NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

ELSBETH ETTY
De actiegroep Huwelijk Afschuwelijk, die al jaren een kwijnend bestaan leidt omdat ik het enige lid ben, is bij deze opgeheven. Er is geen draagvlak voor. Wie leest nog Simone de Beauvoirs of Kate Millets analyses van het huwelijk als vrouwonvriendelijk en onderdrukkend instituut? Wie is er nog ontvankelijk voor de radicaal-feministische stelling dat getrouwde vrouwen die financieel afhankelijk zijn van hun echtgenoot, zich prostitueren, omdat ze zich laten betalen voor seks en huishoudelijke diensten?

Mijn actiegroep ontstond in de tijd dat vrouwen zich verenigden in praatgroepen waar ze bij elkaar uithuilden over de verschrikkingen van het huwelijk, de tijd ook dat Blijf van mijn lijfhuizen werden opgericht voor vrouwen die door de man aan wie ze eeuwige trouw hadden beloofd in elkaar waren geslagen. Om het hypocriete instituut te redden kwam er zelfs een wet die 'verkrachting binnen het huwelijk' verbood, waarmee impliciet werd erkend dat het huwelijk tot dan toe een vrijbrief voor verkrachting was geweest. Het was dus logischer geweest om het huwelijk als zodanig te verbieden.

In plaats daarvan beleefde het huwelijk een comeback. Ik weet niet precies wanneer de feministische oppositie ertegen is gaan tanen. Af en toe hoor ik Cisca Dresselhuys, hoofdredacteur van Opzij, nog wel eens fulmineren tegen het mantelpak, maar de bruidsjurk is hors discours.

Er is natuurlijk het een en ander veranderd sinds Joke Smit in haar befaamde artikel 'Het onbehagen bij de vrouw' (De Gids, november 1967) de bezwaren, voor meisjes en vrouwen, tegen het huwelijk uiteenzette. De huidige huwelijkswetgeving gaat uit van gelijke rechten en plichten van de echtelieden. Behalve dan dat vrouwen op biologische gronden pas 306 dagen na de ontbinding van een huwelijk mogen hertrouwen. Tenzij ze ouder zijn dan 52, omdat ze dan zonder hulp van een Italiaanse dokter geen kinderen meer kunnen krijgen.

Goed, vrouwen zijn hun heer en meester dus geen gehoorzaamheid meer verschuldigd, ze kunnen hun eigen naam houden en ze mogen niet meer worden verkracht door hun echtgenoten. Getrouwde mensen zijn al bijna even vrij als ongetrouwde. En omgekeerd hebben mensen die ongetrouwd samenleven inmiddels vrijwel dezelfde rechten als echtparen.

Daarom verwachtte mijn actiegroep dat het inmiddels vrijwel volledig uitgeholde huwelijk zichzelf wel zou opblazen.

Maar toen kwamen, uit de meest onverwachte hoek, de redders van het anachronisme aangedraafd: de homo's, of all people! Deze inmiddels geëmancipeerde minderheid, die op rose zaterdagen zo graag haar extravagantie en promiscuïteit uitdraagt, omvat een flink aantal tuthola's dat niets liever wil dan hetero-tuthola's imiteren. Daarom hebben acht juristen, samen de commissie-Kortmann vormend, onderling een titanenstrijd uitgevochten over de vraag wat een huwelijk is: 'in de eerste plaats een regeling van heteroseksuele horizontale twee-relaties' danwel 'principieel een regeling van intergenerationele verticale drie-relaties'? Alle tutten hebben reikhalzend uitgekeken naar de wijze waarop deze gordiaanse knoop zou worden doorgehakt. Welnu, horizontaal of verticaal, het huwelijk heeft gewonnen.

Toen dinsdag bekend werd dat de commissie-Kortmann het kabinet adviseert het huwelijk open te stellen voor homoseksuelen, noemde het COC dit dolblij 'wereldnieuws'. De tijden veranderen snel, want zeven jaar geleden vond de toenmalige voorzitster van het COC het homohuwelijk (alleen het woord al!) nog een treurig idee. ,,Ik erger mij daar zelfs aan'', zei ze. ,,Ik zou heel graag een goede regelgeving willen zien voor relaties, maar het huwelijk is vanuit emancipatie-standpunt nogal te bekritiseren.''

,,Natuurlijk'', zo stelt Actiegroep Huwelijk Afschuwelijk in haar allerlaatste perscommuniqué, ,,ook wij zijn voorstander van een goede regelgeving voor relaties en tevens zijn we van mening dat homo- en lesboparen kinderen moeten kunnen adopteren. We zijn daarom voorstander van het zogenaamde geregistreerde partnerschap dat per 1 januari aanstaande mogelijk wordt, mits daarin homo- en lesbische ouders dezelfde rechten krijgen als hetero-ouders.''

De Actiegroep Huwelijk Afschuwelijk houdt het, zoals gezegd, voor gezien. Sinds bekend is geworden, óók deze week, dat volgens een enqute van het bureau Inter/View 74 procent van de Nederlandse bevolking het beroep prostituee aanvaardt, gaan we er vanuit dat eenzelfde percentage ook het huwelijk nog steeds aanvaardbaar acht. We wachten van nu af aan rustig af wat er gebeurt. Binnen enkele decennia zal bekend worden dat mooie homoseksuele jongetjes massaal gaan weigeren exacte vakken te kiezen omdat ze later toch wel zullen trouwen met een rijke mijnheer die hen onderhoudt in ruil voor zorg en seks. Misschien zullen in de jaren dertig van de volgende eeuw, als er massawerkloosheid toeslaat, gehuwde homo-ambtenaren worden ontslagen, zoals dat in deze eeuw met getrouwde hetero-vrouwen gebeurde. Weer wat later, als de mooie homojongetjes beginnen te verleppen en thuis wegkwijnen omdat ze nooit hebben doorgeleerd, zal er één in De Gids een artikel schrijven over het onbehagen van de homo-echtgenoot. Zijn rijke partner, die geen zin heeft om te scheiden wegens de alimentatieplicht, mept er dan al jaren lustig op los en de eerste Blijf van mijn homolijf-huizen zullen hun deuren openen. In praatgroepen worden haren uit hoofden getrokken en tranen geplengd.

Het zal mijn tijd wel duren. Moegestreden heb ik vandaag mijn geliefde een geregistreerd horizontaal partnerschap-aanzoek gedaan.