NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door onze redacteur WARD OP DEN BROUW
NAGANO, 18 FEBR. De voorspelling was gewaagd. Gianni Romme zou volgens 'cijferman' Johan van den Heuvel op de tien kilometer een tijd van 13.08,64 rijden.

Hij zat er naast: het nieuwe wereldrecord werd 13.15,33, ruim vijftien seconden onder het oude record van Johann Olav Koss. Maar zo gek was de prognose van de 54-jarige boekhouder uit Eindhoven nog niet. Koss voorspelde 13.05. Beiden gingen ervan uit dat Romme in dezelfde supervorm zou steken als vorige week zondag, toen hij zijn eigen wereldrecord op de vijf kilometer brak. ,,Vorige week verkeerde ik in een supervorm en ik denk dat het gisteren een gewone dag was'', zei Romme vanochtend, een dag nadat hij op de tien kilometer zijn tweede gouden medaille had geoogst.

Volgens Van den Heuvel zit in de luchtvochtigheid een deel van de verklaring voor het vormverschil. ,,Een luchtvochtigheid tussen de 50 en 60 procent is voor schaatsers optimaal. Op de tien kilometer was het 36 procent. Door de droge lucht krijg je vooral op de langere afstanden last van je strot, ga je moeilijker ademhalen en word je sneller moe. Als de luchtvochtigheid hoog is, blijft er ook een vliesdun laagje water op het ijs liggen dat zorgt voor een soort aquaplaning, waardoor je sneller gaat. Maar als de lucht droog is, droogt dat laagje op en is het effect weg. Daarom had Romme het gisteren in de laatste ronden betrekkelijk zwaar. Op de vijf kilometer was de luchtvochtigheid 48 procent. Hoger is de luchtvochtigheid nog niet geweest en die dag lag dat vliesdunne laagje water wel op het ijs. Dat verklaart voor een deel waarom Romme hij toen het gevoel had dat hij een superdag had.''

Sinds het seizoen 1968-'69 gaat er geen schaatswedstrijd aan Van den Heuvel voorbij. Van een 24-jarige hobbyist die uit frustratie over blunders van tv-commentatoren begon met het bijhouden van rondetijden, eindtijden en records, werkte hij zich op tot een wandelende schaats-encyclopedie. Voor de derde keer is hij op de Winterspelen in dienst bij het Amerikaanse televisiestation CBS. Op de perstribune in de M-Wave verschaft hij verslaggever Gary Thorne en oud-olympisch kampioen Dan Jansen van alle relevante informatie over de schaatsers en hun tijden.

Van den Heuvel voorspelde dat er dit seizoen op de klapschaats dertig wereldrecords zouden worden gereden. Het zijn er nu 22. Romme bezorgde hem gisteren het 99ste wereldrecord dat hij de afgelopen drie decennia live aanschouwde. Van den Heuvel verwacht niet dat hij in Japan de honderd haalt. ,,Dat komt wel in Calgary, bij de WK afstanden.''

Op de Olympic Oval in die stad reden Canadese schaatsers in de laatste drie maanden van vorig jaar op de korte afstanden het ene wereldrecord na het andere. De verwachtingen over hun prestaties op de Winterspelen waren daarom hooggespannen. Catriona LeMay is tot nu toe de enige Canadese schaatser die goud heeft gewonnen in Nagano. Zaterdag werd ze olympisch kampioene op de 500 meter. Van den Heuvel: ,,Er zijn veel mensen die verwachten dat LeMay morgen ook de 1.000 meter wint, maar dat zie ik niet gebeuren. Of de luchtvochtigheid zou heel hoog moeten zijn, rond de 55, maar daar ziet het niet naar uit.''

LeMay reed zaterdag haar tweede 500 meter in 38,21, een olympisch record, maar beduidend langzamer dan het wereldrecord van 37,55 dat ze in november vestigde. ,,Die afstand is te kort om echt in de problemen te komen, dus die kon ze hier nog wel winnen'', zegt Van den Heuvel. Op de 1.500 meter bezat LeMay sinds eind vorig jaar met 1.57,87 het wereldrecord, in Nagano werd ze maandag op die afstand dertiende, in 2.02,19. Waar Marianne Timmer (1.57,58) met een nieuw wereldrecord goud won, stortte LeMay halverwege de metrische mijl in. Van den Heuvel: ,,De eerste 700 meter ging het nog wel, daarna kwamen de problemen. Als ze verder moeten schaatsen dan 500 meter, komen de Canadezen zichzelf tegen. Dat komt doordat ze alleen maar in Calgary hebben getraind, op een indoorbaan op ruim 1.000 meter hoogte. Ze hebben binnen alleen maar aan techniek en snelheid gewerkt. Dat is hun grote fout geweest. In Calgary hebben ze al die snelle tijden neergezet. Mooi, maar op de Spelen, op een baan die op 375 meter hoogte ligt, heb je daar niks aan.''

Van den Heuvel vergelijkt de Canadezen met 'mooi-weerschaatsers' van vroeger als Jorrit Jorritsma en Rudi Liebrechts. ,,Die waren supergoed als het mooi weer was en dan kon niemand hen verslaan. Maar als ze eenmaal moesten werken, gingen ze eraan. Neem Jelmer Beulenkamp op het laatste EK allround, in Helsinki. Typisch een indoorrijder. Op de buitenbaan in Helsinki zat hij er op de vijf kilometer helemaal doorheen. Goed, hij werd vorig jaar in Butte (VS, red.) op een buitenbaan wereldkampioen allround bij de junioren, maar die ligt wel op bijna 1.700 meter. Romme is een jongen die wel altijd veel buiten heeft gereden, net als Ids Postma en de andere Nederlandse schaatsers. Die hebben veel meer inhoud en daar plukken ze nu de vruchten van. Daarom denk ik dat niet alleen Marianne Timmer maar ook Annamarie Thomas morgen een medaille kan winnen op de 1.000 meter.''

Van den Heuvel pakt ook zijn successen in Nagano. Na drie Olympische Spelen in dienst van CBS maakt hij over vier jaar in Salt Lake City waarschijnlijk deel uit van de organisatie van het schaatstoernooi. Op die manier zal iedereen kunnen profiteren van zijn kennis. In Japan legde hij voor die klus de eerste contacten.

Van de 28 CBS-medewerkers die betrokken zijn bij de verslaggeving van het schaatsen in de M-Wave, is Van den Heuvel de populairste. Aan het begin van het toernooi stopte ieder van hen 2.000 yen (32 gulden) in een pot. Sindsdien belonen ze elke dag drie collega's met punten voor hun prestaties. Na de laatste schaatswedstrijd, de vijf kilometer bij de vrouwen op vrijdag, krijgt de winnaar de buit, die door de producer van CBS nog eens wordt verdubbeld. ,,Ik sta dik eerste'', zegt de cijferman. Hij wrijft in zijn handen en lacht. Weer slaat Van den Heuvel aan het rekenen. ,,Dus als ik win, krijg ik 112.000 yen.''

Zie ook:
Nederlands goud, zilver en brons op olympische 10 km (17 februari 1998)

Schaatsgoud voor Timmer en Postma (16 februari 1998)

Noor troeft Nederlandse favorieten af op 1.500 m (12 februari 1998)

Duitse suprematie op de 3.000 meter (11 februari 1998)

Nederland zet de schaatswereld op z'n kop met strips (9 februari 1998)

Spelen openen met rituelen (7 februari 1998)

Schaatsploeg begint Spelen met blessures (4 februari 1998)