NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

JESSICA VOETEN
Jammer dat TV10 verdwijnt. Al is het misschien beter zo. Een mens hoort niet te lang achtereen in het verleden te kijken. Maar een gevarieerd dieet van een paar programma's per week is gezond. Geen zender zwengelt het geheugen zo aan als een tweedehandse. Tenminste, bij iedereen die geregeld voor de buis lag tussen 1960 en 1985, dezelfde periode die de programmering van TV10 bestrijkt.

Tweedehands televisie kan net zo'n effect veroorzaken als oude hits op de radio. Dikwijls slaat bij het horen van de eerste klanken van een bepaald nummer niet alleen de jukebox in het hoofd aan, maar tevens duikt een herinnering op die er blijkbaar aan verbonden is. Het is als het hapje van de madeleine dat de verteller uit Marcel Prousts A la recherche du temps perdu terugvoert naar vroeger.

Zo werkt TV10 ook (net als vergelijkbare stations in andere landen, de Verenigde Staten voorop). Gek genoeg maakt het helemaal niet uit waar je naar kijkt. Het aanbod varieert van helden van weleer als het vulgaire echtpaar George and Mildred en gentleman-spion Roger The Saint Moore tot de bedrijvigheid uit de krantenserie Lou Grant en de oubollige Amerikaanse scheepsmoraliteit van Loveboat, die destijds uit pure verveling werd bekeken. Of de geestverruimende verstrooiing van de stuntelige kitschsprookjes op Fantasy Island, met Ricardo Montalban (in de nadagen van zijn filmroem) en zijn ondermaatse helper Hervé Villechaize. Diens uitroep: ,,Look boss! Ze pleen, ze pleen!'', als het watervliegtuig met gasten aankwam, gold toentertijd als gevleugeld. Camp voordat het in zwang kwam.

Een bijkomende reactie, die zich eveneens voordoet bij het beluisteren van oude hits, is verbazing over de hoeveelheid ruimte in het hoofd voor futiele zaken. Van de uren ploeteren voor een proefwerk is geen feitje overgebleven, maar van voorvallen uit onbelangrijke televisieseries kennelijk wel. Hoe in Charlie's Angels een van de hoofdpersonen het geheugen kwijtraakt en weer terugvindt. Waarom opnieuw kijken naar iets dat je niet interesseert? Om gerustgesteld gelijk te krijgen?

De stem van Charlie-zonder-gezicht bleek later overigens te horen bij Blake uit Dynasty. Zulke kruisbestuivingen maken het herinneringsproces verwarrend: Larry Hagman als komieke militaire verloofde van de lieftallige geest in I love Jeannie strookt niet met zijn latere glansrol van JR in Dallas. En alle stemmetjes die hij als buitenaardse Mork opzette, beproefde Robin Williams na zijn promotie naar de filmwereld nog eens. Vandaar dat een associatie van later datum opkomt en niet eentje uit de tijd van de populaire serie Mork and Mindy.Zoals de oorlogskomedies Dad's Army, MASH, 'Allo 'Allo op TV10 voorbij schieten zonder rekening te houden met de historische volgorde van hun respectievelijke arena's, houdt het geheugen geen chronologie aan. Bovendien ontbeert het ook nog eens smaak, het maakt geen onderscheid tussen kwaliteit en trivia. Alle verwikkelingen, acties en grapjes - die ballast aan herkenningsbeelden - trekken als een carnavalsstoet voorbij. Een tweedehands televisiestation is het vaudeville-theater van het geheugen.

Het zal niet de opzet geweest zijn van de uitbaters van TV10. Noch die van opvolger Fox. Die mikt op een jonger publiek en biedt slechts twee 'classics': het eeuwige MASH en de Engelse detectiveserie The Ruth Rendell Mysteries. En dat is onvoldoende voor het madeleine- effect.