U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    R A D I O  &   T E L E V I S I E  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e


Televisie

Radio

N O O I T   M E E R   Z A P P E N :
Het vermaledijde f-woord

BASTIAAN BOMMELJÉ
Een cliché komt altijd onverwacht. De wezenstrek van een platitude is immers dat men niet vermoedt dat iemand haar nog durft uit te spreken, laat staan dat iemand haar nog waagt te schrijven. Daarom is de schrik extra groot als dit toch gebeurt. Want een versleten beeldspraak komt niet slechts onverwachts, zij komt steevast in hordes tegelijk.

Gisteren was weer zo'n dag van louter laag overscherende gemeenplaatsen. Ik doel op de uitdrukking 'het felbegeerde beeldje'. Ditmaal werd het gewonnen (door de 'dolgelukkige filmer' namelijk), maar het had evengoed 'net aan onze neus voorbij kunnen gaan' of 'een mooie jongensdroom kunnen blijven'. Dit is evenwel nu niet van belang, het gaat hier om dat 'felbegeerde' van het beeldje.

's Morgens turfde ik het f-woord reeds een aantal malen in de ochtendkranten (die nog van niets wisten), maar toen de televisie eenmaal op toeren kwam, schalde het van alle kanten over het laagland. 'Felbegeerd' heette de Oscar in het in Actienieuws, in het RTL4-nieuws, in het NOS-journaal, in RTL-Showbizz-nieuws, op teletekst, in Netwerk (of was dat onderhand de echo?), en tenslotte zag ik het zelfs zwart op wit in deze krant staan. Hoe vaker men het f-woord hoorde, des te minder begerenswaardig het bedoelde platiekje intussen leek. Tegen de tijd dat de Oscar-uitreiking hedenavond de Nederlandse televisiekanalen bereikt, zal het ding lelijk gebutst zijn van alle keren dat het frontaal werd getroffen door de roedels clichés die zijn richting uitkwamen.

Het was al met al gisteren niet gemakkelijk om een keuze te maken uit het televisie-aanbod 'pour chasser la honte du jour', zoals de Fransen dat zo aardig kunnen zeggen. Diende men nu de schaamte van de dag te verjagen met het gespreksprogramma Save Sex (is dat trouwens een slechte woordspeling of een leuke spelfout?) van de Evangelische Omroep, dan wel met het gespreksprogramma Man/Vrouw van dezelfde zendgemachtigde inzake 'Vreemdgaan' (precies het thema dat het gespreksprogramma Zwart/Wit van Veronica eergisteren aansneed!), dan wel met het gespreksprogramma Waarom?Daarom! van de NCRV dat handelde over het thema 'Seksuele opvoeding'? Ooit betoogde Sigmund Freud dat de beschaving was gebouwd op stevige fundamenten van de repressie en sublimatie der lusten. Maar nu zelfs het christelijke volksdeel zich en publique overgeeft aan verbale vivisectie van ons drifleven, rijst de twijfel of wij als beschaving de millennium-wende überhaupt nog wel zullen halen. Het was wellicht vanwege deze benauwende gedachte dat de afstandsbediening gisteravond slechts een lusteloze 87 kanaalwisselingen noteerde. Maar misschien kwam dit ook omdat urenlang op Discovery Channel en bij de Evangelische Omroep de Titanic (de echte wel te verstaan) keer op keer naar de kelder ging in alle mogelijke animaties, digitale reconstructies en slow- motion replays. Dit was een zinnebeeld van menselijke hybris, zoveel begreep ik. Die levensles sloot goed aan bij het enigszins niemandallerige programma Over de balk van Veronica, waarin nog eens op een rij werd gezet hoeveel afscheidsfeestjes van publieke functionarissen tegenwoordig kosten in Nederland. Voor iemand die af en toe wenst te geloven in de medemens was dit een eye-opener. Werd Hans Wiegel in Friesland nog uitgewuifd voor een magere f 45.000, een justitieel ambtenaar ging onlangs voor f 100.000, het afscheidsfeestje van politiechef Nordholt deed f 128.000, de vaarwelfuif van commissaris der koningin Vonhoff kostte f 130.000, en het overplaatsingspartijtje van de Utrechtse politiechef Wiarda noteerde f 134.000.

Als aanvulling op deze zedenschets van ons tijdsgewricht bracht Nova het nieuws dat de hoogste ambtenaar in Nederland (Prof.mr. L.A. Geelhoed, secretaris-general op Algemene Zaken en rechterhand van premier Kok) grossiert in bijbaantjes, waaronder eentje bij een organisatie die de overheid adviseert inzake Schiphol en Betuwelijn. Zo leidde een ogenschijnlijk tergend ledige televisie-avond uiteindelijk tot een scherp zelfbeeld. Wij zijn een natie die verdiept in seks, geldelijk gewin en private overmoed rechtstreeks afstoomt op morele schipbreuk - en wij weten het. Of heet die ijsberg aan den einder soms de felbegeerde toekomst?

Oscar

NRC Webpagina's
25 MAART 1998


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)