NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze diplomatiek redacteur
DEN HAAG, 16 APRIL. De invoering van de euro als gemeenschappelijke munt in elf landen van de Europese Unie zal de basis leggen voor een verdergaande, ook politieke beleidsintegratie. Dit zei premier Kok gisteren in de Tweede Kamer.

De regering kreeg van een ruime Kamermeerderheid (PvdA, VVD, CDA en D66) groen licht om op de Eurotop van 3 mei in te stemmen met zo'n eerste euro-elftal, inclusief Italië. Ook de fractieleiders van PvdA, CDA en D66 beoordeelden de betekenis van het euro-besluit mede in dat licht. Alleen de VVD-fractie sprak zich niet uit over dergelijke politieke gevolgen van het ingaan van de 'derde fase' van de Europese en Monetaire Unie (EMU). Bolkestein herhaalde dat de VVD in 1992 vooral akkoord was gegaan met het Verdrag van Maastricht omdat het EMU-gedeelte daarvan als ,,bekroning van de interne markt de vruchten van de Europese economische integratie tot rijping zou brengen''.

Over een motie-Bolkestein die vraagt om zo snel mogelijk een besluit te nemen over het presidentschap van de Europese Centrale Bank, waarvoor de Nederlander Duisenberg en de Fransman Trichet kandidaat zijn, ontstond gisteren politieke spanning. De motie, die vanavond in stemming komt, beschrijft Duisenberg als een man met ,,een vlekkeloze reputatie'' wiens kandidatuur door ,,vrijwel alle lidstaten wordt ondersteund'' en wiens benoeming ,,zeer belangrijk is voor het draagvlak onder de Nederlandse bevolking voor de euro''. De motie wil de Kamer laten uitspreken dat ,,een Franse blokkade van de kandidatuur-Duisenberg de betrekkingen tussen Nederland en Frankrijk zal schaden'' en vraagt de regering die mening aan de Franse regering over te brengen. Door deze motie in tweede termijn in te dienen negeerde Bolkestein, die verzekerde dat Parijs zich alleen laat overtuigen door ,,glasharde opvattingen'', eerdere verzoeken van Kok en van andere fracties om dat niet te doen.

Namens hun fracties maakten Wallage (PvdA), De Hoop Scheffer (CDA) en De Graaf (D66) duidelijk dat zij Bolkesteins motie niet steunen. Premier Kok noemde de motie ,,niet verstandig'' omdat de kwaliteit van Duisenberg zo alom erkend is dat zij niet door de Kamer behoeft te worden onderstreept. ,,Bedenkelijk'' acht Kok het dat Bolkestein de benoeming van Duisenberg belangrijk noemt voor het Nederlandse euro-draagvlak. Kok onderstreepte dat het gaat om de kwaliteit van Duisenberg, dat de euro een Europees project is en dat de Nederlandse kandidaat ,,een breed draagvlak heeft onder de totale Europese bevolking''.

Vervolgens maakte Kok bezwaar tegen de term ,,Franse blokkade'', omdat de Nederlandse regering er juist alles aan doet om zoiets te voorkomen. Een Kameruitspraak over de Nederlands-Franse betrekkingen zou hij ,,zo niet formuleren'', aldus Kok. Ten slotte zei de premier dat hij de motie ,,glashard'' en dus ,,een beetje onhoffelijk'' wilde beoordelen. Volgens Kok is Bolkesteins motie ,,overbodig en schadelijk'' als zij zou worden aangenomen en ,,helemaal schadelijk als zij zou worden verworpen, want dan heeft Nederland ruzie in huis over nota bene een motie over de kandidatuur-Duisenberg''. Aan het slot van het debat vroeg de premier ,,vriendelijk maar dringend'' aan Bolkestein zijn motie in te trekken.

Mogelijke spanningen voor de kabinetsformatie en de volgende regeerperiode werden zichtbaar, nadat de PvdA namens VVD, CDA en D66 het verwijt had gekregen dat haar verkiezingsprogramma feitelijk botst met uitgangspunten van het Stabiliteitspact bij de EMU. Dat pact wil dat de EMU-partners in 2002 hun financieringstekorten dichter bij nul hebben gebracht. CDA en D66 komen in hun programma's bij een veronderstelde economische groei van twee procent uit op een tekort van één procent, de VVD op 0,9. De PvdA wil voor dit doel één miljard gulden opzij zetten en komt alleen bij een veronderstelde groei van 3,25 procent over vier jaar op een tekort van één procent uit. Op verwijten dat zijn partij daarmee een loopje neemt met de doelstellingen van het juist onder Duits-Nederlandse druk opgestelde Stabiliteitspact, reageerde Wallage met het verweer dat de PvdA bij een minder sterke groei genoeg financiële ruimte wil houden voor zaken als armoedebestrijding en sociale zekerheid. ,,Dat is een bewuste keuze van de PvdA'', aldus Wallage. Desgevraagd wilde minister Zalm (Financiën, VVD) over dit ,,interne debat van de Kamer'' niet meer zeggen dan dat hij verheugder zou zijn over één procent tekort bij twee procent groei dan over nul procent tekort (balanced budget) bij drie procent groei. Hij voegde daaraan toe dat hij er wél graag meer over zou zeggen in een verkiezingsdebat met Wallage.

Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.