Door onze correspondent
PARIJS/ROTTERDAM, 3 NOV. De staking van Franse vrachtwagenchauffeurs,
die gisteravond is begonnen, treft vandaag vooral benzinedepots en het
wegverkeer in heel Frankrijk. Benzine is in sommige departementen
beperkt te koop. De politie houdt de grenzen naar Duitsland en Spanje
vrij.
Aan het begin van de middag waren op meer dan honderd plaatsen verspreid over heel Frankrijk barrières opgericht. Via veerboten in Calais en de Tunnel onder het Kanaal kan helemaal geen vrachtverkeer meer van of naar Engeland rijden. In Duinkerken, waar veel politie op de been was, ondervond het vrachtverkeer nog geen hinder. Veel trucks van en naar Engeland kiezen voor routes via België.
De schade voor Nederlandse vervoerders kan oplopen tot 3 4 miljoen gulden per dag, zegt Transport en Logistiek Nederland, de ondernemersorganisatie voor goederenvervoer. Vanochtend was slechts een enkele Nederlandse chauffeur vast komen te zitten, meldde de organisatie. De overige Nederlandse chauffeurs waren er voorlopig in geslaagd de blokkades via sluiproutes te omzeilen. Verwacht wordt dat het aantal knelpunten zal oplopen tot 180, waardoor ook sluiproutes verstopt raken.
Nog vóór het ultimatum gisteravond om tien uur was afgelopen richtten stakingsbeluste chauffeurs barrières op. Daarbij werden vooral entrepots voor supermarkten en benzine-emplacementen afgesneden. Verder verrezen in de loop van de nacht steeds meer barrières op de grote autosnelwegen, waarbij vooralsnog personenauto's via één rijstrook worden doorgelaten.
De benzineschaarste is verergerd doordat de Fransen kennelijk rekening houden met een conflict dat lang kan gaan duren. De run op de benzinestations heeft er in verschillende departementen toe geleid dat pompen uitverkocht zijn. Prefecten hebben benzine op rantsoen gesteld. In supermarkten in Parijs was vandaag duidelijk sprake van hamsteren.
De oproerpolitie CRS heeft vannacht en vanochtend verschillende acties uitgevoerd om de grensovergangen vrij te houden. Vannacht werd een blokkade bij de Atlantische grens met Spanje verwijderd, vanmorgen is de blokkade bij Straatsburg ontruimd. De stakende chaffeurs hebben in dat laatste geval het industrieterrein Eurofret drie kilometer verderop afgesloten. Ook in de omgeving van Parijs, waar de autoweg Francilienne helemaal was geblokkeerd heeft de CRS ingegrepen. Op meer plaatsen ontwikkelt zich een kat en muis-spel tussen stakers en politie, waarbij geweld tot nu toe is vermeden.
Het definitief uitbreken kwam gisteren, ondanks weken voorbereiding en onderhandelen, toch enigszins als een verrassing. Zaterdagmorgen vroeg werd een akkoord bereikt tussen een aantal vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers. De stemming bij chauffeurs en de grootste organisatie van ondernemers bleek toen echter al zodanig dat een conflict niet kon uitblijven. Verschillende regeringsoproepen tot onderhandelen, ondersteund door een nieuwe sociale-premieverlaging en meer regelgeving en controle over arbeidstijden, mochten niet meer baten.
De werknemers zijn verbitterd dat de akkoorden, die werden gesloten na afloop van de twaalf dagen durende staking van vorig jaar november, nauwelijks zijn nageleefd. Dat verklaart de grote vastberadenheid onder chauffeurs. De bonden hebben er weinig greep op; de organisatiegraad is laag in het wegvervoer.
De werkgevers van hun kant zeggen dat vorig jaar veel aanbevelingen maar weinig vaste afspraken werden vastgelegd. Zij stellen geen financiële marge te hebben om in te gaan op de belangrijkste eisen van de bonden: 10.000 francs voor een 200-urige werkmaand in het jaar 2000 en doorbetaling van onvrijwillige wachturen. Volgens de ondernemers moet de regering hen gelijke kansen bezorgen in Europees verband. Minister Gayssot van transport heeft voor vanmiddag drie uur de voorzitter van de grootste werkgeversbond op zijn ministerie ontboden. Nieuwe onderhandelingen zijn vandaag door velen gewenst maar door niemand aangeboden.
De Nederlandse vervoerdersorganisatie TLN vreest dat de wegblokkades in Frankrijk zeker net zo lang gaan duren als vorig jaar, toen de vrachtauto's twaalf dagen vast stonden. Personenauto's en bussen worden op de meeste plaatsen doorgelaten, maar ze moeten rekening houden met vertragingen.
TLN probeert via het internationale samenwerkingverand van Europse vervoerders via een kort geding de blokkades ongedaan te maken. ,,Er moeten vrije corridors komen'', zegt voorzitter ir. K.J. Noordzij van TLN. ,,Vrij vervoer van goederen en personen is een grondrecht.''
Niet alleen Frankrijk is onbereikbaar, ook wegvervoer naar Spanje, Portugal en Marokko is geblokkeerd. Vrachtauto's die nu nog vanuit Nederland vertrekken richting Frankrijk doen dat onder andere voorwaarden dan gebruikelijk. Ze rekenen bijvoorbeeld een uurprijs in plaats van een kilometerprijs.
Om de schade te kunnen verhalen op de Franse staat of op de stakers, heeft TLN een chauffeurshandboek samengesteld. Chauffeurs moeten zoveel mogelijk bewijsmateriaal verzamelen, bijvoorbeeld door een officiële klacht in te dienen bij de politie of het plaatselijk stadhuis, door foto's te nemen en door getuigenverklaringen te laten ondertekenen.
Volgens de Nederlandse organisatie van verladers, de EVO, wijkt een aantal exporteurs uit naar ander vervoer. ,,Als er voldoende toegevoegde waarde is, zoals bij de duurdere bloemen, gaat dat nu per vliegtuig'', zegt een woordvoerder. ,,Andere bedrijven vinden de situatie te riskant en rijden voorlopig niet op Frankrijk. Maar er is ook een groep die het risico neemt. Die chauffeurs proberen met 'misrijden', waarbij ze naar sluiproutes zoeken, toch op de plaats van bestemming te komen.''
3 NOVEMBER 1997
Domicilie,
voor wie zich vestigt in het buitenland.