NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteuren
Op zestien februari verschijnt De Courant Nieuws van de Dag voor het laatst. De exploitatie van de Amsterdamse avondkrant was al jaren verliesgevend.

AMSTERDAM, 4 FEBR. De schrijver Willem Frederik Hermans vroeg zich op zeer jonge leeftijd al af op welk gebied hij moest uitblinken om de voorpagina van het Nieuws van den Dag te halen. Zijn grootmoeder, die de krant met ,,veel sensatieverhalen'' over jeugdige beroemdheden las, gaf Hermans een viool. Zo zou hij in het voetspoor kunnen treden van Yehudi Menuhin die op zijn achste al concerten gaf. Op die manier haalde Hermans de voorpagina niet.

Vanaf 16 februari zal geen enkele beroemdheid de voorpagina van De Courant Nieuws van de Dag meer halen. Terwijl verslaggevers van het Amsterdamse dagblad plannen maakten voor de gemeenteraadverkiezingen op 4 maart, besloot uitgeverij De Telegraaf de verliesgevende titel met een oplage van 53.000 kranten op te heffen. Bestuursvoorzitter L. van Aken wijst als oorzaak naar de ,,problematische avondmarkt'' in grote steden: ,,De consumptietijd van kranten wordt korter. Mensen kijken vroeger televisie.'' De Telegraaf blijft twee edities houden, een landelijke en een voor 'groot Amsterdam' (220.000 lezers). Beide edities worden uitgebreid met zeven pagina's. Hoe de extra pagina's van de landelijke editie gevuld zullen worden, is nog onduidelijk, maar de lokale editie zal de zeven pagina's vullen met Amsterdams nieuws. De veertig medewerkers krijgen binnen het Telegraaf-concern een andere baan, zo is hen meegedeeld.

Het 'vuilnisvat van de Telegraaf' was al in de jaren twintig de bijnaam van De Courant Nieuws van den Dag. ,,De krant is altijd goedkoop gemaakt uit materiaal van de Telegraaf en heeft nooit een volledige redactie gehad'', zegt hoogleraar persgeschiedenis J. Hemels. Met het verdwijnen van het Nieuws van de Dag komt een einde aan 128 jaardagbladhistorie. Het Nieuws van den Dag werd opgericht in 1870 na afschaffing van het dagbladzegel, een hoge belasting op kranten. De oplage groeide snel, mede door nieuwshonger naar de Frans-Duitse oorlog die in dat jaar woedde. Ambtenaren, onderwijzers en middenstanders waren de lezers van de krant die volgens Hemels veel aandacht besteedde aan de vooruitgang. In 1923 kocht Telegraaf-eigenaar H. Holdert de krant echter op en voegde hem samen met De Courant die net als de Telegraaf was opgericht in 1893. Journalisten waren destijds groot tegenstander van de fusie. Het orgaan van de Nederlandse Dagblad Pers (NDP) concludeerde dat ,,het algemeen geachte blad [...] voor goed doodgemaakt'' was. En dat het blad ,,den indruk zal nalaten van een trouwen, eerlijken en gemoedelijken vriend, dien men met groot leedwezen verloor''. Volgens Hemels was ,,de Courant een slordig gemaakte krant. Het triviale nieuws kreeg na de fusie helaas de overhand.''

Toch bleef het lang goed gaan. Vanwege de samenwerking met de Duitse bezetter werd net als de Telegraaf het Nieuws van de Dag vier jaar verboden, maar na het opnieuw verschijnen steeg de oplage snel. Het hoogteput van het Nieuws van de Dag lag rond 1970 met een oplage van ongeveer 180.000 exemplaren. Daarna zette de kentering in, mede omdat veel oorspronkelijke Amsterdammers de stad verlieten. In 1985 besloot het Telegraaf-concern zich met het Nieuws van de Dag specifiek te gaan richten op de regio Amsterdam en Almere en naast de middageditie een ochtendeditie uit te brengen. Een strategie waar Het Parool volledig van overstuur raakte en probeerde te beantwoorden door te populariseren, aldus hoogleraar Hemels. Beide kranten verloren echter snel terrein onder Amsterdamse lezers en kwamen in de verliezen terecht. Volgens de huidige hoofdredacteur van Het Parool, M. van Nieuwkerk, onderstreept de opheffing van zijn belangrijkste concurrent in de hoofdstad ,,het succes van het vernieuwde Parool''. Hij verwacht dat veel lezers van de middageditie van de Courant Nieuws van de Dag niet zullen kiezen voor een abonnement op de Telegraaf, maar zullen overstappen op zijn krant. ,,De Telegraaf is een jaar of dertig geleden een offensief tegen ons begonnen, en ik beschouw deze ontwikkeling als een teken dat we dat van ons af hebben kunnen slaan.'' Hoogeleraar communicatiewetenschappen J. van Cuilenburg zet daar zijn vraagtekens bij. ,,De Telegraaf heeft gewoon een rekensom gemaakt. Hoeveel kost het om de krant in stand te houden. Hoeveel abonnees kost het als we stoppen met de krant. Er is weinig overlap. Ik denk dat driekwart van de lezer inderdaad overstapt naar De Telegraaf.'' In Amsterdam wordt het verdwijnen van de krant betreurd. ,,Hier spreekt een verdrietig man'', zegt Amsterdams VVD-raadslid F. Houterman. ,,Ik vond het altijd een van de sterke kanten van Amsterdam dat de stad twee lokale kranten had: het Nieuws van de Dag en Het Parool. Dat houdt politici scherp.'' Hoe meer lokale kranten er zijn, hoe kritischer de berichtgeving, meent Houterman. PvdA-collega E. van der Laan deelt het verdriet maar vond de krant soms ,,grimmig en partijdig''. Hoogleraar Van Cuilenburg spreekt van een one-paper-city, al zegt hij dat het verdwijnen van de krant voor de pluriformiteit in de media niet veel uitmaakt: ,,De meeste landelijke kranten zijn ook erg op de hoofdstad georiënteerd.''

In de Bontekoestraat heeft C. Mattu, een vrouw van de in de zeventig, net de middageditie van de mat gepakt en het slechte nieuws meteen gelezen. Ze vindt het allemaal niet zo erg. Ze leest het Nieuws van de Dag al zolang als ze getrouwd is en dat ,,is meer dan dertig jaar'' maar de Telegraaf vindt ze ook goed. ,,Als ik mijn krantje maar krijg dan vind ik het wel best.'' En minder Amsterdams nieuws is voor haar ook niet zo'n probleem. ,,Daarvoor hebben we toch AT5 en de politiescanner. Ik weet alles wat in de stad gebeurt eerder dan de krant.''

Bijdragen: Jaco Alberts, Monique Snoeijen en Herman Staal