NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

In: Rialto, Amsterdam; Haags Filmhuis, Lantaren/Venster, Rotterdam.

T I T E L :	Poldermol
R E G I E :	Erik de Goederen
M E T :	Freark Smink, Jochem Douw, Sanne Janssen, Margo Dames

In: Rialto, Amsterdam; Haags Filmhuis, Lantaren/Venster, Rotterdam.

Twee Zweedse meisjes gaan op weg naar 'Europa'

Door HANS BEEREKAMP
Vaak is in het verleden de stelling verdedigd dat een jeugdfilm goed is, wanneer volwassenen er ook plezier aan beleven. Tijdens het laatste Cinekidfestival liet programmeur Harry Peters weten die opvatting niet meer te huldigen: kinderen hebben immers een ander gevoel voor bijvoorbeeld humor, esthetiek en moraal dan de meeste volwassenen, dus zou het wel heel toevallig zijn wanneer die twee begripsniveaus door een en dezelfde film zouden worden aangesproken.

Het argument lijkt logisch, dus voelde ik wel wat voor die wijziging in de opvattingen over jeugdfilm en kwaliteit. Maar het feit dat juist Selma & Johanna - en road movie de publieksprijs won op Cinekid brengt me weer aan het twijfelen. Die Zweedse debuutfilm van Ingela Magner is immers een voor volwassenen uiterst aantrekkelijke, gelaagde tragikomedie, waarvan het cruciale plotelement - zo bleek bij navraag - door een twaalfjarige kijker totaal niet opgepikt wordt. Het opstandige buitenbeentje Johanna (Grete Havnesköld, die eerder de titelrol speelde in de verfilming van Astrid Lindgrens Lotta uit de Kabaalstraat) moet de vierde klas overdoen. Als je het er niet mee eens bent, zegt het schoolhoofd, dan ga je maar naar het Europese Hof in Straatsburg. Dus loopt Johanna samen met haar aanzienlijk bravere hartsvriendin Selma van huis weg, met verschillende vervoermiddelen, naar 'Europa'. Onderweg komen ze onder meer een gek oud dametje tegen (Bergmans voormalige vedette Harriet Andersson), een blitse jongen in een rode Pontiac (Bo Widerbergs zoon Johan), Selma's idool, de voetballer Henke Larsson, en Johanna's geheimzinnige grootmoeder. Die woont in een kasteeltje aan zee, volgehangen met foto's van de Zweedse koninklijke familie, waaronder een groot portret van de oude koning. Johanna heeft een speciale band met meerdere Europese koningshuizen (ze is een beetje verliefd op prins Charles), en noemt de vorige Zweedse koning haar opa, hetgeen wellicht verklaart dat ook haar vader, die samen met een rechercheur de achtervolging van het tweetal heeft ingezet, een onaangepaste, maar nobele indruk maakt.

Niet alleen voor liefhebbers van road movies en van het jaren-vijftigkarakter van de Zweedse provincie is Selma & Johanna een ware tractatie. Het onbekommerd stoeien met de gedachte dat Johanna eigenlijk een prinsesje is, en daarom niet aarden kan in een burgermansbestaan, is een uiterst sterke scenariovondst. Maar ook wie de subtiele hints mist, kan zich kennelijk toch laten betoveren door de charme van de film.

Om de feestvreugde te verhogen wordt vooraf aan de hoofdfilm een recente korte Nederlandse jeugdfilm vertoond, Poldermol van Erik de Goederen. Op het Nederlands Filmfestival viel die vertelling over een jongen, een meisje, een bom en een zoen al op door zijn filmische kwaliteiten, die in dit geval wel degelijk precies zijn toegesneden op wat kinderen leuk en spannend vinden. Poldermol is geen film met een dubbele bodem, geen puzzel, maar een oerhollandse ode aan weilanden, koeien en modder, vol herkenbaar jeugdleed. Omdat elke volwassene kind geweest is, lijkt ook Poldermol geschikt voor jong en oud.