Het akkoord
HET WAS NATUURLIJK te verwachten dat tenuitvoerlegging van
het jongste Israelisch-Palestijnse akkoord in de komende maanden de
nodige problemen zou opleveren. Maar dat de eerste hindernissen al
vóór de ondertekening zouden worden opgeworpen, kwam toch
als een onaangename verrassing. De bevriezing van de ondertekening door
Israel om de vrijlating van de wegens spionage in de Verenigde Staten
tot levenslang veroordeelde Jonathan Pollard af te dwingen, onderstreept
hoe gemakkelijk de partijen - in dit geval Israel - zelfs een zo
moeizaam bereikte overeenstemming weer op het spel zetten. In dit geval
nota bene om een concessie van een derde partij los te krijgen.
De feestvreugde diende overigens toch al zeer ingetogen te blijven, want tussen de direct betrokken partijen is de kilte voelbaar. De duur en het karakter van de onderhandelingen in Wye Plantation, waarbij president Clinton zelf intensief moest interveniëren, vormen een goede illustratie van de diepte van het wantrouwen tussen Israel en de Palestijnen. Dit akkoord had twee jaar eerder bereikt kunnen worden en volgens het autonomie-akkoord van Oslo had dat ook gemoeten. In de tussentijd heeft premier Netanyahu het door zijn voorgangers Rabin en Peres gekweekte vertrouwen met de Palestijnen verspeeld, wat deze nieuwe overeenkomst psychologisch belast.
NIEUWE CONFLICTEN zijn voorspelbaar op bijna elk punt dat in het nieuwe akkoord lijkt te zijn geregeld. De geleidelijke terugtrekking van het Israelische leger uit nog bezet gebied op de Westelijke Jordaanoever, is maar één voorbeeld. Deze is gekoppeld aan de ontmanteling door het Palestijnse Gezag van de infrastructuur van gewapende extremistische groeperingen. Eén granaataanslag, en er is weer maanden vertraging. Aan beide zijden staan extremisten te wachten om de overeenkomst te saboteren. Aan Palestijnse kant wachten moslim-fundamentalistische terroristen op hun kans via een zelfmoordaanslag hun paradijs te bereiken. Zij verachten Arafat die zo'n magere afspiegeling van Palestina binnenhaalt. Israel heeft religieuze en niet-religieuze rechtse extremisten die denken met geweld het Land van Israel te moeten verdedigen. Zij verketteren Netanyahu die heeft gekozen voor een pragmatische oplossing in plaats van vast te houden aan ideologische concepten. Wie zal het eerste toeslaan?
En de grootste problemen staan nog voor de deur: de kwestie-Jeruzalem, de toekomst van de nederzettingen in de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook, terugkeer van Palestijnse vluchtelingen. Deze ogenschijnlijk onoplosbare zaken komen aan de orde tijdens de onderhandelingen over een permanente oplossing die in principe meteen moeten beginnen.
Vandaag is er overeenstemming. Over de dag van morgen bestaat geen zekerheid.
24 OKTOBER 1998
( a d v e r t e n t i e s )
