NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

NEDERLAND KRIJGT zijn Betuwelijn, Vlaanderen wil zijn 'IJzeren Rijn'. Met hetzelfde doel: een snelle spoorverbinding tussen de grootste haven van het land en het Duitse achterland.

Maar België heeft Nederland nodig want de IJzeren Rijn, die gedeeltelijk over Nederlands grondgebied loopt, was de afgelopen jaren buiten gebruik gesteld. Nederland was aanvankelijk niet enthousiast over een wedergeboorte van de IJzeren Rijn, die wordt beschouwd als concurrent van de eigen Betuwelijn. Toch wees minister Jorritsma (Verkeer) de vernieuwing van de spoorlijn midden jaren negentig niet bij voorbaat van de hand. Zo'n afwijzing zou negatief uitwerken op de bilaterale betrekkingen, was de gedachte, en dat was niet gewenst - zeker niet omdat Nederland op dat moment Vlaanderen nodig had voor het vastleggen van de route voor de hogesnelheidslijn richting Nederland via de E19, in plaats van het door Vlaanderen gewenste Havenwegtracé.

Toen die HSL- route inderdaad werd vastgelegd langs de E19, jubelde de Vlaamse minister-president Van den Brande dat Nederland in ruil daarvoor samen met Vlaanderen onderhandelingen zou voeren met Duitsland over de IJzeren Rijn. Nederland kon op dat moment gemakkelijk welwillend zijn, omdat binnen België toch geen overeenstemming bestond over de spoorlijn. In Wallonië leefde verzet tegen de IJzeren Rijn, die een concurrent zou zijn van de huidige goederenspoorlijn tussen Antwerpen en het Roergebied, via het Waalse Montzen en Visé. Pas sinds kort zitten de Vlaamse en de Belgische regering op één lijn en is ook de federale, uit Luik afkomstige minister van Transport, Daerden, overtuigd van het nut van de IJzeren Rijn.

OP DE ACHTERGROND speelde voor Nederland ook mee dat Duitsland, de derde partner die nodig is voor de IJzeren Rijn, niet enthousiast was. De Duitsers wijzen de lijn echter niet bij voorbaat af, al zien ze die in de eerste plaats als een Belgisch belang. Minister Daerden wil nu de IJzeren Rijn bespreken met zijn Duitse en Nederlandse collega's in de marge van een Europese transportraad vandaag in Brussel. Als Duitsland zou instemmen met het opknappen van de IJzeren Rijn, kan Nederland zich niet meer verschuilen achter weigerachtige oosterburen noch achter Belgische verdeeldheid. Een keuze moet worden gemaakt.

Limburg protesteert omdat de IJzeren Rijn door een waardevol natuurgebied bij Roermond loopt en stelt een alternatief tracé voor via Eindhoven en Venlo, met instemming van die beide steden. Ook economisch biedt dat Nederland meer voordelen. België ziet in deze variant weinig heil, omdat de route minder direct is. Vlaanderen werpt terecht tegen dat zowel de Betuwelijn als het door Nederland gewenste Vlaamse E19-tracé voor de hogesnelheidslijn ook door belangrijke natuurgebieden lopen.

IN NEDERLAND leeft in sommige kringen nog altijd de vrees dat de IJzeren Rijn economisch schadelijk is. Immers, de Belgische en Nederlandse zeehavens zijn eeuwenoude rivalen en dat leidt gemakkelijk tot de stelling dat wat goed is voor Antwerpen, niet goed is voor Rotterdam. Maar die redenering houdt geen stand. In Europees perspectief zijn Rotterdam en Antwerpen naburige havensteden met complementaire functies en een gezamenlijk belang. Een goede aansluiting op het achterland. Nederland moet alles doen wat binnen zijn bereik ligt om Antwerpen een gemoderniseerde, directe spoorverbinding met het Duitse achterland te bezorgen.