NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

KESTER FRERIKS
,,I've no place to stay, I'm looking for work, I've no money'': Het is the all American uitdrukking die Frank Harris gebruikt in de historische film Molly Maguires. Het verhaal speelt zich af in Pennsylviana in 1876. Regisseur Martin Ritt moet een epos over het harde Amerikaanse mijnwerkersleven voor ogen hebben gestaan, vol met onverwoestbaar Amerikaanse ingrediënten als de good boy die, ongewild en schuldeloos, verandert in een bad guy.

De Maguires uit de titel zijn Ierse immigranten die een opstand voorbereiden tegen het uitzuigen door de bazen. In die zin is de film vergelijkbaar met een andere film over de mijnen, De Anna van cineast Erik van Zuylen. Maar belicht Van Zuylen het lot van een individu, de Amerikaan Ritt beeldt een collectief uit. Wie eens in een mijn is geweest, zal veel in deze film herkennen. De ondergrondse scènes zijn dan ook het mooist: het zilverachtig glinsteren van de steenkool, het raderwerk, stof en lawaai, de zwoegende mannen en kinderen met hun blikken theebusje en de lamp op hun helm.

De film heeft iets van een western. Er rijden veel treinen doorheen die opgeblazen worden. Dreunende gevechtsscènes. Er is een schuchter weergegeven liefdesverhaal. De pastoor doet zijn zegje om zijn gelovigen kalm te houden. Dat moet gezegd worden: Ritts weidse blik op de Amerikaanse geschiedenis en de ontwikkeling van volk en land, is intrigerend. Hij weet op de juiste manier gebruik te maken van de frontier-mentaliteit van de vroege Amerikaanse bewoners. Ergens heen gaan, een plaats maken om te leven, het geluk vinden.

Het epos dat Ritt nastreeft heeft ook zijn nadelen. Alles is te groots gemonteerd, waardoor de film weinig intiems te bieden heeft. Wel is de inwijding van Harris in de geheime gemeenschap van de Maguires schitterend gedaan. Hier ontstaat de bloedbroederschap die hem voor de rest van zijn leven zal tekenen. Hij is de Amerikaanse eenzame wolf, de man die altijd zal blijven zwerven.

The Molly Maguires, BBC1, 0.35-02.40u.