NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

STEVEN ADOLF
Een echte journalist heeft geen vrienden. Als deze constatering van een voormalig hoofdredacteur van deze krant geldt als een betrouwbare graadmeter, dan heeft Spanje weinig echte journalisten.

Wie in dit land een journalistieke loopbaan ambieert, doet er immers goed aan zich tevoren in te likken bij een aantal machtige politici of zakenlieden. De politiek hecht een obsessief belang aan de televisie: wie een kanaal bezit, bezit de macht het nieuws te manipuleren. Een en ander laat zijn sporen na op de kwaliteit van de nieuws- en actualiteitenprogramma's. Zo is het NOS-journaal nog een wonder van professionele afstandelijkheid in vergelijking tot de ongegeneerde regeringspropaganda die het eerste net van de Spaanse staatstelevisie TVE dagelijks bij wijze van nieuws produceert. Geen uitzending of er komt wel een minister in voor, of deze nu wat te melden heeft of niet. De kijker moet ook niet verbaasd zijn hetzelfde hoofd meerdere malen in de uitzending te ontwaren.

Niet dat de televisie-journalistiek op de commerciële kanalen veel beter is. Komisch hoogtepunt vormt wat mij betreft het late nachtnieuws (1.30 uur, Spanjaarden mogen nu eenmaal graag laat opblijven) op de zender Antena 3, gepresenteerd door José María Carascal. Een fenomeen dat vakantiegangers die de Spaanse taal machtig zijn zich zeker niet mogen laten ontgaan. Carascal, een gebruinde zestiger, beheerst als geen ander de gave om het journaal om te vormen tot een persoonlijke rubriek waarin hij op donderdende toon veroordelingen uitspreekt of flemend complimentjes uitdeelt. Wie serieuzer nieuws wil zien is aangewezen op het tien uur journaal op het tweede net van de staatstelevisie (La Dos) dat met een eigen nieuwsredactie kennelijk voldoende vrijheid krijgt om de staatspropaganda binnen de perken te houden. Alternatief is het nieuws op de Spaanse Canal+. Maar ook hier is het oppassen geblazen: als onderdeel van het pro-socialistische mediaconcern Prisa houdt dit nieuws zeker rekening met de gevoeligheden van zijn broodheren. Voordeel van de politisering is dat de zaken er niet minder levendig op worden. Nog afgelopen week was een officieel onderzoeksrapport van de directie van de staatstelevisie over de kwaliteit van de commerciële nieuwsuitzendingen aanleiding voor een knallende ruzie in het media-bestel. De commerciële zender Tele 5 werd ondermeer uitgemaakt voor ,,Tieten 5'', Antena 3-presentator Carascal als ,,grappig'', terwijl Canal+ zondermeer werd verweten zich voor het karretje van Prisa te laten spannen. Het oordeel over het eigen televisienieuws was daarentegen zeer positief: sinds het aan de macht komen van de conservatieve regering was de ,,indruk van betrouwbaar nieuws'' in hoge mate verstevigd.

Terwijl de directies van Antena 3 en Tele 5 op hoge poten uitleg vroegen aan hun collega's van de staatstelevisie, besloot het Spaanse Canal+ op andere manier terug te slaan. Canal+ beschikt met haar populaire programma Los Guiñoles, de Spaanse variant van Spitting Image, een machtig wapen.

In een parodie op de nieuwsuitzendingen van de staatstelevisie werd een persconferentie getoond waarin premier Aznar uitgebreid verslag deed hoe hij 's ochtends bij het wakker worden een onbewolkte lucht had aangetroffen. Goed, het is niet als de Britse voorgangers die niet schroomden de toenmalige premier Thatcher in een leeroutfit van een sadistische meesteres te steken. Maar het treft in het autoriteitsbewuste Spanje zijn doel: al eerder deed het conservatieve dagblad Abc zijn hoofdcommentarieel beklag over het poppenprogramma en eiste dat van staatswege ook zoiets op de buis werd gebracht voor het evenwicht. In Spanje is televisie politiek, zelfs tot in de satire.