NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Kansen voor draadloos Internet

Terwijl de zaktelefoon Nederland verovert, gaat de overheid licenties veilen voor een nieuwe vorm van draadloos bellen en Internetten. Een riskant project. Toch is er veel belangstelling.

Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT

ROTTERDAM, 16 JULI. De timing lijkt beroerd. Terwijl de zaktelefoon Nederland stormenderhand verovert wil de overheid nog dit jaar licenties veilen voor een draadloos telecommunicatienetwerk. Bellen of Internetten gaat daarbij niet via een handzaam zaktelefoontje, maar met een schotelantenne die is gebonden aan een vaste locatie.

In december zal de ruimte in de ether voor draadloos bellen in zeven kaveltjes bij opbod verkocht worden, zo blijkt uit een notitie die het ministerie van Verkeer en Waterstaat deze week openbaar maakte. De beschikbare frequenties zijn geschikt voor straalverbindingen tussen zendmasten en kleine schotelantennes in een bedrijf of een huiskamer. Daarmee biedt de zogeheten wireless local loop een alternatief voor de laatste paar kilometer draad (glasvezel of koper) die wordt gebruikt voor een conventionele telefoon of dataverbinding (Internet, e- mail, fax).

Maar liefst 23 bedrijven toonden zich eerder dit jaar geïnteresseerd in de frequenties voor de in Nederland nieuwe vorm van draadloos bellen. Die grote belangstelling is verrassend, en niet alleen omdat de zaktelefoon zo'n voor de hand liggend alternatief is. Het Britse Ionica dat schotelantennes in de huiskamer plaatste als alternatief voor de vaste telefoonlijn ging vorig jaar ten onder. KPN zag in Indonesië een vergelijkbaar project mislukken dat was opgezet met het telecombedrijf Bakrie.

Lokaal draadloos bellen is mondiaal in opmars. Maar de technologie wordt op dit moment vooral gebruikt in dunbevolkte gebieden of in landen waar snel een netwerk uit de grond moet worden gestampt. Er wordt mee gewerkt in landen als Brazilië en India waar het wachten op een nieuwe telefoonlijn vaak meer tijd kost dan een verhuizing. Ook in Oost-Europa is de nieuwe technologie een succes.

Al met al lijkt wireless local loop niet bij uitstek geschikt voor dichtbevolkte en -bekabelde landen. Toch zijn in Europese landen als Frankrijk en Ierland de eerste experimenten begonnen. In Duitsland heeft de veiling van frequenties, vorig jaar in gang gezet, vertraging opgelopen. Opmerkelijk genoeg maakte ook elektronicagigant Sony onlangs bekend dat het de technologie volgend jaar in Japanse steden gaat gebruiken. En zelfs in het Verenigd Koninkrijk, waar het debacle met Ionica nog vers in het geheugen ligt, timmert het Zweedse Tele2 aan de weg met een draadloze dienst.

Belangrijkste verschil met de (op telecomgebied) minder ontwikkelde landen is dat de netwerken in Europa, Japan en de VS niet in de eerste plaats dienen voor telefoonverkeer, maar vooral voor transport van grote hoeveelheden gegevens. Sony wil draadloos Internet in de huiskamer brengen. Tele2 biedt in Groot-Brittannië bedrijven dataverbindingen die meer dan tien keer zo snel zijn als een ISDN-aansluiting.

Een rondgang in Nederland leert dat de nieuwe manier van draadloos bellen hier niet gebruikt zal worden om consumenten te bedienen. De technologie is in de eerste plaats een alternatief voor een vaste huurlijn met een hoge capaciteit waarop bijvoorbeeld een telefooncentrale van een bedrijf wordt aangesloten.

"Tussen de grote steden is er veel capaciteit beschikbaar", zegt voorzitter J. Arnbak van Opta. "Buiten de Randstad is er nog nauwelijks concurrentie voor KPN." Volgens juridisch directeur M. van der Heijden van Versatel is dit bedrijf geïnteresseerd in draadloos lokaal bellen omdat zakelijke klanten zo snel van een directe verbinding kunnen worden voorzien. Daarnaast wil Versatel, als het frequenties weet te krijgen, de draadloze verbinding inzetten als achtervanger voor bedrijven die zeer hoge eisen stellen aan de betrouwbaarheid van hun netwerk.

Er wordt wat geheimzinnig gedaan, maar het is duidelijk dat ook mobiele telefoonbedrijven interesse hebben. "Wij bezien nog of we meedoen met de bieding", zegt een woordvoerder van Dutchtone. "De frequenties zijn interessant voor verbindingen tussen onze basisstations, maar daarvoor kunnen we ook vaste lijnen gebruiken." Dutchtone onderzoekt nog of het draadloos lokaal bellen wil gaan gebruiken om bedrijven op zijn net aan te sluiten.

Ook kabelmaatschappijen hebben belangstelling. De bedrijfsterreinen waarvoor de nieuwe technologie bij uitstek geschikt is, zijn de belangrijkste witte vlekken in hun netwerken van tv-kabels, van oudsher gericht op de huiskamer.

Tot slot is ook KPN geïnteresseerd. Na rijp beraad heeft het ministerie besloten Nederlands' grootste en sterkste telecombedrijf niet van de veiling uit te sluiten.

Verschillende marktpartijen betreuren die beslissing. "De angst bestaat dat KPN de frequenties uit defensieve overwegingen [ter bescherming van de huurlijnenmarkt, red.] zal opkopen en op de plank zal leggen", zegt een goed geïnformeerde bron die anoniem wil blijven. Daar staat tegenover dat uitsluiting van KPN waarschijnlijk een ongunstige invloed zou hebben op de opbrengst van de veiling. Minister Zalm zal watertandend terugdenken aan de 1,8 miljard gulden die vorig jaar werd binnengehaald met de veiling van frequenties voor mobiele telefonie.