NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

PROGNOSES OVER de te verwachten aantallen asielzoekers worden opgesteld met behulp van vier verschillende statistische rekenmodellen. Veranderende omstandigheden in de wereld kunnen echter niet worden meegenomen.

Prognoses dienen dan ook ,,niet te worden aangenomen als de volledige waarheid'', merkte staatssecretaris Cohen (Justitie) eind oktober relativerend op in een begrotingsoverleg. Maar nu is de bewindsman toch wel zo onder de indruk van zijn eigen rekenexercities dat hij openlijk waarschuwt dat het asielbeleid dreigt te ,,ontploffen''. Van meet af aan heeft Cohen de stelling betrokken dat van hem geen garanties zijn te verwachten. Deze welhaast professorale benadering was een verademing na de vaak emotionele toonzetting van de eerste paarse kabinetsperiode. Ontploffen van beleid is echter een terminologie die hoe dan ook terugslaat op de positie van de betrokken bewindspersoon - die daar immers als eerste bij betrokken is. Het gebruik van termen als ,,wie het weet, mag het zeggen'' bij de presentatie van een eerste pakket beleidsmaatregelen het vorige najaar, was al op het randje. Het was geen blijk van grote regeerkracht. En het is een voedingsbodem voor bedenkelijke sentimenten.

Wat wil Cohen eigenlijk bereiken met zijn waarschuwing? Twee dingen in elk geval niet: instelling van een jaarlijks toelatingsquotum voor asielzoekers en afschaffing van de individuele beoordeling. Wat hij ongetwijfeld wél beoogt is een extra toedeling van middelen bij het komende voorjaarsoverleg. Maar daarbij kan het niet blijven, wil Cohen voldoen aan de niet mis te verstane eis die coalitiepartner VVD in oktober bij monde van woordvoerder Kamp op tafel legde: de staatssecretaris moet zorgen dat minder mensen naar Nederland komen en de staatssecretaris moet zorgen dat meer afgewezen asielzoekers Nederland verlaten.

DE VVD DRONG toen met name aan op een krachtiger opstelling tegenover Duitsland en België. Meer dan tachtig procent van de asielzoekers komt via onze buurlanden binnen, maar slechts enkele procenten kunnen worden teruggestuurd. Ondanks alle Europese afspraken op dit punt. ,,Aandringen is niet genoeg'', vond Kamp, ,,er moet resultaat komen.'' Dergelijke sterke taal zou aan overtuigingskracht winnen als werd aangegeven hoe resultaat valt af te dwingen.

Opmerkelijk is dat de bilaterale krachtpatserij niet voorkomt in het verlanglijstje van vijf punten dat VVD-woordvoerder (en oud- staatssecretaris van Buitenlandse Zaken) Patijn nog geen maand later tijdens het begrotingsdebat meegaf aan de bewindsman. Dat geldt trouwens helemaal voor de jongste suggestie van het VVD-Kamerlid Niederer om illegaal verblijf strafbaar te stellen zodat afgewezen asielzoekers in afwachting van uitzetting achter slot en grendel kunnen worden gezet.

Als een belangrijke regeringsfractie al zoveel moeite heeft met een klare lijn, dan wekt het weinig verwondering dat het in de coalitie als geheel af en toe ook rammelt. Zo had Cohens eigen partij, de PvdA, onmiskenbaar grote moeite met de wet tegen ongedocumenteerden die het mogelijk maakt asielzoekers zonder papieren te weigeren als ze zelf een beetje meewerken aan het vaststellen van de feiten. En dit is nog maar het begin. De staatssecretaris werkt, overigens aangespoord door PvdA- fractieleider Melkert, aan nadere maatregelen zoals een forse inkorting van de asielprocedure.

MENSEN UIT de praktijk waarschuwen intussen dat nieuwe wetgeving alleen maar haar eigen achterstanden oproept. De pijn zit hem niet zozeer in de regels als in het apparaat dat ze moet uitvoeren, de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Moet die dan niet eens grondig op de helling? Oud-staatssecretaris Patijn waarschuwt: de IND is een kwetsbare organisatie waarin ruwe ingrepen of het opleggen van statistische taakstellingen geen enkel effect hebben. In een eerder vraaggesprek met een krant sprak Cohen zelf filosofisch van ,,de spagaat van het asielbeleid'': elke maatregel die je neemt, heeft contra-effecten.

Maar er moet wél wat gebeuren.

Zie ook:
Vughtenaren kopen gebouw asielzoekers (30 december 1998)

Asielbeleid splijt coalitiepartijen (15 oktober 1998)

Het einde van de illusie (12 oktober 1998)

Asielzoekers naar tenten bij Ermelo (10 oktober 1998)

Profiel over asielzoekers (18 juni 1998)

Nederland geliefd bij asielzoekers
(Reeks artikelen, 22 augustus 1998)