NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

PREMIER BLAIR IS in de kerstweek met een harde waarheid geconfronteerd. Een aantrekkelijk uiterlijk, beheersing van het medium televisie en een paar goed gerichte politieke slogans volstaan niet wanneer de feiten van de dag zich aandienen. Nieuw sectarisch geweld in Ulster dreigt het broze vredesproces op te blazen en de regering-Blair - wel genoemd: de laatste vredeskans voor deze generatie - in dezelfde impasse te manoeuvreren als haar voorgangster. De aanleiding is dit keer niet een politieke misrekening of gewoon pech, maar verregaande nonchalance in de beveiliging van politieke gevangenen.

De opsluiting van gewelddadige activisten uit elkaar op leven en dood bestrijdende groeperingen in een en dezelfde gevangenis is natuurlijk al vragen om moeilijkheden, maar als het beheer en de controle vervolgens verslapt - wat in de Maze-gevangenis in de buurt van Belfast het geval was - is een aanslag zoals die zich zaterdag voordeed praktisch niet meer te voorkomen. Een bloedige vendetta is dan het automatische resultaat. Zelfs als het moorden nog door overreding kan worden gestopt, is de aangerichte schade niet meer te verhelpen. Voorzichtig opkomend vertrouwen is in één klap vernietigd en partijen beloeren elkaar weer als vanouds over de scheidslijnen heen.

BLAIRS WITTEBROODSWEKEN met het publiek en met zijn Europese partners zijn inmiddels wel voorbij. De man die met glans de verkiezingen won en vervolgens na het verongelukken van de people's princess in een Parijse tunnel de frustraties en emoties van het Britse volk zo wist te vertolken dat een zwaar aangeslagen en mistastende monarchie haar zoveelste crisis kon overleven, heeft inmiddels zijn zwakke kanten getoond. Op de topconferenties in Noordwijk en Amsterdam was hij nog de belofte geweest van een nieuw Verenigd Koninkrijk in een nieuw Europa. Maar een half jaar later in Luxemburg toonde hij zich een slechte kopie van Thatcher die zijn gehoor verveelde met eindeloos hameren op exclusief Britse zienswijzen.

Binnen Labour begint de linkervleugel lucht te geven aan wat men in die kring al tegen Blair had toen hij de partij overnam. Blair zet in wezen en om dezelfde reden - het behagen van de middengroepen - de Conservatieve politiek voort: die van de verschralende verzorgingsstaat, zij het onder de vlag van een zich almaar vernieuwende samenleving. Wel voortgang, maar is dat ook vooruitgang?

DE KWESTIE-ULSTER is binnen het Verenigd Koninkrijk tegelijkertijd marginaal en essentieel. Zij speelt zich af in een afgelegen provincie met uitsluitend nuisance-value. Maar opeenvolgende Britse regeringen van verschillende politieke kleur hebben het sectarisme daar weten te negeren noch te overwinnen. De gegroeide afkeer van het endemisch geweld onder de meerderheid van de Ulster-bevolking scheen de laatste jaren het handvat waarmee het vraagstuk eindelijk een noodzakelijke slag kon worden gekanteld. De bloedwraak en de terreur zou overgaan in een prudent overleg waarvan de uitkomst onzeker, maar het karakter bepaald heette te zijn: geweldloos.

De moorden van de afgelopen dagen hebben het prille optimisme dat was ontstaan geknakt. Temeer omdat er een gedegen voorbereiding aan ten grondslag moet hebben gelegen. Dat wijst op medeplichtigheid van sectarische leiders buiten de gevangenis en op hun kwade wil om wat aan onderling begrip tussen de elkaar vijandige bevolkingsgroepen ontstond, in de kiem te smoren. De macht van fundamentalisten om verzoeners de pas af te snijden is vrijwel dagelijks zichtbaar. Niet alleen in Ulster.

Of Blair de ultieme confrontatie aan kan, is onzeker, een confrontatie immers die meer vraagt dan een paar welgemeende woorden.