NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS 
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door een onzer redacteuren
ROTTERDAM, 3 FEBR. Een federale jury in het Amerikaanse Portland, Oregon heeft gisteren veertien personen en organisaties die op het Internet gegevens over voorstanders van abortus plaatsten, veroordeeld tot een schadevergoeding van 107 miljoen dollar. In het huidige gewelddadige klimaat rond abortus is dit een vorm van bedreiging, vindt de jury.

De zaak tegen de veertien, die van belang is voor de grenzen van de vrijheid van meningsuiting op het Internet, werd in 1995 aangespannen door vier artsen, de pro-abortus organisatie Planned Parenthood en een abortuskliniek. Oorspronkelijk keerden de eisers zich tegen een serie ‘Wanted'-posters van voorstanders van abortus en artsen of personeel van abortusklinieken op het Internet. Die lijst werd in de loop van 1996 uitgebreid tot de zogeheten ‘Nuremburg Files'.

Op deze website staat een lijst van abortusartsen, vaak met biografische gegevens, informatie over vrouw en kinderen, adressen, telefoonnummers, kentekenplaten van auto en foto's. De makers van de website trekken een streep door namen van artsen die zijn vermoord; namen van artsen die gewond zijn geraakt worden grijs gemarkeerd. Binnen enkele uren nadat abortusarts Barnett Slepian in oktober vorig jaar door een sluipschutter in de keuken van zijn huis in Buffalo, New York, was doodgeschoten, stond er al een streep door zijn naam. De makers van de website beriepen zich in de rechtzaak op hun vrijheid van meningsuiting en stelden dat zij niet verantwoordelijk zijn voor geweld van anderen. Maar volgens de eiser zijn de Nuremberg Files een vorm van bedreiging in een klimaat waarin radicale tegenstanders van abortus (pro-life) steeds grover geweld gebruiken tegen voorstanders (pro-choice). Binnen vijf jaar zijn zeven personeelsleden van klinieken vermoord. In de 900 Amerikaanse abortusklinieken waren de afgelopen twintig jaar 250 maal mikpunt van bomaanslagen of brandstichting en duizenden malen van vandalisme. Artsen getuigden tijdens het proces dat ze permanent kogelvrije vesten dragen.

,,De jury ziet de ‘Wanted'-posters voor wat ze zijn: een hit list voor terroristen'', zei Gloria Feldt, voorzitter van de organisatie Planned Parenthood, een van de eisers, gisteren na de uitspraak. De beklaagden gaan tegen het vonnis in beroep. ,,Als deze posters als bedreigend worden gezien, terwijl er geen bedreigende taal bij staat, is het eind zoek'', zei Chris Ferrara, raadsman van de anti-abortusactivisten. Met het vonnis van gisteren zijn de Nuremberg Files nog niet van het Internet. Daartoe moet rechter Robert E. Jones een dwangbevel uitvaardigen.

De pro-life activisten gaan in hoger beroep. Zij vinden dat niet is bewezen dat het hun intentie was dat de mensen op de lijst worden vermoord.

Abortusartsen lopen zelfs thuis in kogelvrij vest

Nuremberg Files: terreur op het Internet

De vrijheid van meningsuiting stond centraal op het proces tegen anti- abortusgroepen wegens de inhoud van hun Internet-site. Gisteren werd de eisers schadevergoeding toegekend.

Door onze redacteur COEN VAN ZWOL

ROTTERDAM, 3 FEBR. ,,Zwarte letters: actief. Grijze letters: gewond. Doorgestreept: overleden.'' Zo worden Amerikaanse 'babyslagers' gemarkeerd op de website 'Nuremberg Files', een onderdeel van de 'Christian Gallery'. Abortusartsen, maar ook personeel of advocaten van klinieken. Hun foto's staan tussen druipend bloed en stukjes foetus ,,om je eraan te herinneren waarom deze mensen terecht moeten staan''.

