NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

BERNARD HULSMAN
Videoclips worden nog altijd geassocieerd met snel gemonteerde filmpjes. Clips zijn bombardementen van beelden voor de zapgeneratie, zo luidt het cliché.

Het is ook niet helemaal onwaar dat een groot deel van de videoclips nooit lang één beeld laten zien. Muziek in de stijl arrenbie wordt bijvoorbeeld op MTV en TMF tegenwoordig steevast begeleid door snel wisselende beelden van dansende menigten in vreemde Las Vegas-achtige ruimtes of, wat gewoner, aan de rand van een zwembad.

Toch worden er al jaren ook videoclips gemaakt die slechts uit een paar of zelfs één langgerekt shot bestaan. De Engelse triphop-groep Massive Attack is zelfs gespecialiseerd in trage videoclips, met als voorlopig hoogtepunt het filmpje bij 'Unfinished Sympathy', hun eerste hit uit 1991.

Deze video liet een wandeling door Los Angeles zien van de toenmalige zangeres van de groep, Shara Nelson, die in één keer door één camera was opgenomen. Onverstoorbaar zong Nelson door, terwijl om haar heen het dagelijkse leven voortging: een vader wees zijn zoontje op iets in een etalage, een man zonder benen bewoog zich voort op een skateboard, twee punkachtige meisjes gooiden moedwillig de spullen van een groenteman over de straat, enzovoort. Deze combinatie van afwezigheid van montage en wisselende achtergronden leverde een intrigerende clip op die men telkens opnieuw kon zien om nieuwe details te ontdekken.

Ook de videoclip bij 'Teardrop', de nieuwste single van Massive Attack, heeft een laag tempo. Het filmpje van regisseur Walter Stern begint met beelden van een camera die langzaam langs een lange kabel glijdt. Af en toe dwarrelt er een vlok voorbij door de onduidelijke ruimte. Lang blijft duister wat er nu precies te zien is, totdat iets van een voet valt te ontwaren. Aha, dit is een foetus die nog veilig in de baarmoeder zwemt.

Na ongeveer een minuut, als zangeres Liz Fraser begint met zingen, is pas de eerste montage te zien. De foetus doet zijn mond open, eerst aarzelend maar al gauw playbackt hij keurig de woorden mee.

Een zingende foetus! Het zingende wezentje wekt onverbiddelijk de lachlust op: het is alsof we getuige zijn van een micro playbackshow. Of dit ook de bedoeling van Massive Attack is, is de vraag, want Mezzanine, de cd waarvan 'Teardrop' afkomstig is, laat zich nog het best omschrijven als onheilszwangere minimal music zonder humoristsche bedoelingen.

Wie eenmaal is uitgelachen, heeft nog drie minuten te gaan. Close-ups van de zingende foetus-mond worden in traag tempo afgewisseld met shots van het gehele wezen en duisternis maakt plaats voor licht. Slechts één keer, als het nummer zijn climax bereikt, lijkt er iets te gaan gebeuren. Plotseling wordt het licht hel, de foetus schrikt, de bevalling lijkt begonnen. Maar nee, het is loos alarm, misschien was het slechts een wee. De muziek wordt weer rustig en het wezentje ook.

Als videoclip, als omgekeerde soundtrack dus, werkt de zingende foetus wel - nadat men is uitgelachen tenminste. Surrealistische beelden begeleiden surrealistische klanken: het filmpje versterkt de onduidelijke bedoeling van de sombere klanken en de onverstaanbare tekst. En net als in de muziek gebeurt er weinig in het filmpje - ook op deze manier corresponderen de beelden met de klanken. Maar dit maakt 'Teardrop', in tegenstelling tot 'Unfinished Sympathy', wel tot een clip die men maar een keer hoeft te zien. En dat kan toch niet de bedoeling van een videoclip zijn.

Massive Attack: 'Teardrop'. Regisseur: Walter Stern. Wordt uitgezonden door MTV en TMF.