NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

MICHAEL STEIN
Vrouwen in de islamitische wereld worden, naar Westerse maatstaven, gediscrimineerd. Zeker sinds de opkomst van allerlei radicaal-islamitische groeperingen. Maar gelukkig zijn er steeds meer moedige vrouwen die de strijd voor hun emancipatie niet opgeven, ook al moeten zij daarvoor nog zoveel offers brengen.

Voortbordurend op dit platgetreden thema brengt Zembla vanavond de Nederlandse bewerking van een Franse documentaire, getiteld De vrouwen van Algerije. Onderbroken door summiere overzichtjes hoe de burgeroorlog in Algerije van 1990 tot 1996 steeds erger werd, vertellen negen vrouwen hoe zij voor het radicaal-islamitische geweld in hun land naar Frankrijk moesten vluchten. De documentaire geeft echter geen inzicht in de vrouwen van Algerije, maar vertelt alleen iets over de trauma's van een aantal goed opgeleide vrouwen, die allen tot de intellectuele of artistieke elite behoren. Als 'vrijgevochtenen' vervullen zij een voorbeeldfunctie: zij vertegenwoordigen immers bij uitstek Westerse normen en gedragspatronen, waartegen zowel de fundamentalistische als de radicale islam oorlog voert. De strijd over de identiteit van de Algerijnse samenleving, die al in de jaren '80 ondergronds broeide, kwam in de jaren '90 in alle hevigheid naar buiten. Die strijd ging óók om de positie van de vrouw. Hoe traditioneel moest zij zich gedragen? Lang voordat de radicaal- islamitische islam zich als politieke beweging manifesteerde, werd die vraag door de meerderheid van de bevolking in conservatieve zin beantwoord.

Vandaar dat de familiewetgeving in Algerije nog steeds een van de meest achterlijke is ter wereld. Mannen hebben alle rechten; zij kunnen hun vrouw en kinderen de deur uitschoppen als zij met een ander dame door het leven willen, zonder dat de verstoten echtgenote ook maar enige rechten heeft. Zelfs in de hoogste kringen blijkt de man 'la tte pensante de la famille' te zijn en moeten de vrouwen gehoorzaam naar hem luisteren.

Geen spoor van die problematiek is terug te vinden in deze clichématige documentaire, die veel emoties laat zien, maar niets toevoegt aan wat wij al wisten. De film laat geen van de tienduizenden vrouwen aan het woord die sympathiseren met de radicale islam en eveneens verschrikkelijke ervaringen hebben. Een van de ondervraagden vertelt dat zij op een in de moskee opgehangen lijst van ter dood veroordeelden stond. En ze vertelt: ,,Je gaat sterven, maar je weet niet waarom.'' Het toch niet zo onbelangrijke antwoord op die vraag wordt nergens aangeduid, laat staan gegeven.

Zembla: De vrouwen van Algerije (Michel Mompontet, Frankrijk), Ned.3, 20.45-21.30u.