NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

NEDERLAND STEUNT het gebruik van geweld tegen de regering van president Saddam Hussein, liet minister van Buitenlandse Zaken Albright de Senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen gisteren weten.

Zover is het nog niet, bleek uit een onthutste reactie van premier Kok op vergelijkbare uitlatingen van staatssecretaris Gmelich Meijling van Defensie. Kok: ,,De staatssecretaris heeft een beetje voor zijn beurt gesproken.'' Pijnlijk voor Den Haag is dat dat dan ook geldt voor de Secretary of State. Zij zal zich op het verkeerde been gezet voelen.

Er zijn de afgelopen dagen verschillende Nederlands-Amerikaanse contacten op hoog niveau geweest. Op de jaarlijkse Wehrkundetagung dit weekeinde in München heeft minister Voorhoeve zijn Amerikaanse ambtgenoot Cohen ingelicht over de Nederlandse positie ten aanzien van de crisis in de Golf. President Clinton had een telefonisch onderhoud met premier Kok. Staatssecretaris Meijling zou op bezoek in Washington de Amerikanen zelfs een fregat hebben toegezegd. Op dit laatste bericht reageerde Kok scherp afhoudend. Pas aanstaande vrijdag zal het kabinet zich op zijn standpunt in deze kwestie beraden.

Wat ook het Nederlands-Amerikaanse misverstand heeft gevoed, de regie in Den Haag heeft gefaald. De jongste Golfcrisis is niet van vandaag of gisteren. De Amerikaanse zoektocht naar loyale bondgenoten en partners is al wekenlang aan de gang. Het gaat de Amerikanen om politieke, liefst militaire steun aan hun voorgenomen interventie. De internationale eenstemmigheid dat Saddam moet inbinden, is een gegeven - maar dat gegeven is voor Washington onvoldoende. Om internationale én binnenlands-politieke redenen moet de regering-Clinton laten zien dat zij niet geïsoleerd zal zijn wanneer het beginsein voor de aanval op Irak wordt gegeven.

DE GELEIDELIJK zichtbaar geworden verdeeldheid binnen de Haagse politiek over de opstelling van Nederland heeft een besluit in de een of andere richting verhinderd. Dat heeft tot gevolg gehad dat Nederlandse bewindslieden met lege handen tegenover hun Amerikaanse gesprekspartners zijn komen te staan. De klok kon nu eenmaal niet worden stilgezet. Dat die bewindslieden er het beste van hebben willen maken en dat de Amerikanen meer hebben willen horen dan er is gezegd, valt niet uit te sluiten.

Nederlands imago is opnieuw beschadigd. Evenals in de aanloop naar de Golfoorlog toont het zich verdeeld op een moment dat de belangrijkste bondgenoot in veiligheidszaken een beroep doet op het koninkrijk. In München zijn harde woorden gevallen tussen Europese en Amerikaanse volksvertegenwoordigers. De laatste jaren is Europa niet plat gelopen door leden van de Amerikaanse Senaat. En andersom was er in die kring nauwelijks belangstelling voor Europese bezoekers, zelfs niet voor bewindslieden. Maar in München waren de senatoren present. Met de boodschap dat Bosnië en de Golf eventueel tegenover elkaar worden weggestreept: geen Europese steun in de Golf dan ook geen Amerikaanse steun in Bosnië.

Internationale politiek is vaak minder vrijblijvend dan het lichtelijk provinciale Den Haag wel eens geneigd is te denken. De tijd die wordt genomen om een standpunt te bepalen laat het gemakkelijk tussen twee stoelen vallen. Dat dreigt nu het geval te worden.

Zie ook:
Nederland steunt actie tegen Irak (11 februari 1998)