NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE NAVO LIJKT zich op te maken voor een sprong in het duister. Haar militaire overmacht is overtuigend genoeg om, wanneer er gebruik van wordt gemaakt, president Milosević van Joegoslavië althans voor even te intimideren.

Maar wat vervolgens moet gebeuren, blijft bijzonder onduidelijk. Als de Servische politietroepen zich uit Kosovo terugtrekken, onder de dreiging van luchtaanvallen of als een reactie daarop, wie vult dan het ontstane machtsvacuüm? De onmogelijkheid om op die vraag een bevredigend antwoord te geven, was de reden waarom de NAVO afgelopen zomer passief bleef. Met het oog op de invallende winter en de wanhopige toestand van de tienduizenden ontheemden is de bereidheid tot handelen toegenomen. Maar er is nog steeds geen doordacht plan van aanpak voor het geval de Serviërs het gebied de facto (moeten) opgeven.

Een scenario waarin op een gegeven ogenblik het sturen van grondtroepen noodzakelijk wordt, is onder die omstandigheden minder speculatief dan de weigering suggereert om aan die mogelijkheid de nodige politieke aandacht te besteden. En als daar dan sprake van zou zijn, zouden de eerste verplichtingen wel eens vooral op de Europese leden van de NAVO kunnen komen te rusten. De door het kabinet gestelde en door de Tweede Kamer bekrachtigde voorwaarde, die een Nederlandse bijdrage afhankelijk maakt van ondersteuning van een eventuele operatie door alle NAVO- lidstaten, mag haar eigen logica hebben, zolang er geen zekerheid bestaat over daadwerkelijke Amerikaanse deelneming aan een mogelijk latere interventie met grondtroepen, is zij een slag in de lucht.

DIT ALLES NOG afgezien van het vraagstuk of de NAVO zich gemachtigd mag achten tot luchtaanvallen over te gaan. Volgens sommige lidstaten, waaronder Nederland, is de jongste resolutie van de VN- Veiligheidsraad toereikend. Rusland en China zouden hebben beseft wat het document inhield. Zij moeten dus nu niet zeuren, lijkt de achterliggende gedachte. Maar China heeft zijn ongenoegen tot uiting gebracht door zich bij stemming te onthouden en de Russen hebben onmiddellijk onderstreept dat zij een eenzijdig optreden van de NAVO in de krachtigste termen zullen veroordelen. En bovendien, wie zelf meent, zoals Buitenlandse Zaken doet, dat een nieuwe uitspraak van de Veiligheidsraad noodzakelijk is alvorens met grondtroepen kan worden ingegrepen, heeft althans het militaire parcours nog niet helemaal overzien. Want op die manier zou niet alleen een politieke maar ook nog eens een militaire impasse kunnen ontstaan.

ZO DREIGT DE Balkan na jaren voortmodderen toch nog dat te worden wat nu juist had moeten worden voorkomen: een splijtzwam in de Europese verhoudingen. De behandeling van de crises in Kroatië en Bosnië is vaak als voorbeeld genoemd van de veelbelovende samenwerking tussen de NAVO en de Russische Federatie. De Contactgroep waarvan Rusland lid is en de Russische bijdrage aan de internationale interventiemacht in voormalig Joegoslavië worden beschouwd als bewijs van die samenwerking. Ook de diplomatieke inspanningen van het Kremlin om Milosević in Kosovo tot concessies te bewegen kunnen onder die noemer worden gebracht. Een luchtoffensief zonder meer dreigt aan die samenwerking een einde te maken. De toezegging dat het Kremlin niet voor verrassingen zal worden geplaatst, klinkt dan ook nogal mager.

En wat, wanneer eenmaal de raketten zijn gelanceerd en de bommen afgeworpen, in Kosovo zelf zal gebeuren, blijft voor iedereen een open vraag. In die zin is er sinds de zomer niets veranderd.

( a d v e r t e n t i e s )