NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

FRITS ABRAHAMS
Een collega laten vallen op grond van ongefundeerde beschuldigingen? Dat nooit, zie Bolkestein vorige week. ,,Het zou heel verkeerd zijn als we afgingen op beelden en op de weekbladpers. Wij gaan uit van goede trouw. Wij kunnen niet zomaar afgaan op beschuldigingen.''

Maar twee dagen later, afgelopen zaterdag, moest Hans van Baalen, aspirant-Kamerlid van de VVD, toch maar opstappen. ,,De beeldvorming is nu eenmaal allesoverheersend in het politieke proces'', aldus Bolkestein, ,,en Van Baalen had de schijn des kwaads tegen zich.''

Of die 'schijn des kwaads' al of niet terecht was, deed opeens niet meer terzake. De beeldvorming, daar ging het om. Eén beschuldigende klasgenoot - dat kon er nog mee door. Twee was echter te veel.

Het is zonneklaar dat de VVD, Bolkestein voorop, de rol van de televisie in deze affaire aanvankelijk sterk heeft onderschat. Toen Bolkestein vorige week donderdag zei dat het 'heel verkeerd zou zijn om af te gaan op beelden', doelde hij op de zendtijd die Netwerk en Nova via interviews met Van Baalen en een klasgenoot, A. Doorgeest, aan de zaak hadden besteed. Van Baalen maakte geen sterke indruk in die interviews. Hij ontkende met starre beslistheid, maar hij kondigde geen moment stappen aan tegen de man die hem beschuldigde. Dat knaagde aan zijn geloofwaardigheid. Achteraf kan worden vastgesteld dat deze interviews Van Baalen de kop hebben gekost. De publieke opinie begon zich tegen hem te keren, en zijn stellige ontkenningen veroorzaakten bovendien verontwaardiging bij een tweede klasgenoot, Kees Maasland. ,,Doordat hij het verleden ontkent'', zei Maasland zaterdag in Nova , ,,maakt hij de anderen tot leugenaar.'' Dat was de reden waarom Maasland besloot opening van zaken te geven.

Netwerk en Nova zijn ervan beticht 'karaktermoord' op Van Baalen te hebben gepleegd. Ze zouden, om met imago-adviseur Charles Schwietert te spreken, 'op basis van flinterdun materiaal' Van Baalen hebben geattaqueerd. Ik vind die beschuldigingen aan het adres van Netwerk en Nova niet terecht. De bewuste interviews hadden subtieler gekund - vooral bij Netwerk neigt men naar drammerigheid - maar als het materiaal werkelijk zo 'flinterdun' was geweest, had Van Baalen wel beter van zich afgebeten. Dan zou hij ook meer steun hebben gekregen van de VVD. De tv-interviewers deden, hoe onbehouwen ook, niet meer dan hun plicht.

De ironie wil - maar daar is de ironie nu eenmaal voor - dat in hetzelfde weekend bij de VPRO een nieuwe dramaserie over het politieke bedrijf begon: Het Jaar van de Opvolging van Frans Weisz en Jan Blokker. Nog voordat de kijkers thuis er ook maar één beeld van hadden gezien, barstte in VPRO's De Plantage al een hevige discussie los over deze serie. De media kregen weer eens, evenals in de zaak-Van Baalen, de volle laag.

,,De serie geeft een te cynisch beeld van de politiek'', zei media-adviseur Ton Planken. Er ontstond zelfs een clash tussen politiek verslaggever Job Frieszo en ex-politicus Marcel van Dam. ,,Jullie stellen de werkelijkheid voortdurend anders voor dan die is'', riep Van Dam. ,,Er wordt consequent het beeld geschapen dat de politiek een louche bedrijf is.'' Dat was ook Van Dams hoofdbezwaar tegen de serie.

Frieszo verweerde zich furieus. ,,U probeert de werkelijkheid mooier voor te stellen dan die is''. zei hij. En: ,,Dit is een klassiek geval van de boodschapper die onthoofd wordt.'' Ook Planken kreeg billenkoek: ,,Jij traint die politici zó dat ze alleen nog maar glad praten.''

Omdat ikzelf nog maar één aflevering heb gezien, weet ik niet of de makers van Het Jaar van de Opvolging de politiek als 'een louche bedrijf' willen afschilderen. Wél in ieder geval als 'een opportunistisch bedrijf', vermoed ik op basis van het interessante begin. Als dat inderdaad hun bedoeling is, hadden ze van Bolkestein en zijn partij dit weekend geen betere ondersteuning kunnen krijgen.