NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Hans Beerekamp
Twee en dertig televisiekanalen en slechts twee daarvan gaven zondagmiddag rechtstreeks een verslag van de uitvaart van Hassan II: de Marokkaanse zender MRT, waar de commentator met overslaande stem uiting gaf aan zijn rouwbeklag en de Franse internationale zender TV5, onderbroken door debatten met Maghreb- experts. Het waren gedenkwaardige beelden, die in de verte herinnerden aan wat ik me bij de begrafenis van Stalin in 1953 voorstel, inclusief de vertrapte rouwenden. BBC World liet er ook flink wat van zien, maar het NOS Journaal legde meer de nadruk op de aanleiding voor wereldleiders om eens bij te praten. Verder leerde de Iberische correspondent Robert Bosschart ons dat Marokko 'een meedogenloze politiestaat' is en onthulde het 'publieke geheim' van de homoseksualiteit van de nieuwe koning Mohammed VI, 'iets dat de miltaire top hem niet in dank afneemt'. De gemiste kans van de Nederlandse televisie om een cruciale gebeurtenis voor de honderdduizenden inwoners van Nederland van Marokkaanse afkomst meer en zorgvuldiger aandacht te geven lijkt me iets wat zij evenmin in dank af zullen nemen.

Op een zondag in de zomer kun je niet veel improvisatievermogen in Hilversum verwachten; het lukt zelfs niet om de huldiging van de winnaar van de Tour precies op het in het tijdsschema verwachte moment te brengen, omdat Teleac vóórgaat. Zo moesten we via de Belgische televisie kijken naar een dramatische gebeurtenis, waarvan de portee de avond tevoren plat was samengevat door Nova met een schaamteloze schnitt van ex-kankerpatiënt Armstrong naar de eveneens fietsende voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Teelbalpatiënten.

Het is maar goed dat er 32 zenders zijn als venster op de wereld. Te midden van een eindeloze stroom aan leukigheid en ijdeltuiterij, domheid en geblaat, zijn er maar twee functies van televisie waar ik kijkgeld en eventueel een hogere kabelbijdrage voor zou willen betalen: een adequate, liefst directe voorziening van bewegende nieuwsbeelden en hoogwaardige, intelligente dramaproducties, documentaires en achtergrondinformatie biedende programma's met een meer persoonlijke signatuur dan de tv-journalisten van dienst kunnen bieden. Een paar uur per avond van dat laatste moeten al die zenders me toch kunnen verschaffen, zou je denken.

De oogst van zondagavond was niet slecht, vooral dank zij Michael Apted, de regisseur van de eerstvolgende Bond-film en een groot aantal andere speelfilms, die 22 was toen hij in 1963 begon met het nog steeds doorlopende documentaire project 7 up. Eens in de zeven jaar filmt Apted zo veel mogelijk van de veertien mensen die hij voor het eerst portretteerde toen ze zeven jaar oud waren. In 42 up wilden er nog elf voor zijn camera verschijnen, en vertellen hoe het gaat met hun werk, kinderen, relaties, gezondheid en die van hun ouders. De laatste periode van zeven jaar geeft de meeste toename van lichaamsgewicht te zien, zo blijkt uit de knappe montage van fragmenten uit de vorige vijf afleveringen. Alleen al de uiterlijke verschillen en continuïteit zijn fascinerend om naar te kijken, maar ook de vasthoudendheid van Apteds relatie met zijn hoofdpersonen maakt de serie tot een monument. Hij besteedt zo veel tijd en aandacht aan zijn personages dat die band voelbaar wordt in de kwaliteit van zijn film. Ontroerend is zijn sympathie voor Jackie, financieel aan de grond met drie kinderen in Glasgow en chronisch reumapatiënte. Ze smeekt hem geen flashback in te lassen naar 21up, toen haar leven er veel rooskleuriger uitzag. Apted doet dat toch, maar zo kort en afstandelijk, dat zijn respect overheerst.

Elke documentaire wordt beter, naarmate je de hoofdpersonen langer kent. Een ander voorbeeld, ook bij de VPRO, was gisteren Heidi doesn't live here anymore van de Oostenrijks-Nederlandse Gabbi Werner, over de mensen met wie ze als kind elke zomervakantie doorbracht in een Alpengasthof in Stiermarken. Het was een mooi-melancholiek juweeltje over de ontmaskering van een idylle onder een lindeboom, die net zo min duizend jaar oud is als het Rijk in dienst waarvan een oude boer ooit Nederland bezocht.