NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De Iraanse conservatieven zijn weer in de aanval gegaan tegen de hervormers van president Khatami. Maar de hervormers wijken niet.

Door onze redacteur CAROLIEN ROELANTS

ROTTERDAM, 29 APRIL. De Iraanse conservatieven hebben een nieuw grootscheeps offensief geopend tegen de hervormers van president Mohammad Khatami, die immers de grenzen van de Islamitische Revolutie maar blíjven oprekken. De hervormers hebben literaire prijzen uitgereikt aan seculiere schrijvers die niet lang geleden nog als marionetten van het Westen werden betiteld! Er is een boodschap van de verfoeide ex-keizerin Farah Diba in een krant gepubliceerd! En nog veel meer: de islamitische waarden zijn in het geding! De conservatieven zijn vanuit hun bolwerken in de rechterlijke macht en parlement ten strijde getrokken. Een kleine selectie uit hun acties: De nummer één van het regime, Opperste Leider ayatollah Ali Khamenei, noemde ,,de binnenlandse vijand" nog gevaarlijker dan de vijanden van Iran in het buitenland - nog gevaarlijker dus dan de Amerikaanse Grote Satan.

Een door het overwegend conservatieve parlement benoemde commissie annuleerde deze week de verkiezing van vijf hervormingsgezinde kandidaten in de gemeenteraad van Teheran. Belangrijkste mikpunt is ex-minister van Binnenlandse Zaken Abdollah Nouri, een zeer naaste medestander van president Khatami. Nouri, die een jaar geleden door het parlement al werd afgezet als minister van Binnenlandse Zaken, is in februari met veruit de meeste stemmen van alle kandidaten in de gemeenteraad gekozen. Geen enkele conservatieve kandidaat haalde overigens de 15 leden tellende raad.

Een groep van 31 parlementariërs diende vorige week een motie van wantrouwen in tegen de "culturele arm' van de president, minister van Islamitische Leiding Ataollah Mohajerani. De motie komt dit weekeinde in stemming. De beschuldigingen tegen Mohajerani: hij sluit de ogen voor subversieve activiteit van de pers, in het bijzonder bepaalde publicaties ,,die openlijk propaganda maken voor de monarchie, corruptie en prostitutie" en ,,de Revolutie, de Islamitische Republiek en de fundamentele beginselen daarvan aanvallen".

Eveneens vorige week veroordeelde de Speciale Rechtbank voor de Geestelijkheid hojatoleslam (een geestelijke van relatief lage rang) Mohsen Kadivar tot 18 maanden gevangenisstraf wegens lasterlijke propaganda tegen het islamitische systeem, het verspreiden van verzinsels en het veroorzaken van publieke bezorgdheid. Kadivar, een populaire liberale redenaar en publicist (en zwager van Mohajerani), heeft opgeroepen afstand te scheppen tussen politiek en religie - wat voor de conservatieven neerkomt op ketterij. Ongeveer even erg was zijn uitspraak dat de atmosfeer in Iran onder Opperste Leider Khamenei begint te lijken op die onder wijlen de sjah.

Het Hooggerechtshof bevestigde tegelijkertijd in hoger beroep het vonnis tegen een andere belangrijke medestander van Khatami, de vroegere burgemeester van Teheran Gholamhossein Karbaschi, wegens verduistering en fraude.

Karbaschi moet zich binnen een week bij de gevangenis melden, waar hij twee jaar moet zitten. Hij mag verder tien jaar lang geen overheidsfuncties meer uitoefenen. Evenals het proces tegen Kadivar wordt de zaak-Karbaschi als puur politiek gezien.

De Islamitische Revolutionaire Rechtbank van Teheran legde drie weken geleden de krant Zan (vrouw) van parlementslid Faezeh Hashemi, de vrijmoedige dochter van oud-president Rafsanjani, voor onbepaalde tijd een verschijningsverbod op. Reden was onder andere de publicatie van een Nieuwjaarsboodschap van ex-keizerin Farah Diba. Volgens hojatoleslam Rahbarpur, hoofd van de rechtbank, was de publicatie van de boodschap van Farah Diba ,,een totaal contrarevolutionaire daad". Verscheidene parlementariërs hebben Faezeh Hashemi als pro-monarchistisch gebrandmerkt nadat geruchten in omloop waren gebracht dat zij op het graf van wijlen de sjah heeft gebeden, en haar uitzetting uit het parlement geëist.

Hervormingsgezinde kranten hebben hun aanhangers opgeroepen de rangen te sluiten rondom president Khatami. ,,De president heeft meer dan ooit de steun en solidariteit nodig van al zijn aanhangers", schreef bij voorbeeld Khordad, de krant van Abdollah Nouri.

In een vraaggesprek met de krant Iran zei Nouri zelf dat ,,een berekende campagne is op gang gezet door de minderheid die in het parlement de rol van meerderheid speelt." Hij sprak van ,,gecoördineerde pogingen om de vrijheid van gedachte en meningsuiting aan banden te leggen".

Ook andere zwarte schapen van de conservatieven zijn in de tegenaanval gegaan. Mohajerani bij voorbeeld onderstreepte zaterdag op een persconferentie dat de regeringspolitiek niet zal veranderen, of hij nu wordt weggestemd of niet: ,,de kip kan niet worden teruggestopt in het ei". Als het parlement hem wegstemt, dan vindt hij wel een nieuwe functie - parlementariër bij voorbeeld. En bovendien: ,,de ervaring leert dat dergelijke stappen averechts werken en alleen maar de populariteit verhogen van de persoon die onder druk wordt gezet". Zan-uitgeefster Faezeh Hashemi, die zich natuurlijk als dochter van een nog steeds invloedrijke oud-president het een en ander kan permitteren, zei in het parlement dat haar belagers hun contact met de werkelijkheid hebben verloren en niet representatief zijn. Ze is inmiddels bezig om een nieuwe krant op te richten, zoals in Khatami's Iran praktijk is geworden: een blad dat door de rechter is verboden, komt vervolgens onder andere naam en met de zegen van Mohajerani's ministerie weer uit. Zo zijn de laatste tijd door de rechters diverse kranten verboden, en vijftien nieuwe titels verschenen.

Khatami zelf woonde vandaag de inauguratie bij van de nieuwe gemeenteraad van Teheran inclusief de vijf geschrapte kandidaten: een niet mis te verstaan gebaar.

Verder blijft hij hameren op zijn bekende thema dat oppositie ook van de conservatieven dus - geen enkel probleem is, mits deze binnen de wet blijft. Maar, zo onderstreepte hij enkele dagen geleden nog, het is erg gevaarlijk als godsdienst wordt misbruikt om een bepaald standpunt kracht bij te zetten. En hij waarschuwde: als dergelijk kwaad voortduurt, zou hij gedwongen zijn te onthullen wat de oorsprong daarvan is.

Khatami's kracht is de grote steun die hij onder het volk houdt, zoals de gemeenteraadsverkiezingen in februari aantoonden. ,,Wat gaan de kiezers doen wanneer veel van hun vertegenwoordigers erop lijken te zijn gebrand om het mandaat van een populaire president flagrant te negeren?", vroeg de Engelstalige Iran Daily zich gisteren retorisch af. Volgend jaar maart zijn er parlementsverkiezingen in Iran.

( a d v e r t e n t i e s )

Domicilie,
voor wie zich vestigt
in het buitenland.