NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Voor Microsoft lijkt er geen redden meer aan in het anti-mededingingsproces. De softwaregigant maakt een armzalige indruk met getuigen die zichzelf tegenspreken. Gisteren was het weer een topdag voor overheidsadvocaat David Boies. "Ik werk voor mijn plezier."

Door onze correspondent LUCAS LIGTENBERG

WASHINGTON, 17 JUNI. Het proces van de Amerikaanse overheid tegen Microsoft loopt op z'n eind. De Amerikaanse softwaregigant verdedigt zich tegen een mogelijke veroordeling wegens monopoliepraktijken. Maar gisteren ging in Washington de zoveelste getuige van het bedrijf van Bill Gates onderuit. Ex-topman Gordon Eubanks van Symantec bleek aan het eind van de dag verstrikt in tegenspraken en tegenstrijdigheden.

Volgende week hoort de rechtbank de laatste getuige. Daarna moeten beide partijen schriftelijk hun visie geven op wat het proces heeft opgeleverd en volgt er mogelijk nog een ronde slotpleidooien. De rechter, Thomas Penfield Jackson, moet dan tot een vonnis komen.

Aan de orde is schending van de anti-trustwetten. Beschuldigingen zijn onder meer de pogingen om concurrent Netscape uit de markt te drukken en om het Windows-monopolie uit te breiden op Internet. Het proces, dat in oktober vorig jaar begon, lijkt al gewonnen door de overheid. Maar de grote vraag is wat voor straffen de rechter zal opleggen. Dat kan variëren van radicale maatregelen, zoals opsplitsing van het bedrijf tot een tik op de vingers in de vorm van aanpassing van de contracten tussen Microsoft en producenten van personal computers.

De rechter heeft van beide partijen twaalf getuigen gehoord plus in de laatste fase nog twee maal drie, van wie sommigen voor de tweede maal worden gehoord. Vóór de jaarwisseling was het de beurt aan de overheid om zijn zaak uiteen te zetten en de beschuldigingen hard te maken. Daarna mocht Microsoft reageren. Bij de ondervraging van Microsoft-getuigen, meest werknemers van het bedrijf, bleken velen niet bestand tegen de scherpzinnigheid van David Boies, de advocaat voor de overheid.

Microsoftmanager Paul Maritz gaf notabene toe dat de browser Internet Explorer helemaal niet hoefde te worden geïntegreerd om goed te functioneren. Joachim Kempin, van geboorte een Duitser, raakte zo verstrikt in zijn woorden dat Boies hem sarcastisch vroeg of de voertaal in het bedrijf Engels was. James Allchin, Dan Rosen en vele anderen lieten zich verrassen door Boies. Richard Schmalensee, de expert van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) deed allerlei beweringen die in tegenspraak waren met een artikel dat hij ooit schreef. Boies analyseerde het artikel in de rechtbank en brak het tot de grond toe af. "Wat bezielde me destijds', verzuchtte de hoogleraar op een gegeven moment.

Gisteren was het de beurt aan Eubanks. Vooraf karakteriseerde Boies hem als een "veilige getuige". Tijdens de koffiepauze loopt de topadvocaat ontspannen door de gang van het Prettyman-gebouw aan Pennsylvania Avenue. "Ik had wel betere getuigen voor Microsoft kunnen verzinnen maar er zit voor hun ook een risico in. Ze hebben in dit proces al te vaak hun hoofd gestoten", zegt hij met een twinkeling in zijn ogen.

Boies (57) heeft de zaak tegen Microsoft genomen omdat hij hem professioneel interessant vindt. Hij vraagt dan ook maar een salaris van vijfhonderd dollar per dag. "Het koopje van de eeuw", aldus een medewerker van het departement van justitie. Toen Boies voor de Amerikaanse overheid Michael Milken achter de tralies zette, rekende hij 600 dollar per uur. Boies heeft een indrukwekkende staat van dienst met tientallen gewonnen high-profile zaken achter zijn naam. , ,Ik heb al genoeg verdiend", zegt Boies. "Ik werk voor mijn plezier." Boies werkte jaren bij het vooraanstaande New-Yorkse kantoor Cravath, Swaine & Moore. In 1997 besloot hij daar weg te gaan en begon hij voor zichzelf. Hij woont in het gewest Westchester, iets ten noorden van de stad New York, en pendelt gedurende het Microsoftproces heen en weer naar Washington, D.C. "Vanavond ga ik naar huis en dan kom ik zondagavond of maandagochtend weer hierheen", zegt hij.

Als Jackson de rechtszaal weer tot de orde roept, mag Boies beginnen met zijn vragen. Hij loopt naar voren op pikzwarte, enigszins afgetrapte Nike-schoenen. Boies heeft last van zijn voeten en deze schoenen zijn voor hem het prettigst. Boies zaagt Eubanks door over de speciale relatie die Symantec heeft met Microsoft. Het bedrijf is een bevoorrecht automatiseerder, wat betekent dat Symantec als een van de eersten nieuwe versies van Windows krijgt en van veranderingen hoort. Eubanks bevestigt het. "Maar daar staat wel iets tegenover, nietwaar", zegt Boies. "In het contract staat dat Symantec alleen Internet Explorer mag gebruiken en ook alleen maar de Microsoftversie van Java, nietwaar?" Eubanks sputtert nog wel tegen maar kan het gezegde alleen maar beamen. Zijn geloofwaardigheid als getuige is al geheel weg. Eubanks moet aan het handje van Gates lopen om te overleven dus een onafhankelijke getuige is hij niet. Boies gaat nog een stap verder. Hij heeft gehoord dat Eubanks op verzoek van Gates een positief opinie- artikel over Microsoft in de New York Times heeft geschreven. Ook dat klopt. "Is het ook niet waar dat Microsoft van dat artkel de eerste versie heeft geleverd", vraag Boies. Eubanks wringt zich in allerlei bochten maar kan het niet ontkennen.

Eubanks is al ruim een jaar geen topman meer van Symantec maar zit nu bij een ander bedrijfje, Oblix geheten. Ook van dat bedrijf weet Boies dat het zeer afhankelijk is van Microsoft. Hij haalt een paar e-mails van topmensen van Oblix voor de dag waarin onder meer staat: "Wij moeten in alle opzichten het bed zien te delen met Microsoft." De rest van de middag laat hij Eubanks nog even spartelen, intussen Microsoft ook nog even te kijk zettend. Het bedrijf blijkt intern lijsten te laten circuleren waarin bedrijven waarmee het zaken doet worden gekarakteriseerd als 'vriend, neutraal of vijand'.

De genadeslag voor Eubanks komt als wordt geconfronteerd met citaten uit een interview, waarin hij uitlegt dat monopolies soms goed zijn. Hij had al erkend dat Microsoft op het gebied van Windows een monopolie heeft. "Ik denk dat monopolies goed zijn, omdat ze consumenten een standaard geven", aldus Eubanks, die niet kan ontkennen dat hij het heeft gezegd.

Na de zittingsdag staat Boies de pers nog even te woord op de stoep voor het gerechtsgebouw. Vindt hij nog steeds dat Eubanks voor Microsoft een veilige getuige was? "Hij was niet zo veilig als hij van tevoren leek', zegt Boies met een glimlach. "Zijn getuigenis riep uiteindelijk toch heel wat vragen op. "