NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

HET IS DE TIJD van de goede voornemens. China en Rusland, China en Amerika en Rusland en Japan hebben elkaar in de afgelopen weken op het hoogste niveau beterschap beloofd. Het jongste bewijs van goede wil is een gezamenlijke Russisch-Chinese verklaring waarin de grensgeschillen tussen beide landen worden bijgelegd. Dat was al een keer eerder, in 1991, gebeurd, maar de uitwerking van dat akkoord stuitte in de praktijk op tal van meningsverschillen. De staatshoofden van beide landen hebben vandaag besloten een einde te maken aan een vete die dateert uit de tijd van de oostwaartse expansie van het tsarenrijk.

President Jeltsin heeft verbeterde betrekkingen met China hard nodig. Tenslotte is China langzamerhand het enige land dat in de 21ste eeuw voor de Russen nog een klassieke bedreiging kan gaan vormen. Uitbreiding van de, povere, handelsrelaties staat bovenaan de Russische wensenlijst, uit zakelijke maar ook uit strategische overwegingen, nu Moskou het Amerikaanse geloof in de positieve kracht van globalisering tot het zijne heeft gemaakt. De Chinezen van hun kant verwachten van de Russen hulp bij de verdere opbouw van hun strijdkrachten en assistentie bij het ontwikkelen van een betrouwbare energievoorziening. Strategisch zijn de Chinezen zelfverzekerder dan de Russen. Dat versterkt hun hand in de omgang met het Kremlin.

JELTSINS (DERDE) BEZOEK aan Peking en zijn ontmoeting begin deze maand in Siberië met de Japanse premier Hashimoto hebben het publicitair moeten afleggen tegen de visite van China's president Jiang Zemin onlangs aan Washington. Niet ten onrechte. De Amerikaanse hoofdstad is de spil in de nieuwe betrekkingen die zich in de wereld ontvouwen. Niet langer is Amerika een evenwichtskunstenaar tussen andere supermogendheden maar de aanjager van een proces van 'netwerken' waarin bondgenoten en voormalige vijanden gelijkelijk worden betrokken. Verbeterde betrekkingen onderling tussen oude rivalen van Amerika worden niet meer zoals voorheen beoordeeld als een potentiële bedreiging, maar als een rechtstreeks gevolg van de zuigkracht van het Amerikaanse streven naar wereldwijde integratie en interdependentie. De Russen hebben in dit proces, ondanks hun relatieve economische zwakte, een lichte voorsprong genomen op de Chinezen. Jeltsin mag al als achtste lid aanzitten aan het beraad van de fameuze Groep van Zeven rijkste industrielanden. China heeft nu Russische hulp ingeroepen om ook tot dit exclusieve gezelschap te worden toegelaten. In Amerika heeft Jiang een getuigenis van goed gedrag afgelegd waarmee hij aan een essentiële voorwaarde heeft voldaan. De weg naar een de facto economische Veiligheidsraad buiten de formele instituties om ligt open.

CONFLICTEN OVER internationale regelgeving en gedrag hebben de plaats ingenomen van geschillen over grondgebied. De moeilijkheden over de loop van de Russisch-Chinese grens en de spanningen over een paar eilandjes die Rusland aan het eind van de Tweede Wereldoorlog op Japan veroverde zijn in de wereld van vandaag anachronismen geworden, onnodige obstakels voor het verder verweven van economische belangen. Het akkoord met Peking en de toenadering tot Japan die bij de ontmoeting in Siberië werd bereikt, boekstaven voor de betrokken landen het naderend einde van een historische fase.