NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Seks op het net

LUCAS LIGTENBERG
Wat is 'cybersex'? Of 'Internet-rape'? Onder krantenkoppen met die woorden erin staan dezer dagen berichten in de New-Yorkse kranten over een opmerkelijke rechtszaak. Oliver, een 31-jarige promovendus aan Columbia University, wordt ervan beschuldigd in november 1996 Jamie, een 20-jarige studente van Barnard College, te hebben ontvoerd, vastgebonden, mishandeld en verkracht.

De zaak kreeg destijds grote aandacht in de tabloids, die in vette koppen op de voorpagina's uitlegden waar het hier om ging: 'Internet Rape Scandal at Columbia. Brilliant Scientist Tortured Girl He Met Online'. De boulevardpers had zijn oordeel al klaar. Het moderne Sodom en Gomorra voor de jeugd, Internet, is immers een soort voorportaal van de hel.

Twee weken voor hij zijn doctorsbul zou krijgen is Oliver opgepakt en in staat van beschuldiging gesteld. Columbia University verwijderde Oliver onmiddellijk.

Omdat de zaak al bijna was beklonken in de pers dacht justitie een gemakkelijke zaak tegemoet te gaan. De borgsom werd op de onwaarschijnlijke hoogte van 500.000 dollar vastgesteld. In hoorzittingen voor het proces, die achter gesloten deuren plaatshadden, werd veel bewijsmateriaal ontoegankelijk verklaard in het kader van de wet die slachtoffers van verkrachting beschermt. Die wet is op zichzelf uitstekend, maar de verdediging moet het daardoor stellen zonder tweederde van alle uitgewisselde e-mail.

Vorige week is eindelijk het proces begonnen. 'In God We Trust' staat er in grote letters op de muur achter de rechter te lezen. De verdachte, een jongeman met een grote hoornen bril, zit er stil bij en hoort alles onbewogen aan, dagenlang. Ook de juryleden en de reserves zwijgen en luisteren. Uit de openingsverklaringen van aanklager Gail Heatherly en verdediger Jack Litman kreeg de jury een beeld van wat zich die nacht heeft afgespeeld en wat eraan voorafging. Heatherly schetste, weinig overtuigend, een beeld van de koelbloedige supersadist Oliver. Advocaat Litman daarentegen benadrukte dat tijdens elke fase van hun ontmoeting de gebeurtenissen zich met wederzijdse instemming hadden afgespeeld.

Voorafgaand aan de ontmoeting was er veel ge-emaild over sadomasochisme en zogenoemde snuff films (films waarin iemand echt doodgaat). Volgens Litman was Jamie uit op een ontmoeting met sm-spelletjes. Zo gezegd, zo gedaan.

Als Jamie in de getuigenbank plaatsneemt, zien we een keurig meisje dat zacht praat. Nee, ze is niet geïnteresseerd in sm, zegt ze. Waarom had je het over sadomasochistische perversie, vraagt de advocaat. ,,Het klonk wel goed'', antwoordt Jamie. En in antwoord op een andere vraag over wat ze nu precies bedoelde met een uitspraak, zegt ze: ,,Ik ben nergens serieus!''

E-mail die de twee hadden uitgewisseld en die van hun harde schijven is gelicht werd uitgebreid geciteerd in de rechtszaal. Volgens Heatherly was het ultieme bewijs van zijn sadisme dat Oliver een half uur nadat zij was vertrokken alweer achter zijn computer zat en haar een email stuurde. Wat schreef hij? ,,Je hebt een kettinkje laten liggen. Ik kan het wel opsturen maar ik heb je postcode nodig. Als het kostbaar is kan ik het ook langsbrengen.''

Dit was volgens Heatherly een bewijs dat hij haar bleef tarten, zijn dominantie wilde bewijzen en dreigend te kennen geven dat hij haar wist te wonen.

Ook Litman had zich verdiept in de e-mail. Hij citeerde nota bene dezelfde e-mail als Heatherly om het tegendeel te bewijzen, namelijk dat de twee vriendschappelijk uit elkaar waren gegaan. Litman begon echter een zin eerder in dezelfde e-mail. Die luidt: ,,Ik hoop dat je veilig thuisgekomen bent.'' En daarna volgt de passage over het kettinkje. Het publiek in de rechtszaal rolde met z'n ogen. Dit was nog maar het eerste voorbeeld van de staaltjes van e-mail-analyse.

Omdat de twee elkaar in een chat room van America Online leerden kennen was er eerst maandenlang een stroom van correspondentie. Twee dagen voor hun ontmoeting was er een vier uur lang durend telefoongesprek. Toen spraken ze af dat ze vrijdagsavonds naar de film zouden gaan. Ze gingen samen eten en de film schoot erbij in. Ze huurden een video en gingen naar zijn appartement. Daar keken ze naar een film en liet hij haar een fotocatalogus zien van Joel Peter Witkin. Ze spraken over van alles en nog wat. Op een gegeven moment beval hij haar haar kleren uit te trekken en herhaalde zijn bevel een paar maal. Zij gehoorzaamde en hij bond haar vast op bed.

Vanaf hier beginnen de versies uiteen te lopen. Het slachtoffer zegt dat hij tegen haar wil heet kaarsvet over haar heen goot, tot bloedens toe in haar tepels beet en haar heeft aangerand met een wapenstok. De versie van de verdediging is nog niet voor de rechter gehoord maar in de algemene termen van advocaat Jack Litman hebben de twee met instemming van beide kanten een sm-spelletje gespeeld. In het kruisverhoor is nog nergens naar voren gekomen dat ze heeft gezegd: 'Stop!' of 'Hou op!' Zij is vastgebonden in slaap gevallen en werd de volgende avond wakker. Ze heeft zich weten los te wurmen en terwijl ze Oliver van zich af hield trok ze vechtend haar kleren aan en wist ze ook nog de deur te bereiken en weg te komen. Ze was overstuur en is enkele dagen later naar een arts van Barnard gegaan. Er zijn wat blauwe plekken geconstateerd maar verder niets. Er waren geen sporen van beten in haar borst of penetratie met zoiets als een wapenstok.

Kan het allemaal berusten op een groot misverstand? Dacht hij dat ze sm wilde en was zij toen ze zich eenmaal in zijn woning bevond te bang om 'nee' te zeggen? Wilde ze graag aardig gevonden worden door iemand tegen wie ze duidelijk opkeek? Het is bijna onmogelijk uit te maken. En hoe zit het met haar verwondingen waar geen spoor van terug te vinden was?

Vanwege de betrokkenheid van het Internet heeft Linda Fairstein, hoofd van de Sex Crime Unit, deze zaak volgens sommigen al in een vroeg stadium gemaakt tot speerpunt van haar campagne om officier van justitie te worden. Een veroordeling in het eerste grote 'cyberproces' zou haar daarbij helpen. Zij zat de eerste zittingsochtend dan ook op de voorste rij. In haar vrije tijd schrijft zij romannetjes en Oliver figureert in Final Jeopardy als een seriële cyberverkrachter, wat dat dan ook precies mag zijn.

Volgens Marinza, de Nederlandse vriendin van Oliver, is de zaak omgeven met nog meer complotten. Marinza weet met stelligheid te vertellen wat er die nacht wel en niet is voorgevallen, hoewel ze destijds Oliver nog helemaal niet kende. Ze heeft hem pas enkele weken na zijn arrestatie leren kennen - via Internet.