NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET WERKT aanstekelijk. Tony Blair, de vredestichter in Ulster, prolongeert zichzelf als vredestichter in het Midden-Oosten.

Tijdens zijn bezoek overreedde hij zowel premier Netanyahu als Arafat om op 4 mei naar Londen te komen. Daar zullen zij afzonderlijk van elkaar confereren met Madeleine Albright, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken. Blair heeft toegezegd behulpzaam te zullen zijn, maar de Amerikanen niet voor de voeten te zullen lopen. Het is pikant dat de Britse premier momenteel voorzitter is van de Europese Unie. Hij heeft tijdens zijn visite dat feit evenwel niet onderstreept. Arafat van zijn kant heeft nog eens herhaald dat hij de EU formeel als partner bij het vredesproces wil betrekken.

Het zegt iets over de diepte van de impasse waarin de vredesonderhandelingen tussen Israel en de Palestijnen zijn terechtgekomen dat alleen al de aankondiging van weer een gesprek, en nog wel een via een bemiddelaar, de hoop doet herleven. Inhoudelijk valt er geen vooruitgang waar te nemen. Israel millimetert en temporiseert zoveel als mogelijk de beloofde terugtrekking van zijn strijdkrachten van de Westelijke Jordaanoever en vindt schuchtere Amerikaanse voorstellen over dit thema al te ver gaan. Arafat wekt de indruk dat hij alles prefereert boven stilstand, maar hij loopt voortdurend het risico dat Palestijnse extremisten toeslaan op het moment dat Israel een stapje in zijn richting doet. Het gaat die extremen erom toenadering te frustreren. De uitersten aan beide kanten ontmoeten zo bezien elkaar. Een hardnekkig Israel is, paradoxaal genoeg, op de korte termijn een veiliger Israel. Vermoedelijk heeft Netanyahu daarvoor te veel oog gekregen.

OOK AL LIJKT een Israelisch-Palestijns vergelijk nog een droom, het optreden van Blair heeft tenminste voor een moment de Europees-Amerikaanse rivaliteit bij de bemiddeling te ruste gelegd. De Britten hebben niet alleen historisch het vertrouwen der Amerikanen, Blair en Clinton hebben als staatsman en persoon elkaar gevonden. Hoe onvergelijkbaar de macht en de positie in de wereld van hun respectieve landen ook is, zij delen een pragmatische benadering van de problemen en een optimistische kijk op de mogelijkheid chronische conflicten op te lossen. In Ulster hebben de goede diensten van de Amerikaanse president een mooi resultaat opgeleverd. Blair probeert nu het stagnerende gesprek tussen Israeliërs en Palestijnen weer op gang te krijgen.

Mogelijk dat de viering van het vijftig jarig bestaan van Israel eind deze maand ruimte schept voor bezinning. De moord op premier Rabin, de kwetsbaarheid die bleek tijdens de Golfoorlog, het verloren gaan van de geloofwaardigheid van het vredesproces en het steeds weer oplaaiende geweld geven geen aanleiding tot feestelijkheid. Israel is allang niet meer de veilige en beloftevolle haven voor de joodse diaspora. Elders in de wereld heeft deze vaak betere vooruitzichten. Israels leiders hebben daarentegen voor de confrontatie gekozen en de toekomst dichtgespijkerd. Als zij in Londen tot andere gedachten zouden kunnen worden gebracht, zouden Blair en Clinton de Nobelprijs voor de vrede verdienen.

Zie ook:
Israel versus Zion (11 april 1998)