NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

JAPKE-D. BOUMA
Riza Seref, zelf van Turkse afkomst, heeft zijn baan bij de VARA opgezegd om een publieke omroep voor Turken op te zetten: TNRT (Turks Nederlandse Radio Televisie). "Als de Nederlandse overheid niets doet, moeten wij dat maar op ons nemen."

Waarom een omroep voor Turken? "Op dit moment is er op de Nederlandse tv te weinig voor Turken te zien."

Er is toch al veel Turkse tv op de satelliet? "Jazeker. Maar dat is televisie die op Turkije geënt is. Dus Turks nieuws, Turks amusement, televisie uit een andere wereld, waar andere normen en waarden gelden dan hier. Ze kijken ernaar omdat het een warm gevoel geeft, maar het is niet de cultuur van de Turken in Nederland."

De Turken lijken daar niet zo mee te zitten. De satelliet is populair. "Dat is bij gebrek aan beter. Maar zodra er iets speciaal voor hen wordt gemaakt dat beter is, gaan ze daar zeker naar kijken."

Jullie worden beter dan de huidige satellietzenders? "Ja. Wat daar te zien is, is pulp, een soort Turkse RTL4. Wij worden een Turkse VARA."

Wat wilt u met deze omroep? "Ik wil de Turkse gemeenschap de kans geven zich te ontplooien en beter te integreren in de Nederlandse samenleving. Ik heb zelf geluk gehad. In mijn familie heeft iedereen een goede baan en hebben we tegelijkertijd onze eigen cultuur kunnen behouden. Ik wil alle Turken een kans geven dat te bereiken. Ik wil hen laten zien dat er meer is dan het cliché van de Turkse schoonmaker of werkloze. Turken moeten zich realiseren dat ze meer van hun leven kunnen maken."

Maar, moet dat via de televisie? "Ik merk dat de Turkse gemeenschap een spreekbuis mist, een voorbeeld waaraan ze zich kunnen spiegelen zoals Nederlanders dat hebben. Sonja Barend is heel geliefd bij Turkse huisvrouwen, Paul de Leeuw is populair bij Turkse jongeren, maar dat is dus niet genoeg. We willen Turken uitbouwen tot voorbeelden voor de gemeenschap. Met de nieuwe omroep gaan we onze eigen sterren creëren."

Had dat niet bij een van de huidige publieke omroepen gekund? "Het liefst had ik gezien dat een van de omroepen het idee had opgepakt, maar ik heb ondervonden dat die niet zoveel voor allochtonen kunnen doen. De VARA had het bijvoorbeeld dolgraag gedaan, maar we kwamen er niet uit. Als zij namelijk iets voor Turken maken, moeten ze dat ook doen voor de Marokkanen, de Hindoestanen, of wie dan ook. En zo kwam het er nooit van. Met deze actie hoop ik de publieke omroep wakker te schudden. In het jaar 2015 zullen er 600 tot 700 duizend Turken in Nederland zijn, kom op zeg. Het wordt hoog tijd dat de Turken in Nederland een eigen stroming krijgen in het publieke bestel. En als de Nederlandse overheid niets doet, moeten wij dat maar op ons nemen."

Had u niet veel meer voor de Turken kunnen betekenen als u bij de publieke omroep gebleven was. U had er een machtige postitie. "Misschien. Maar daar schoot ik nooit zo op. Het is allemaal vreselijk bureaucratisch. Ik gok erop dat ik met mijn eigen omroep veel meer en veel sneller iets kan bereiken. Nu weet ik binnen een jaar of ik resultaat heb. En ik weet zeker dat ik zendtijd heb."

Bent u niet bang dat TNRT juist stigmatiserend zal werken? Isoleert u de Turken hier niet mee? "Nee, juist niet. Het wordt een Turks Nederlandse omroep, we heten toch TNRT, we hadden die N ook weg kunnen laten. Het wordt een gewone Nederlandse omroep maar dan met Turkse gezichten. Alle programma's zijn tweetalig. Niet voor niets is de tulp ons symbool: In de zeventiende eeuw door de Hollanders uit Turkije gehaald en hier uitgegroeid tot een nationaal symbool. Dat moet die symbiose symboliseren."

Maar, wat heeft een Nederlander bij TNRT te zoeken? "Ik denk dat veel Nederlanders het heel leuk vinden iets te leren over de Turkse cultuur in Nederland. Het huidige succes van zanger Tarkan is daar ook een voorbeeld van. Dat hij met twee singles in de Top 40 gekomen is, komt heus niet alleen door de Turken, daarvan zijn er te weinig om zo'n succes te veroorzaken: ook Nederlanders moeten zijn plaatje hebben gekocht. En waarom? Omdat hij anders is. Zo kan het ook met onze omroep gaan. Geef ons een kans dat te bewijzen."

Is de doelgroep wel groot genoeg? "Met Nederlanders en Turken bijelkaar denk ik dat we gemiddeld op 500 duizend kijkers uitkomen. Dat vind ik al heel wat."

Is dat niet wat optimistisch. Een programma als 'Het allochtoon video circuit' scoort gemiddeld 100.000 kijkers. "Dat programma wordt niet voor allochtonen gemaakt, maar voor autochtone ambtenaren, journalisten en beleidsmedewerkers. Dat hebben ze zelf ooit ergens verklaard. Dan is het niet gek dat er geen allochtonen naar kijken."

Bent u niet bang dat ultra-nationalistische groeperingen als de Grijze Wolven, de Koerden, de moslim-fundamentalisten een plaatsje binnen de omroep zullen opeisen? "In onze statuten staat dat we geen politieke of godsdienstige organisatie zijn. Als je een nieuwe organisatie opricht, kun je mensen aannemen met dezelfde opvattingen. Het mag geen nationalistische omroep worden."

Hoe wilt u aan 50.000 leden komen? "Daar maak ik me niet zoveel zorgen over. Er zijn zoveel Turkse gelegenheden. We gaan met 50 man het land in, elke dag tot en met 31 december. Naar reisbureaus, consulaten, ambassades, winkels, koffiehuizen, moskeeën. Overal waar Turkse mensen komen, hangen wij rond. Dat gaat wel lukken. Ik maak me meer zorgen of we wel voldoende gekwalificeerde allochtone programmamakers kunnen vinden. Als je ziet hoe weinig daarvan er bij de publieke omroep werken. Ik was de enige Turk in vaste dienst bij de VARA."

Ondervindt u ook weerstand tegen dit idee? "Ik hoor de laatste tijd wel vaker zeggen: 'moet dit wel?' Maar dan zeg ik: kennelijk wel. Zolang een Nederlandse in de trein liever naast een Nederlandse dan een Turkse vrouw gaat zitten, is mijn werk nog niet af."