NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

FRITS ABRAHAMS
Alsof de rooms-katholieke kerk nog niet genoeg te verduren had gekregen in het onderzoek God in Nederland 1966-1996, kregen haar vertegenwoordigers er ook in discussies op de televisie soms flink van langs.

De KRO wijdde zaterdagmiddag een aflevering van Congres-tv aan de resultaten van het onderzoek. Bisschop Muskens vond tijdens het debat CDA-leider Jaap de Hoop Scheffer en Jan Tromp, adjunct-hoofdredacteur van de Volkskrant, meermalen tegenover zich. Het was een boeiend live-debat, op het scherpst van de snede uitgevochten.

,,Het Muskens-achtige triomfalisme irriteert'', zei Tromp tegen de bisschop die de armoede in Nederland onder de algemene aandacht heeft gebracht. ,,De bisschop mag best blij zijn als hij eens succes heeft'', reageerde Muskens met een lachje.

De Hoop Scheffer waarschuwde de bisschop dat de kerk niet te activistisch moet worden in de zin van het innemen van politieke standpunten. ,,Je moet geen debat krijgen waarbij de geloofsgemeenschap in twee delen uiteenvalt. De kerk zet het op de agenda, de politiek neemt de maatregelen (...) De rol van de profeet eindigt bij de hoogte van de uitkering.''

,,Als er niet geluisterd wordt en de rijken niet aangepakt worden, gaan wij onze opstelling verder profileren'', beloofde de bisschop strijdlustig.

,,Maar u moet niet gaan voorschrijven hoeveel hoger de uitkeringen moeten'', zei Tromp. ,,En ik wil u nog aan de mensen zien verkopen dat de belastingen tien procent omhoog moeten.''

,,Als de politiek er een gulden per dag bij geeft aan een bijstandsvrouw, mag ik zeggen: dat is te weinig'', zei Muskens.

Later, toen de steun aan uitgeprocedeerde asielzoekers ter sprake kwam, zei Tromp tegen Muskens en mevrouw Bakker, secretaris van de Raad van Kerken: ,,De kerken moeten voorzichtig worden met het binnenhalen van het morele gelijk. Er is een spannningsveld tussen dat gelijk en de rechtsstaat (...) Als ik iemand als Jos Brink hoor zeggen: de politiek kan het dak op, dan denk ik: er ontstaat een levensgevaarlijk klimaat. U moet dat klimaat niet opfokken.''

,,Willen jullie een Greenpeace-achtige beweging worden?'' vroeg discussieleider Fons de Poel aan Bakker. ,,Nee'', zei ze, ,,deze zaken behoorden al door de eeuwen heen tot de kernthema's van de kerk.'' ,,Het gaat niet alleen om de armoede, maar ook om de cultuur waarin wij leven'', zei Muskens, ,,wij staan voor een wereldwijd gigantisch probleem''. Een nadere omschrijving van dit probleem bleef helaas uit.

's Avonds, tijdens een uitzending van het nog altijd levendige en boeiende Het Lagerhuis, liepen de emoties rond het geloof opnieuw hoog op.

Hoofdgast was de orthodoxe Haarlemse bisschop Bomers die meteen de toon zette met de uitspraak: ,,De periode van de Heilige Geest komt steeds dichterbij.'' Of hij het eens was met de acties van Muskens, wilde Witteman weten. De kerk als een soort Greenpeace? ,,Dat is geen alternatief... de kerk is er in de eerste plaats om de mensen bij God te brengen'', zei Bomers.

Aan het einde van de uitzending kwam Witteman terug op een mogelijke controverse tussen de bisschoppen over de acties van Muskens. ,,Dat is een ontzettend kwalijke insinuatie'', viel Bomers uit, maar hij vergat dat zijn eerdere uitspraken de vraag van Witteman tot een logische hadden gemaakt.

Als je de publieke optredens van bisschoppen als Muskens, Bomers en kardinaal Simonis tijdens zo'n weekeinde inventariseert, rest maar één conclusie: het Nederlandse episcopaat zoekt - al dan niet verdeeld - de tegenaanval. Dat zal de levendigheid van het publieke debat in Nederland ten goede komen.

,,Ik ben door diepe dalen van verdriet gegaan, maar ik heb nog nooit steun gehad van God'', zei een discussiant tegen Bomers.

,,Ik ben ervan overtuigd dat God mijn leven leidt'', reageerde Bomers. ,,Je kunt als christen ook de moeilijke roeping krijgen om op een bijzondere manier deel te nemen in het lijden van Christus - dat is een bijdrage aan de verlossing van de wereld.''

,,Wij moeten elkaar helpen en niet verwachten dat het van boven komt'', zei de man.