Beter gezegd: terecht moeten worden gesteld, menen voorstanders van abortus. Doorgestreept zijn bijvoorbeeld de naam dokter Barnett Slepian, in zijn eigen keuken vermoord door een sluipschutter, die van receptioniste Shannon Lowney uit Brookline, Massachussets, neergemaaid door een activist die ook zes van haar collega's neerschoot, die van bewaker Robert Sanderson, in 1996 opgeblazen bij een bomaanslag op een kliniek in Birmingham, Alabama. Gisteren kende een federale jury in Portland, Oregon zes eisers een schadevergoeding van 107 miljoen dollar toe, omdat publicatie van de lijst een vorm van bedreiging is. ,,Doel is artsen zo te intimideren dat ze geen abortus meer uitvoeren'', zei advocaat Maria T. Vullo. Haar team eiste ruim 200 miljoen van veertien anti-abortus activisten en organisaties wegens overtreding van de 'Freedom of Access to Clinic Entrance Act' uit 1994, die het verbiedt ,,geweld of dreiging met geweld'' te gebruiken tegen mensen die een abortus uitvoeren of laten uitvoeren. Dat artsen inderdaad iets te vrezen hebben, blijkt uit de statistieken: zeven moorden, vijftien moordaanslagen, 99 aanvallen met bijtend zuur, 154 gevallen van brandstichting en 39 bomaanslagen in twintig jaar.

De pro-life activisten en organisaties kondigden aan in beroep te gaan tegen het vonnis. ,,Betalen doen we nooit. Dat zou hetzelfde zijn als Martin Luther King die de Ku Klux Klan smartegeld betaalt'', riep een van de activisten, die het vonnis snikkend had aangehoord.

Waarschijnlijk worden de 107 miljoen nooit geïncasseerd. Al tien jaar worden pro-life fanatici tot boetes veroordeeld omdat ze straatverboden negeren, bloederige foetus-poppen in het gezicht van zwangere vrouwen duwen, artsen bedreigen of achtervolgen. In de regel hebben ze zich goed ingedekt, houden ze er geen boekhouding op na en hebben ze bezittingen en banktegoeden op andermans naam gezet. ,,We blijven gewoon doen wat we doen'', zei activist Charles Wysong, die zegt dat al zijn geld opgaat aan zijn vijftien kinderen. De uitspraak van de jury past wel in een trend om paal en perk te stellen aan het geweld tegen abortusklinieken. In april vorig jaar bevond een jury in Chicago anti-abortusgroepen en -activisten schuldig aan het opzetten van een criminele samenzwering om vrouwen te bestelen van hun in de wet vastgelegde recht op abortus. Opvallend was dat ze werden veroordeeld op basis van de 'Racketeer Influenced and Corrupt Organization Act', een wet die in het leven was geroepen tegen de mafia. Als die uitspraak in hoger beroep blijft staan, kunnen alle 900 abortusklinieken in de VS schadevergoeding eisen van de 'georganiseerde misdaad' van pro-life activisten.

Interessant is ook dat de uitspraak paal en perk probeert te stellen aan de vrijheid van het Internet. Rechter Robert E. Jones liet bij aanvang van de zaak al weten dat het Internet geen vrijhaven is voor crimineel gedrag. Het Hooggerechtshof beschermt de vrijheid van meningsuiting tot het punt dat wordt aangezet tot ,,directe wetteloze handelingen''. De raadslieden van de beklaagden beklemtoonde evenwel dat nergens in de Nuremberg Files wordt opgeroepen tot geweld. De lijsten zouden deel uitmaken van een politiek debat. ,,Een dramatische manier om te zeggen: abortus is moord'.''

Hoewel dit een van de eerste zaken is waarin een Amerikaanse jury de vrijheid van meningsuiting op het Internet aan banden legt, menen veel juridische experts dat de zaak inhoudelijk niet anders is dan wanneer het een gewone publicatie op papier zou zijn geweest. De website is overigens nog in de lucht, omdat de jury zich alleen mocht uitspreken over een schadevergoeding. De eisers zullen van de rechtbank een dwangbevel eisen om circulatie van de Nuremberg Files te verbieden.

Abortusarts Elizabeth Newhall vertelde in de rechtzaal over haar kinderen, die hebben geleerd zich in de badkuip te verbergen als ze schoten horen. Zij noemde de uitspraak gisteren een doorbraak, maar haar kogelvrije vest houdt ze aan. Ook binnenshuis.

NRC Webpagina's
3 FEBRUARI 1999