Zie ook:
TEKST  REGEERAKKOORD 
ARTIKELEN  OVER  HET  ONTWERP-REGEERAKKOORD 

Ministerie van Financiën

W. VERMEEND (PVDA); Fiscale whizzkid

'Belastingen in de 21e eeuw' is zijn magnum opus. Samen met minister Gerrit Zalm schetste Willem Vermeend (49) eind 1997 het belastingstelsel voor de volgende eeuw. Het idee haalde, met wat kleine amenderingen, het regeerakkoord. Met tegenzin mag Vermeend het plan concreet uitwerken, want graag was de fiscale whizzkid van de PvdA minister geworden. Maar partijleider Wim Kok besliste anders. Woensdagavond 22 juli kreeg Vermeend dit te horen; donderdagochtend 23 juli begon hij op het departement met het uitwerken van de plannen. Kok liet Vermeend de bewuste woensdagavond weten dat hij in het voorjaar de wetsteksten in de ministerraad wil bespreken.

Vermeend, voormalig hoogleraar belastingrecht, ontwierp als Tweede-Kamerlid ten minste een initiatiefwet per jaar en er is geen fiscale wet of hij heeft eraan 'gesleuteld'. Vermeend en Zalm kregen bij hun aantreden in 1994 van hun ambtenaren de bijnaam 'Smarties' wegens hun neiging alles beter te weten en om hun felgekleurde jasjes.

Pragmatisch, inventief en trendgevoelig; zo wordt Vermeend omschreven. Hij is nooit een man van consistentie geweest, en zelf is hij de laatste die zich er druk om maakt. In een combinatie van trots en zelfspot mag hij en petit comite graag zijn partijgenoot wijlen Maarten van Traa citeren, die aan toenmalig partijleider Joop den Uyl toevertrouwde: ,,aan Willem kun je alles overlaten, behalve het socialisme''.

Hij gold als succesvol staatssecretaris. Dat vindt voor een groot deel zijn oorsprong in een ruime parlementaire ervaring. Onder fiscalisten is naast waardering ('Willem reageert alert op fiscale ontwikkelingen') ook kritiek. Hij geeft veel voordelen aan internationaal opererende bedrijven zonder dat die openbaar worden. Willekeur ligt op de loer. Ook zijn instrumentele gebruik van de belastingen staat aan kritiek bloot.