment een perfecte moord willen plegen. Een van hen is een arrogante kwast, die zich op grond van zijn 'superieure' karakter alles denkt te kunnen veroorloven. De ander is een neurotische tobber. Hij heeft zich door zijn vriend - met wie hij samenwoont in een fraai appartement in New York - laten meeslepen.

Tot zover denk je dat Rope een middelmatige, enigszins sadistische thriller is en dat Alfred Hitchcock na Spellbound en Notorious een kleine creatieve inzinking had. Maar als de daders onmiddellijk na de moord een feestje geven voor de familie, de verloofde en de vrienden van het slachtoffer, om aldus het lot maximaal te tarten, neemt het verhaal een bizarre wending.

Terwijl de gasten zich ongerust maken over de grote afwezige van die avond, ligt diens lijk in de woonkamer in een antieke boekenkist waarop de borrelhapjes staan. En dan komt ineens antiheld James Stewart binnen, de vroegere leraar van de daders, die al gauw doorheeft dat er iets niet pluis is. Merkwaardig is dat hij indirect verantwoordelijk moet worden gesteld voor het drama. Ooit heeft hij zijn leerlingen namelijk verteld dat moord een vorm van kunst is, die alleen mag worden beoefend door 'superieure' wezens. Het is de Übermenschtheorie voor Amerikanen verklaard door een wat brallerige schoolmeester, die indruk op zijn leerlingen wilde maken. Wie vervolgens beseft dat Rope in 1948 is gemaakt, drie jaar na afloop van de door het Herrenvolk georganiseerde slachtpartij in Europa, krijgt helemaal een wrange smaak in zijn mond.

Afgezien van het vreemde scenario is Rope ook nog een experimentele film, voor wat de setting - alles speelt zich af in die ene kamer - en de cameravoering betreft. Rope is gedraaid in shots van 8 minuten, waarin de acteurs zich geen vergissingen konden veroorloven, omdat ze anders weer helemaal opnieuw moesten beginnen. Over zo'n scène deed Hitchcock dan ook een hele dag. Aan het eind van ieder shot eindigt de camera op een donker voorwerp een rug of een kast, waarna een nieuwe scène begint. Het leverde Hitchkock de ergernis op van Stewart, die altijd alles net zolang wilde overdoen totdat hij tevreden was.

De spanning stijgt ten top als de camera filmt hoe de huishoudster van de daders aan het eind van het avondje de boekenkist afruimt. Het is het enige fragment waarin je de hand van de meester duidelijk herkent. De genodigden zetten buiten beeld, duidelijk verstaanbaar, hun conversatie voort. Je weet dat zo dadelijk de huishoudster de kist zal opendoen om er enkele kostbare eerste drukken in op te bergen, die de daders aan de boekminnende vader hebben laten zien. En dan gebeurt er toch weer iets heel anders.

Aan het eind van de film moet de ware Hitchcock-liefhebber overigens niet vergeten op de rode neonreclame te letten, die door het raam naar binnenschijnt.

Rope (Alfred Hitchcock, 1963, VS), BBC2, 0.15-1.35u.