NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Zestien miljoen voor de slachtoffers van de orkaanramp in Midden-Amerika blijft ver achter bij eerdere televisie-acties voor Afrika en voor de relatief onschuldige Nederlandse watersnood van 1995.

Historisch ijkpunt is Mies Bouman die in 1962 gedurende een etmaal televisie 21 miljoen gulden inzamelde voor een dorp voor gehandicapten. Er woonden maar 11,5 miljoen mensen in Nederland en de gulden was 4,67 maal zoveel waard, terwijl het uurloon een negende van het huidige bedroeg. In guldens van nu haalde Mies bijna honderd miljoen op en tegen de huidige uurlonen zelfs bijna 200 miljoen (nog afgezien van de bevolkingsgroei). Gisteren stond er een 0900-nummer in beeld voor 35 cent per minuut. Waarom dat het vijfvoudige moet zijn van een normaal interlokaal avondtelefoontje is mij een raadsel. De accountants van de telecom hadden vast dringende redenen voor deze prijsverhoging. Toch maak ik liever over op een gironummer. Maar dan heb ik geen invloed op de uitzending van die avond.

De mensen van 1962 waren niet cynisch. Toen was zo'n liefdadigheidszitting nieuw op dat ene vaderlandse net. Nu is de aansporing tot geven een van de vele visuele boodschappen en vermaningen die de kijker op een dag krijgt. Via zeker acht Nederlandse en minstens zeven buitenlandse netten. Hij heeft geleerd niet alles te vertrouwen wat hij hoort en ziet. Het programma gisteren probeerde een sfeer van saamhorigheid en urgentie te scheppen. We moesten aan Midden-Amerika laten zien dat ,,hier in het verre kleine Nederland mensen wonen die met ze meeleven'', zei Linda de Mol. Volgens medepresentator Aad van den Heuvel waren 3000 doden plus 7000 vermisten 11000 in het totaal. Ik las elders over 24.000. Maar wat zeggen cijfers nog. De twee uur uitzending vol archiefbeelden van modderstromen, stormwind en in de diepte glijdende dorpen was in tweeën gehakt. Het eerste deel begon om half acht en kwam na half tien weer terug. Premier Kok, minister van ontwikkelingssamenwerking Eveline Herfkens, VVD-fractieleider Dijkstal en GroenLinks-fractieleider Rosenmöller kwamen er gisteren aan te pas om de kijker te overtuigen dat hun geld welbesteed zou zijn. Herfkens maakte een nummer van haar zuinigheid, want ze had beloofd dat ze elke gift tot 2 december met overheidsgeld zou verdubbelen. Ze had niet op dit programma gerekend dus moest ze extra geld reserveren. Ze speelde bezorgdheid. ,,Fantastisch, het is een wat duur avondje voor me'', zei ze. De Kamer zal niet tegen het volk stemmen door het extra geld aan Herfkens te onthouden. Freek de Jonge spoorde zijn volle zaal in Deventer aan, Marco Borsato deed hetzelfde in Maastricht. Ze presenteerden liedjes en cabaretnummers via de satellietverbinding. De Jonge fingeerde een telefoontje met prins Alexander over falend ,,watermanagement''. De volle zalen klapten, voor de artiesten, voor gul Nederland en weer groeide het aantal telefoontjes. Tranen waren er weinig in de beelden uit Centraal-Amerika en daar verbaasde De Mol zich over. Je zag sommigen opleven uit hun isolement van ellende door de aandacht van de camera. ,,Hoe heet uw kind?'', vroeg Nicaragua-veteraan Gijs Wanders aan een vrouw met een tien dagen oude baby in haar armen.

,,Het heet Mitch, hihihihi'', antwoordde ze en de mensen om haar heen begonnen ook te lachen. Het kind was geboren op de dag dat de orkaan voorbij trok. De vier uitgezonden journalisten moesten beschrijven wat zij voelden. De slachtoffers waren meestal te verdwaasd om traantjes weg te pinken. Ik vond die verdoving na het verlies van familieleden, kinderen, dorpsgenoten en alle bezittingen aangrijpender. Ze zijn daar wat gewend. Een paar boeren uit een weggespoeld dorp vertelden glimlachend dat ze voorlopig op een paar handjes rijst zouden moeten overleven. De cholera en oogziekten hadden hun hoogtepunt nog niet bereikt. Onder de geharde modder lagen lijken en in de woorden van De Jonge ,,geven we allemaal een tientje meer of minder en gaan we over tot de orde van de dag''.